بخشی از مقاله
چکیده :
پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیرآموزش شیوه های مطالعه و یادگیری و راهبردهای حل مساله به همراه نرم افزار آموزشی بر حل مساله ریاضی پایه هفتم مدرسه شاهد شهرستان قائم شهرصورت گرفته است. روش تحقیق شبه آزمایشی یا نیمه تجربی است و به صورت طرح» پیش آزمون - پسآزمون با گروه گواه« انجام شده است.جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر مشغول به تحصیل در مدرسه شاهد شهرستان قائم شهر در سال تحصیلی 1392-1393می باشند.
جامعه آماری جمعاً به تعداد 120 و حجم نمونه در این پژوهش 60 نفر بوده است که در دو گروه 30 نفری گروه آزمایش و گروه گواه تقسیم شدند روش نمونه گیری از جدول کرجسی و مورگان انجام شد.با توجه به نتایج حاصل از اجرای پیش آزمون و پس آزمون ملاحظه شد که درمرحله پیش آزمون اختلاف میانگین نمرات دوکلاس ، -0/08 مشاهده می شود.اما در مرحله پس آزمون اختلاف میانگین دو کلاس ،+2/95 می باشد و در کلاس1 ،به میزان 4/32 پیشرفت مشاهده می شود.
در صورتی که کلاس 2، به میزان 1/28 پیشرفت داشته است.میانگین نمره ی دانش آموزان کلاس1، در مقایسه با کلاس2، به نحو چشمگیری افزایش یافته است،نتیجه اینکه: آموزش شیوه های مطالعه و یادگیری و راهبردهای حل مساله به همراه نرم افزار آموزشی باعث ایجاد آرامش در دانشآموزان وافزایش عملکرد حل مساله شده است.
مقدمه :
»اندیشیدن را بیاموز ، نه اندیشهها را« امام علی - ع - حمد و سپاس بیکران بر خداوند یکتا و آفریننده جهان، او که به بهترین مخلوق خود توان یاددهی- یادگیری را آموخت. پیشرفت هر جامعه در گرو توان آموزشی آن جامعه است و کارآیی هر نظام آموزشی را با سنجش میزان دستیابی دانشآموختگان آن نظام به هدفهای آموزش میتوان برآورد نمود، هدفهای آموزشی، همچنین تعیینکننده روشها و برنامههای آموزشی هستند
با توجه به ویژگیهای جامعهی امروزی، ریاضیات در ارائه این مهارت سهم بسزایی دارد، چرا که ریاضیات با مشاهده، سنجش، محاسبه، تحلیل، استنباط و مقیاس و اثبات و پیشبینی سروکار دارد و به عنوان یک نظام ارتباطی به ما کمک میکند تا فهم دقیق و درستی از اطلاعات، الگوها و استدلال به دست آوریم
کسی میتواند ادعا کند که ریاضیات را فهمیده است که توانایی حل مسأله را داشته باشد حل مسأله به مفهوم عام آن چیزی جزء کشف نیست و - همچنین برعکس، کشف چیزی جزء حل مسأله نیست - البته به شرطی که هم در انتخاب نوع مسأله و هم در شیوهی کار با آن، راه و رسم درست در پیش گرفته شود
حل مساله از دو جنبه اهمیت دارد . اول آنکه از اهداف مهارتی مهم در آموزش ریاضیات است و از طرف دیگر می توان گفت انجام هر فعالیت یا پاسخ دادن به سوالات و یا تمرین ها ی ریاضی - که ممکن است به منظور تقویت مهارتی طرح شده باشد - به نوعی حل مساله است ، بعبارتی حل مساله چتری است که بر روی تمامی اهداف مهارتی و به تعبیری دیگر برتمام آموزش ریاضی قرار می گیرد.
مهمترین عاملی که در توانایی حل مساله دانشآموزان نقش دارد، روشهای تدریس معلم و راهبردهای صحیح یادگیری و مطالعه دانشآموزان میباشد، به طوری که عدم توجه کافی به این مقولهها، باعث ایجاد اضطراب ریاضی میشود. از دیر باز از آموزش وپرورش انتظار می رود که نسل های امروز را برای زندگی و جامعه فردا آماده سازد در جوامع سنتی گذشته ،تحولات به کندی انجام می گرفت،اما امروزه بر اثر پیشرفت های علمی فنی که به انقلاب علمی و تکنولوژی تعبیر شده است،از اهمیت بسزایی یافته است. اگر نظام آموزشی، توانایی حل مسأله را به دانشآموزان یاد بدهد، به یقین به اهداف خود دست خواهد یافت.
بر این اساس پژوهنده، عنوان طرح را تاثیرآموزش شیوه های مطالعه و یادگیری و راهبردهای حل مساله به همراه نرم افزار آموزشی بر حل مساله ریاضی درنظر گرفته و هدف اصلی آن تقویت حل مسأله ریاضی میباشد، تا میزان مهارتهای حل مسأله در دانشآموزان ارتقاء یابد.
