بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تاثیر اجرای نظام هوشمندسازی مدارس در ارتقای یادگیری دانش آموزان، از دیدگاه دبیران متوسطه اوّل دوره شهرستان قرچک درسال تحصیلی5961-69انجام شد
این پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از جهت روش گردآوری اطلاعات توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری 475 نفر از دبیران بودند که 197 نفر آن ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود . روایی پرسشنامه با اعتبار صوری و پایایی آن با آلفای کرو نباخ 95/8 به دست آمد. یافته ها نشان داد اجرا نظام هوشمندسازی بر ارتقای یادگیری دانشآموزان موثر است.
مقدمه
در گذشته آموزش و پرورش سنتی بر روی تعلیم و حتی تقلید و انتقال اطلاعات متمرکز بوده است و امروزه سعادت هر جامعه به موفقیت آموزش و پرورش وابسته شده است. قرن 21 به سمتی می رود که اکثر مشاغل، به دانش و مهارت های رایانه ای نیاز خواهندداشت. ورود به این عرصه به نوع جدیدی از آموزش نیاز دارد که با آموزش سنتی کنونی به خصوص آن چه هم اکنون در مدارس ایران در جریان است، هم خوانی ندارد
در سالیان اخیر، فناوری های اطلاعات و ارتباطات، بیشترین تأثیر را در حیات بشریت داشته اند. فناوری اطلاعات، به عنوان عمده ترین محور تحول و توسعه در جهان، منظور شده است همچنین مدیریت اطلاعات و منابع آموزشی در محیط آموزش الکترونیکی اهمیت ویژه ای دارد. از آن جاکه نظام های یادگیری الکترونیکی، اطلاعات بسیاری را نگهداری می کنند ، ایجاد این چنین محیط هایی باید به گونه ای انجام شود که کاربران بتوانند از اطلاعات موجود، استفاده ی مفید و مؤثری داشته باشند
واقعیت ها نشان می دهد که استفاده از فناوری نوین در قرن حاضر تأثیر عمیقی در زندگی اجتماعی انسان ها خواهد داشت یقیناًو تعلیم و تربیت نیز از این تغییرات مستثنا نخواهد بود. اهمیت و ضرورت انجام این پژوهش از این جا نشات می گیرد که در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه حرکت جهانی برای تغییر ساختار آموزشی، با دگرگونی جوامع از جوامع سنتی به جوامع دانایی محور و بهره گیری از شرایط نوین ارتباطی پدید آمده است و مسئولان کشور تغییر شرایط جهانی و نیاز به تغییر در نظام آموزشی کشور را به خوبی درک کرده اند و این امر به وضوح در اسناد مصوب وزارت آموزش و پرورش به چشم می خورد
همچنین مسئولان به خوبی آگاهند که آن چه در جامعه دانایی محور ارزش محسوب می شود، تولید علم و دانش است و می توان مدارس هوشمند را فضایی آموزشی در نظرگرفت که تحقق جامعه دانایی محور را میسر خواهد ساخت
در همین راستا نهاد آموزش و پرورش مهمترین نقش و وظیفه را در این مسیر بر عهده دارد ، یعنی اگر بستر مناسب در مدارس و محیط های آموزشی برای پرورش روحیه دانش جویی و پژوهشگری فراهم و زمینه تبادل و تعامل اندیشه ها و افکار مهیا شود ، فضای آموزشی به جای انتقال یک طرفه اطلاعات به روش های دو سویه کسب اطلاعات و دانش هدایت گردد و نقش معلّمان بر تسهیل جریان فرایند یاددهی و یادگیری متمرکز شود، دانش آموزان نیز خود خالق دانش و اطلاعات شوند ، زمینه مساعدی برای رشد و توسعه وتعالی کشور فراهم خواهد شد
اما به رغم ارائه شیوه های مختلف آموزش در طول سال های متمادی هم اکنون شاهد آن هستیم که اکثریت دانش آموزان دوره یاوّل متوسطه ی در دروس مختلف ضعیف هستند. این افراد ضعف های خود را بیشتر ناشی از عدم وجود امکانات و شیوه صحیح آموزشی در مدارس می دانند.
از آن جایی که چند سالی است نظام هوشمندسازی در آموزش وپرورش ومدارس عملیاتی شده است،امّا هنوز در برخی کلاس های درس از روش های تدریس سنتی استفاده می شود و کمتر به روش های نوین تدریس، خلاقیت ، مشارکت و همیاری دانش آموزانتوجّه می شود، بنابر این پرداختن به این گونه مسائل یکی از مهم ترین ضروریات نظام آموزشی محسوب می شود.
