بخشی از مقاله
چکیده:
گردشگری روستایی در دنیای امروز یکی از بخشهای مهم فعالیتهای اقتصادی محسوب می گردد. این فعالیت مهم اقتصادی از دیدگاههای مختلفی مورد توجه قرار گرفته است. بعضی آن رابه عنوان بخشی از بازار گردشگری می شناسند و عده ای نیز آن راسیاستی برای توسعه روستایی قلمداد می کنند. سؤال این است که گردشگری روستایی چه نقش و اثری در توسعه روستایی و توسعه روستایی پایدار دارد؟در دهه پایانی قرن بیستم بسیاری از برنامه ریزان اجتماعی اقتصادی در کشورهای اروپایی گردشگری راروشی مطمئن با چشم اندازی بسیار روشن برای توسعه روستاها بویژه محرومترین آنها معرفی کرده اند.
مطالعات انجام شده در کشورهای فرانسه، اتریش، سوییس، انگلستان، ایرلند، تایلند و ژاپن نشان می دهد که گردشگری روستایی بسرعت در اقتصاد روستایی رشد کرده و مکمل فعالیتهای کشاورزی شده است. ماهیت صنعت گردشگری ایجاد اشتغال و درامد، متنوع سازی اقتصاد، مشارکت اجتماعی و استفاده از منابع محلی است. از آنجا که بخش اعظم مشکلات عقب ماندگی و توسعه نیافتگی روستایی نیز به فقدان این صنعت برمی گردد، گردشگری روستایی با حل مسائل و مشکلات فوق می تواند به توسعه روستایی کمک نماید
واژگان کلیدی : توریسم روستایی , توریسم پایدار , توسعه روستایی , جهانی شدن
مقدمه:
امروزه صنعت گردشگری یکی از اشتغال زاترین و درآمد زاترین صنایع به شمار می رودپیش بینی می شود که در سده ی اخیر این صنعت پیشتاز بوده ، سیر صعودی آن ادامه یابد . غالب کشور های جهان تلاش گسترده ای در جهت تقویت و بهبود وضعیت بهبود آن انجام می دهند . ماشینی شدن زندگی مردم، تمایل آنان را برای گذران اوقات فراغت در محیط های طبیعی و روستایی اطراف شهرها افزایش داده است .
روشن است که نقش ارزنده ی فرهنگی و اجتماعی این صنعت پایدار می تواند فراتر از جوانب اقتصادی آن باشد و کرانه هایش قلمرو فرهنگ ، جامعه ، محیط زیست و حتی سیاست را نیز در می نوردد و می توان ادعا نمود که این صنعت در استحکام پیوند های اجتماعی جوامع و بسط و گسترش روابط بین المللی و بر قراری و استمرار صلح جهانی سهم به سزایی دارد .با توجه به اهمیت جهانی این صنعت , کشور ما به جهت تنوع چشم اندازهای طبیعی و جاذبه های تاریخی , باستانی , سیاحتی و زیارتی و آثار بی نظیر هنری می تواند به صورت یکی از قطب های توریستی دنیا مطرح شود و هر ساله میلیونها توریست را به سوی خود جلب نماید.
توریسم روستایی :
به برای توریسم روستایی نمی توان آغازی تعیین کرد ،چرا که شروع بازدید از مناطق چندان مشخص نیست و می توان حدس زد که از زمان شکل گیری شهرها و گسترش تمدن بشری ، انسان به دلیل روابط اقتصادی و اجتماعی به انگیزه های مختلف همواره در طول تاریخ، جهانگردی و گردشگری را تجربه کردهاست. تامارا 1حال توریسم را در اروپا در آن واحد پدیده ای ریشه دار و نوین به حساب می آورد و عقیده دارد که در کل می توان گسترش علاقه مندی به تفریح و سرگرمی از مناطق روستایی را به قرن نوزدهم نسبت داد.لین معتقد است که گردشگری روستایی عبارت است از فعالیت های توریستی که در روستا صورت می گیرد. - - Lane ,1994.p 7
آتور بورمان گردشگری را چنین تعریف می کند - - گردشگری مجموعه مسافرت هایی هستند که به منظور استراحت ، تفریح ، تجارت و یا فعالیت های شغلی انجام می گیرد و غیبت شخص گردشگر در طی مسافرت موقتی و گذراست . - رضوانی ، 1374 ص 28 - گردشگری از دیدگاه جامعه شناسی مجموعه روابطی است که شخص گردشگر در محل اقامت موقت خود با انسان ساکن در آن محل بوجود می آورد . - شهابیان ، 1383 ،ص - 13
از میان تعاریف مختلف گردشگری ، اتحادیه بین المللی گردشگری تعریف زیر را بیان می کند "گردشگری عبارت است از مجموع تغییرات مکانی انسانها و فعالیت هایی که از آن منتج می شود؛ این تغییرات خود ناشی از به واقعیت پیوستن خواسته هایی که انسان را به جابه جایی وادار می کند و در هر شخصی به صورت بالقوه با شدت و ضعف متفاوت وجود دارد . - غفاری و مولایی ، 1381 ،ص - 219گروهی از متخصصان، توسعه ی گردشگری روستایی را ناشی از فشارهای زندگی صنعتی , علاقه مردم به آداب و رسوم و فعالیتهای محلی ذکر می کنند، اما در مجموع موارد زیر در توسعه گردشگری موثر است؛
-توسعه مناطق ایجاد شده برای فعالیت های گردشگری روستایی؛
- افزایش ارزشمندی اوقات فراغت؛
-توسعه و گسترش خطوط حمل و نقل و حذف موانع اقتصادی و سیاسی برای سفر به داخلروستا؛
-افزایش تمایل گردشگران برای سفر به روستا؛
-توسعه ی فعالیت های گردشگری در مناطق روستایی ؛
-توسعه ی و تنوع فعالیتهای ورزشی , گردشگری و فرهنگی - ؛ - Maf , 1994
هر حال آنچه که می توان با قاطعیت بیان کرد این است که شکل گیری نهادها و سازمان هایی با آیین نامه هایی و حیطه ی کاری مشخص که برای ارایه خدمات به گردشگران و گسترش فعالیت های مربوط ، خصوصأدر جوامع روستایی شکل گرفته اند، نمی تواند سابقه ای طولانی داشته باشد.در حال حاضرانسان متمدن امروزی که از فشارهای گوناگون شهرنشینی صنعتی و ماشینی شدن زندگی رنج می برد ،تمایل فزاینده ای برای روی آوردن به آرامش طبیعی و ظرافت های فرهنگی جوامع روستایی دارد.
گسترش خطوط حمل و نقل دریایی ،زمینی و هوایی ما بین مناطق مختلف روستایی و شهری جهان و همچنین شکل گیری و گسترش زمان های ارایه خدمات به گردشگران از عوامل عمده برای رونق گرفتن گردشگری روستایی به شمار می آیند. در توریسم روستایی می توان به پتانسیل های پیاده روی در روستاها اشاره کرد که می تواند راهکاری جهت کاهش واصلاح اثرات منفی توریسم روستایی باشد. استفاده از پتانسیل های منطقه و ایجاد شغل در این زمینه نیازمند مطالعه ی همه جانبه است .
انواع گردشگری روستایی :