بیان مسأله:در طول 20 سال سابقه آموزشی، به مدت پنج سال در، مدرسه دخترانه شاهد تدریس کردم، مدرسه شاهد در قائمشهر، خیابان ساری، کوچه نیما، واقع میباشد . نحوهی مسألهیابی: در طول سابقه آموزشی، که در پایه های مختلف تدریس داشتم، بارها شاهد بودم که دانش آموزان در درس ریاضی خصوصاً مبحث حل مساله با مشکل فراوان مواجه هستند ، به طوری که این ناتوانی در دانش آموزان پایه پاین تر بیشتر بود. در سال تحصیلی 92-93، در پایه هفتم با 60 دانش آموز، دو گروه 30 نفر ، کارم را با نام و یاد و توکل بر خدا آغازکردم
.گروه 1 بعنوان گروه آزمایش و گروه 2 بعنوان گروه گواه در نظر گرفته شد. جلسه اول: نظرخواهی از دانشآموزان: سادهترین شکل پرسشنامه نظرخواهی از شاگردان، پرسشنامهای است که یک معلم620برای172 /بخش نظرهای شاگردان خود در یک درس خاص به کار میگیرد.
معلم با اجرایی چنین پرسشنامهای، میتواند نظر شاگردانش را نسبت به ویژگیهای آموزش در یک درس خاص بدست آورد و از نتایج آن برای مقاصد بازخوردی و اصلاحی استفاده نماید
جلسه دوم : آزمون مداد -کاغذی محقق ساخته پایه ششم از دانش آموزان.در هفتهی دوم مهرماه، ارزشیابی آغازین از سوی اداره آموزش و پرورش قائمشهر از تمامی دانشآموزان : ارزشیابی آغازین ،نخستین ارزشیابی معلم که پیش از انجام فعالیتهای آموزشی به اجرا در میآید نامیده میشود، و به دو منظور برای پاسخ دادن به دو پرسش زیر مورد استفاده قرار میگیرد: آیا یادگیرندگان برداشتها و مهارتهای پیشنیاز درس تازه را از قبل مسلطاند. .* و چه مقدار از هدفها و حتوایم درس تازه را قبلاً یاد گرفتهاند؟
ارزشیابی ریاضیات عبارت است از " فرایند گردآوری شواهد و مدارک در باره ی دانشِ دانش آموز از توانایی به کار گیری و دیدگاه های او در باره ی ریاضیات و ساختن استنتاج هایی از شواهد و مدارکبرای داوری کردن در باره ی او و تصمیم گیری برای دگرگونی روش های آموزشی.اهداف ارزشیابی و نتایج آن ها به صورت نمودار زیر می باشد.
مشاهده انجام فعالیت های کلاسی ، جهت اطمینان نهایی از تشخیص مشکل، استفاده از آزمون تشخیصی ایران کی مت: 1 این آزمون راکرنولی، ناچی من و پریچت2 در سال 1976 انتشار دادند که متشکل از 14خرده آزمون، شامل سطوح محتوایی عملیاتی و کاربردی است. در سطوح محتوایی شامل، شمارش ، کسر، هندسه و علایم، در سطوح عملیاتی، شامل جمع و تفریق، ضرب و تقسیم ، محاسبه ذهنی و استدلال حسابی و در سطح کاربرد، شامل حل مساله، موارد خطا ، اندازه گیری، پول و زمان است .
بیشتر سوالهای آزمون هم نرم مرجع و هم ملاک مرجع است و روایی و اعتبار آن در تحقیقات بسیاری مورد ارزیابی قرار گرفته است
درنهایت سوالات زیر به ذهنم خطور کردحال که من دانش آموزانی با ناتوانی های یادگیری دارم ، چه چیزی را باید در باره آنها بدانم؟علل این ناتوانی ها چیست؟ وظایف من در این موارد چیست؟ چگونه در باره بهترین روش های آموزشی به دانش آموزان تصمیم بگیرم؟ در چه جاهایی می توانم به آنها کمک کنم؟ چه کارهایی برای چنین دانش آموزانی مؤثر می شود؟آیا واقعاً می توانم به این دانش آموزان کمک نمایم؟
گستردگی مشکل: بررسی دفتر ثبت نمرات علوم تجربی - مصاحبه با دبیران مربوطه در طی جلسه ای - بررسی پرونده تحصیلی دانش آموز- شرکت نکردن در فعالیت های برنامه صبحگاهی -ارجاع به مشاور مدرسه جهت اطمینان از سلامت حواس بنیایی و شنوایی و هوش :در بین دانش آموزان عدهای وجود دارند که علی رغم برخورداری از هوش طبیعی و یاحتی بالاتر و همچنین با وجود دار بودن حواس بنیایی و شنوایی سالم، قادر به فراگیری مطالب آموزشی و مفاهیم ویژه یادگیری نیستند
متاسفانه هر ساله تعداد زیادی از کودکان که نارسائیهای آموزشی دارند به علت عدم دسترسی به کمک مناسب و اینکه مشکلات آموزش آنها به خوبی شناخته نشده اند، مورد درمان قرار نمی گیرند و محکوم هستند که به صورت نو آموز شکست خورده در آیند، تعداد زیادی از این کودکان به دلیل ناتوانی یادگیری 4 در مسائل درسی، مدرسه، آموزش، دارای مشکل می باشند،اگر هر نوع مشکل ادراکی منجر به افت تحصیلی و کاهش میزان پیشرفت را ناتوانی به حساب آوریم، تعداد دانش آموزان درگیر این مشکل درصد بسیار بالایی را به خود اختصاص خواهد داد، این گونه مشکلات نه تنها باعث افت تحصیلی و اتلاف بودجه میشود، بلکه به سررنش و تحقیر دانش آموزان، تشکیل خود پندارهی ضعیف، کاهش عزت نفس آنان می انجامد و سلامت روان شان را به مخاطره می اندازد
