بخشی از مقاله
چکیده
در این بررسی نفش نانو سلنیوم در افزایش فعالیت آنزیم های استرس اکسیداتیو در خروس های مادر گوشتی و مقایسه آن با سلنیت سدیم مورد مطالعه قرارگرفت. 35 قطعه خروس نژاد کاب 500 با سن 50 هفته بطور تصادفی به پنج گروه تقسیم بندی شدند. گروه اول: گروه کنترل منفی جیره پایه توصیه شده به میزان 150 گرم در روز و گروه 2 جیره پایه بعلاوه سلنیت سدیم 0/3 - میلی گرم بر کیلوگرم - و گروه های 5و4،3 به ترتیب 0/15، 0/3 و 0/6 میلی گرم بر کیلوگرم نانوسلنیوم ازطریق دان مصرفی دریافت کردند. جهت اندازه گیری آنزیم های استرس اکسیداتیو 2 و 4 هفته بعد از درمان از کلیه خروس ها اسپرم اخذ شد. مقادیر پلاسمای منی گلوتاتیون پراکسیداز - - GPX، سوپر پراکسید دیسموتاز - - SOD ، مالون دی آلدئید - MDA - ، کاتالاز - CAT - وظرفیت تام آنتی اکسیدانی - TAC - اندازه گیری شدند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان دادند که فرم نانوسلنیوم در افزایش فعالیت آنزیم های استرس اکسیداتیو،گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسید دسموتاز، کاتالاز و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی موثرتراز فرم سلنیت سدیم می باشد و براساس نتایج بدست آمده می توان اظهار نمود که افزودن نانوسلنیوم بمیزان 0.3 میلی گرم بر کیلوگرم جیره بهترین نتیجه را بدنبال دارد.
کلمات کلیدی : نانوسلنیوم ، آنزیم های استرس اکسیداتیو، خروس مادر گوشتی
مقدمه
نقش خروس در باروری کلی گله به دلیل اینکه میزان خروس نسبت به مرغ کمتر است بسیار حیاتی تر است، بنابراین توجه به میزان باروری خروس امری مهم و قابل تامل است. محتوای چربی غشای پلاسمایی اسپرم نقش اصلی را در توانایی باروری اسپرم ایفا می کند مقادیر زیاد اسیدهای چرب غیر اشباع، اسپرم را به واسطه - ROS - Reactive Oxygen Species مستعد پراکسیداسیون لیپیدی می کند که در ارتباط مستقیم با عدم باروری خروس است .ظرفیت آنتی اکسیدانی اسپرم کم است، ولی آنتی اکسیدانهای موجود در پلاسمای منی چه آنزیمی و چه غیرآنزیمی اسپرم را به وسیله مهار ROS محافظت میکند .
مطالعات نشان می دهد که استرس اکسیدایتو عامل عمده ناباروری در جنس نر می باشد. غشای اسپرم به دلیل دارا بودن مقادیر زیاد اسیدهای چرب غیر اشباع، مستعد پراکسیداسیون لیپیدی است. همچنین افزایش سن، تغییرات دژنراتیوی در بافت بیضه و کاهش کیفیت اسپرم را بدنبال دارد. اسپرم ماکیان در ساختار خودش و ترکیب شیمیایی منحصر به فرد است. ویژگی مهم ترکیب چربی منی طیور نسبت خیلی بالای زنجیره ی بلند اسیدهای چرب اشباع نشده در بخش فسفولیپد اسپرم می باشد از یک طرف نسبت زیاد اسیدهای چرب غیر اشباع ، جهت نگهداری خواص غشایی در واقع لازم است - انعطاف پذیری ، سیالیت و ... - به عبارت دیگر اسپرم نسبت به اکسیداسیون و چربی بسیار حساس می شود و در واقع سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی به عنوان یک کلید در کنترل کیفیت اسپرم در نظر گرفته می شود . - 1 - روشهای متعددی در تلاش برای بهتر شدن کیفیت اسپرم و افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی پلاسمای منی انجام شده است. یکی از این روشها استفاده از مکمل سلنیوم می باشدکه محققان متعددی روی تاثیر آن برروی افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی پلاسمای منی و کیفیت اسپرم و در نهایت افزایش میزان باروری و تخم مرغ نطفه دار کار کرده اند.از طرف دیگر به دلیل اینکه نانوسلنیوم سمیت کمتر، جذب بهترو افزایش بیشتر ظرفیت آنتی اکسیدانی را دارد نسبت به سلنیوم آلی یا معدنی ترجیح داده می شود. با توجه به اینکه تا کنون مطالعاتی در مورد تاثیر نانوسلنیوم روی باروری خروس مادر گوشتی در ایران انجام نگرفته است، در این بررسی نفش نانو سلنیوم در شاخص های استرس اکسیداتیو درپلاسمای منی خروس های مادر گوشتی و مقایسه آن با سلنیت سدیم مورد مطالعه قرار می گیرد.
