بخشی از مقاله
چکیده
مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر ایزوفلاونوئید جنیستئین بر عملکرد رشد و خصوصیات لاشه جوجههاي گوشتی طراحی گردید.
براي این منظور، از 675 قطعه جوجه گوشتی یک روزه سویه راس 308 استفاده گردید که به صورت تصادفی به 5 تکرار هر یک از 9 تیمار آزمایشی اختصاص یافتند. تیمارهاي غذایی شامل جیره شاهد منفی - فاقد افزودنی غذایی - ، جیرههاي شاهد مثبت - آنتیبیوتیک- هاي ویرجینیامایسین یا باسیتراسین - و جیرههاي حاوي سطوح 10، 20، 40، 80، 160 یا 320 میلیگرم در کیلوگرم ایزوفلاونوئید جنیستئین سویا بود که طی یک دوره آزمایشی 42 روزه به پرندگان تغذیه شدند. نتایج نشان داد که استفاده از هر دو آنتیبیوتیک و همچنین سطوح 20-80 میلیگرم در کیلوگرم ایزوفلاون سویا، باعث افزایش معنیدار - P<0/01 - خوراك مصرفی در طول دوره 42 روزه آزمایش شد. همچنین میزان افزایش وزن پرندگان تحت تأثیر - P<0/001 - تیمارهاي آزمایشی قرار گرفت، به طوریکه بالاترین میزان افزایش وزن به پرندگان تغذیه شده با جیرههاي حاوي آنتیبیوتیک و سطوح 20-80 میلیگرم در کیلوگرم ایزوفلاونوئید جنیستئین اختصاص داشت. همچنین تیمارهاي غذایی راندمان تبدیل غذا را به شکل چشمگیري - P<0/05 - تحت تأثیر قرار دادند.
اگرچه وزن نسبی غده پانکراس، قلب و ران تحت تأثیر تیمارهاي مورد مطالعه قرار نگرفت، اما استفاده از آنتیبیوتیک و همچنین سطوح 20 و 40 میلیگرم در کیلوگرم جنیستئین، بازده سینه - P< 0/05 - و لاشه تولیدي - P<0/01 - را به شدت متأثر نمودند. در مجموع، نتایج حاضر حاکی از آن است که جنیستئین در سطوح کم تا متوسط، تأثیر سودمندي بر مؤلفههاي عملکردي و خصوصیات لاشه جوجههاي گوشتی داشته و میتواند به عنوان جایگزین موثري براي آنتیبیوتیکهاي غذایی مطرح باشد.
واژگان کلیدي: جوجه گوشتی، ایزوفلاونوئید جنیستئین، آنتیبیوتیک، خصوصیات لاشه
مقدمه
جوجههاي گوشتی به علت پتانسیل رشد سریع، حساسیت زیادي نسبت به عوامل عفونی داشته [7] و در این راستا مشخص شده است که تغذیه، نقش مهم و چشمگیري را در تنظیم و تعدیل عملکرد سیستم ایمنی و پاسخهاي آن در جوجههاي گوشتی ایفا می-نماید .[5] در این بین، توجه زیادي به نقش مکملهاي افزودنی غذایی و به ویژه ایزوفلاونوئیدها صورت گرفته است. به طور کلی، فلاونوئیدها گروهی از ترکیبات طبیعی با وزن مولکولی کم میباشند که در منابع گیاهی یافت میشوند .[3] فلاونوئیدها، بزرگترین گروه از ترکیبات فنولی بوده و ساختار پایه آنها از 2 حلقه بنزن تشکیل شده، که در میان آنها یک حلقه پیران یا پیرون قرار گرفته است .[6] فلاونوئیدها فعالیت آنتیاکسیدانی، ضد التهابی، ضد آلرژیک و ضد ویروسی داشته و همچنین در کاهش بیماريها و عوارض قلبی- عروقی، و همچنین بهبود عملکرد سیستم ایمنی موثر میباشند .[2] وایسمن - 2000 - پیشنهاد کرد که ایزوفلاونهاي خوراك، پتانسیل کاهش خطر بیماريهاي قلبی و عروقی را بوسیله ممانعت از اکسیداسیون LDL دارند .[8] ویژگی آنتیاکسیدانی ایزوفلاونها، به علت وجود گروه هیدروکسیل در حلقه A این ترکیبات است که موقعیت آن، مشابه گروه هیدروکسیل موجود در ویتامین E میباشد، که باعث پایداري غشاء سلول با محافظت از پراکسیداسیون لیپیدهاي غشایی و کاهش جریان سیالیت غشاء میگردد .[9] اما نظر به اینکه در خصوص استفاده از سطوح مختلف ایزوفلاونوئید سویا - جنیستئین - در جیره غذایی جوجههاي گوشتی اطلاعات بسیار کمی وجود دارد، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر این افزودنی بر عملکرد رشد و خصوصیات لاشه جوجههاي گوشتی طراحی و به مرحله اجرا گذاشته شد.