مواد و روش کار
در این تحقیق پرنده های مورد آزمایش به پنج گروه تقسیم بندی شدند هر گروه متشکل از 7 قطعه خروس بالغ نژاد کاب 500 دارای سن یکسان - 50 هفتگی - بوده و در تمام طول دوره مطالعه از نظر دما ، نور - 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی - در پن های مجزا و در شرایط یکسان نکهداری شدند. گروه بندی: گروه اول : به عنوان کنترل منفی در نظر گرفته شد و جیره پایه توصیه شده توسط شرکت کاب به میزان 150 گرم در روز را دریافت می کردند. گروه دوم: جیره پایه بعلاوه سلنیت سدیم - Merck, Germany - با دوز0.3 میلی گرم بر کیلو گرم دان به میزان 150 گرم به ازای هر پرنده در هر روز دریافت می کردند. گروه سوم، چهارم و پنجم: به ترتیب جیره پایه بعلاوه دوز 0/15، 0/3 و 0/6 میلی گرم بر کیلو گرم دان نانو سلنیوم - Nano Suny, USA - و به میزان 150 گرم به ازای هر پرنده در هر روز دریافت می کردند. اسپرم گیری: پرندگان در طول دوره آزمایش 5 - هفته شامل1 هفته برای عادت کردن به محیط جدید و 4 هفته برای انجام آزمایش - به روش مالش شکمی مورد اسپرم گیریقرار گرفتند. نمونه های اخذ شده در 2500 دور و بمدت 5 دقیقه سانتریفیوژ شدند و پلاسما بدست آمده در -C
-200 تا زمان انجام آزمایشات نگهداری شدند. آنزیم های موردآزمایش : اندازه گیری فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز :GPX برای اندازه گیری فعالیت گلوتاتیون پراکسیدازدر از کیت تجاری - Glutathione Peroxidase - Ransel از شرکت Randox استفاده شد. این روش بر اساس متد توصیف شده توسط Paglia&Valentine استوار می باشد. آنزیم سوپر پر اکسید دیسموتاز : SOD: برای اندازه اندازهگیری فعالیت آنزیم سوپر پر اکسید دیسموتاز از کیت تجاری - Superoxide Dismutase - Ransod از شرکت Randox استفاده شد. آنزیم کاتالاز:CAT سنجش فعالیت آنزیم کاتالاز بر اساس میزان تجزیه در حضور بی کرومات پتاسیم صورت می پذیرد. فعالیت آنزیم در طول موج
570 نانومتر اندازهگیری و براساس میکرو مولر اکسید هیدروژن مصرف شده بیان شد . - 2 - مالون دی آلدئید : MDA اساس واکنش بر پایه تولید یک ترکیب رنگی میان مالون دیآلدهیدبا تیوباربیتوریک اسید - TBA - است و با استفاده از کیت شرکت Randox اندازه گیری شد . - 3 - اندازهگیری میزان ظرفیت آنتیاکسیدانی تام: TAC این آنزیم به روش FRAP اندازهگیری شد آنالیز آماری: نتایج حاصل از آزمایشات با نرم افزار spss ویرایش 23 و آزمون تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون Tukeys برای مقایسه بین داده ها استفاده شد.
نتایج
با افزایش سن خروس ها در این مطالعه از میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز بطور معنی داری کاسته شد. تجویز سلنیت سدیم و نانو سلنیوم بویژه با دوز 0/3 میلی گرم میزان فعالیت این آنزیم را بطور معنی دار افزایش می دهند نتایج حاصل از اندازه گیری فعالیت آنزیم GPX در پلاسمای منی در جدول شماره 1 نشان داده شده است.