مواد و روشها
براي انجام این مطالعه، از 675 قطعه جوجه گوشتی یک روزه سویه راس 308 استفاده به عمل آمد. جوجهها بصورت تصادفی در بین 5 تکرار هر یک از 9 تیمار آزمایشی مورد مطالعه، توزیع شدند. تیمارهاي غذایی مورد مطالعه در این آزمایش، شامل یک جیره شاهد منفی - فاقد هر گونه افزودنی غذایی - ، دو گروه شاهد مثبت - تیمارهاي غذایی واجد آنتیبیوتیک ویرجینیامایسین یا روي- باسیتراسین - ، و سطوح 10، 20، 40، 80، 160 یا 320 میلیگرم در کیلوگرم ایزوفلاونوئید جنیستئین سویا - Beijing Co., China - بود که در طی یک بازه زمانی 42 روزه، به جوجههاي آزمایشی تغذیه شدند. مولفههاي مورد مطالعه شامل میزان خوراك مصرفی و اضافه وزن روزانه، و همچنین ضریب تبدیل غذایی بود که در پایان هر هفته مورد اندازهگیري قرار میگرفت. همچنین در سن 42 روزگی، دو قطعه پرنده بصورت تصادفی از هر تکرار کشتار شده و وزن نسبی اندامهاي گوارشی و همچنین خصوصیات لاشه مورد ارزیابی قرار گرفت. کلیه دادههاي بدست آمده، با استفاده از رویههاي مدلهاي خطی نرمافزار آماري - 1999 - SAS مورد تجزیه واریانس قرار گرفتند. مقایسه میانگینها با استفاده از آزمون چند دامنهاي دانکن - 1955 - و در سطح احتمال 5 درصد صورت پذیرفت.
نتایج و بحث
جدول 1 تأثیر سطوح مختلف ایزوفلاونوئید جنیستئین را در مقایسه با گروههاي شاهد منفی و شاهد مثبت بر میزان خوراك مصرفی روزانه نشان میدهد. همانطور که ملاحظه میشود، بین کل تیمارهاي آزمایشی از لحاظ میزان خوراك مصرفی در کل دوره آزمایش اختلاف معنیداري - P<0/01 - وجود داشت. استفاده از آنتیبیوتیک در جیره غذایی نیز خوراك مصرفی پرندگان را به طور معنیداري در مقایسه با گروه شاهد منفی بهبود بخشید. همانگونه که در جدول 1 نیز قابل مشاهده است، تیمارهاي آزمایشی تأثیر معنیداري - P<0/001 - بر میزان اضافه وزن پرندگان در کل دوره آزمایش داشتند و در این ارتباط، استفاده از آنتیبیوتیکهاي ویرجینیامایسین یا باسیتراسین و همچنین سطوح متوسط ایزوفلاونوئید - از 20 تا 80 میلیگرم در کیلوگرم - ، میزان اضافه وزن روزانه پرندگان را به طور معنیداري بهبود بخشید. این مشاهدات با توجه به قدرت آنتیبیوتیکی باسیتراسین، چندان دور از انتظار نبود. همچنین استفاده از ایزوفلاونوئید سویااحتمالاً به خاطر اثرات ضد میکروبیاش [1] ، باعث افزایش قابلملاحظه اضافه وزن پرندگان در سطوح 20-80 میلیگرم در کیلوگرم گردید. در انطباق با نتایج حاضر، جیانگ و همکاران - 2007 - نیز گزارش کردند که استفاده از ایزوفلاونوئید سویا، باعث بهبود اضافه وزن پرندگان شده و همچنین ضریب تبدیل غذایی آنها را به طور معنیداري کاهش داد .[4] تیمارهاي آزمایشی به طور کلی تأثیر معنیداري را بر ضریب تبدیل غذا در دوره 1-42 آزمایش نشان دادند و در این خصوص، مشاهده گردید که ضعیفترین ضریب تبدیل غذا به گروه شاهد منفی اختصاص داشت.
تأثیر سطوح مختلف ایزوفلاونوئید جنیستئین بر وزن نسبی اندامهاي گوارشی و همچنین قسمتهاي اقتصادي لاشه جوجههاي گوشتی در سن 42 روزگی، در جدول 2 فهرست گردیده است. همانطور که در جدول مذکور نیز قابل مشاهده است، تیمارهاي آزمایشی تأثیر معنیداري بر وزن نسبی پانکراس، قلب و ران نداشتند. اما در مورد وزن نسبی کبد، چربی محوطه بطنی، و بازده سینه و لاشه، اختلافات معنیداري بین تیمارهاي آزمایشی مشاهده گردید و در این خصوص، استفاده از تیمارهاي غذایی مختلف، وزن نسبی کبد را در مقایسه با گروه شاهد منفی کاهش - P<0/01 - دادند و با افزایش سطح ایزوفلاونوئید جیره، این کاهش بیشتر مشهود بود.
مقایسه بین گروههاي ایزوفلاونوئیدي و گروه شاهد منفی نیز حاکی از افزایش درصد لاشه - P<0/05 - بود و در خصوص وزن نسبی عضله سینه نیز تمایل به معنیداري - P=0/0605 - مشاهده گردید. ترکیبات ایزوفلاونوئیدي، وزن نسبی چربی محوطه بطنی را در مقایسه با گروههاي آنتیبیوتیکی به شدت - P<0/001 - با روند کاهشی مواجه نمودند که این موضوع از لحاظ اقتصادي و بازار پسندي نیز بسیار حائز اهمیت بوده و میتواند تأثیر مثبتی بر بازده لاشه داشته باشد