لذا مساله ی اساسی در این پژوهش این است ، در حالی که به نظر می رسد نظام کنونی آموزش و پرورش کشور ما قادر به پرورش نیروهایی دانش گرا وکارآفرین برای جامعه ی اطلاعاتی قرن 21 نبوده و نیازمند تغییر و تحول به منظور حمایت از چشم انداز فناوری اطلاعات کشور می باشد
جهت نیل به این هدف ، مدارس هوشمند می توانند نقش مهمی را ایفا کنند و تأسیس و راه اندازی مدارس هوشمند رویکرد جدید آموزشی است که با تلفیق فناوری اطلاعات و برنامه های درسی ، تغییرات اساسی در فرآیند یاددهی - یادگیری را در پی خواهدداشت.لذا پژوهش حاضر در پی یافتن پاسخ برای این سوال است که آیا اجرای نظام هوشمندسازی مدارس، بر ارتقای یادگیری دانشآموزان موثر است یا خیر؟ در این پژوهش تلاش شده است که تأثیر اجرای نظام هوشمندسازی مدارس در ارتقای یادگیری دانش آموزاندوره ی اوّل متوسطه ی شهرستان قرچک مورد بررسی قرار بگیرد و این که چگونه می توان با اجرای بهتر این نظام به ارتقای بیشتر یادگیری دانش آموزان نزدیک تر شد.
یافته ها ی این پژوهش ابزاری فراهم آورد که نتیجه آن در شناخت فناوری، نحوه به کارگیری و اثرات آن بر افراد و جامعه و گرو ه های مختلف و همچنین بومی سازی و اتخاذ سیاست های مناسب در قبال آن کاربرد فراوان خواهد داشت.
مبانی نظری
در خصوص تاثیر اجرای نظام هوشمندسازی مدارس در ارتقای یادگیری دانش آموزان ، پژوهش های متعددی صورت گرفته است.در این جا تنها به تعدادی از تحقیقات داخلی و خارجی اشاره می شود که به رویکرد تحقیق حاضر نزدیک است.
- آسوبار - - 1394 در پژوهش خود به این نتیجه رسید کهبا هوشمندسازی مدارس تعاملات بین دانش آموزان و معلّمان مدارس هوشمند بیشتر شده و این امر می تواند منجر به اشتراک تجربیات موفق و برتر بین آن ها گردد. بنابراین مدارس با ایجاد بسترهای مورد نیاز جهت هوشمندسازی کلاس ها می توانند از مزایای این روش آموزش استفاده نمایند.
- کوثری - 1391 - پژوهشی را با هدف بررسی تاثیر هوشمند سازی مدارس بر پیشرفت تحصیلی وخلاقیت دانش آموزان پسر پایه پنجم در درس علوم انجام داده است. یافته های این پژوهش نشان داد که میزان ابتکار، انعطاف پذیری، بسط و سیالی دانش آموزانی که در مدارس هوشمند تحصیل می کنند، نسبت به دانش آموزانی که نظام هوشمندسازی در مدارس آن ها اجرا نشده است، بیشتر است و عملکرد بهتری را نشان می دهند.
- نوری حسن آبادی، ایرانبان و طاهری - - 1391در پژوهشی که با عنوان چگونگی اثرگذاری هوشمندسازی مدارس بر آموزش، انجام دادند به این نتیجه رسیدند که بین هوشمندسازی مدارس و یادگیری دانش آموزان رابطه معنادار و قوی وجود دارد.
- سلیمی و قنودی - 2012 - در پژوهشی با عنوان مطالعه عناصر برنامه درسی در مدارس هوشمند به این نتیجه رسیدند که فن آوری اطلاعات و ارتباطات به یادگیرندگان اجازه می دهد که سریع تر از گوش کردن و به خاطر سپردن محض، مطالب را دریابند و به کاوشگری و جست وجو بپردازند.
- فرزاد - 1385 - در پژوهشی با عنوان کاربرد نرم افزارهای آموزشی در آمریکا اجرا شد ، دریافتند که فن آوری هوشمند سازی، رویکرد دانش آموز محوری را توسعه می دهد، موجب همکاری بیشتر در یادگیری می شود و تعامل بینمعلّم و دانش آموز را افزایش می دهد و بر میزان اثربخشی آموخته ها و کیفیت درک فراگیران تاثیردارد.
- چین وجیمی - 2006 - در پژوهشی که در مدارس هوشمند تایوان به انجام رساندند دریافتند که دانش آموزان با استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات نتایج کار خود را سریع تر و بهتر ارائه می دهند و این فن آوری ، موانع ارتباطی را از بین برده و دانش آموزان به راحتی در مورد احساسات خود با دیگران صحبت می کنند.
- حنی زار و حلیم - 2005 - در پژوهش خود که درباره مدارس هوشمند منطقه آموزشی پورتوریکو بود ، دریافتند که استفاده از فن آوری و وایت بردهای هوشمند سبب افزایش بهبود آموزشی دانش آموزان شده است و محیط یادگیری وب محور، سبب پیشرفت فعالیت های آموزشی در کشور مالزی شده است.
- رحیمه - 2003 - در پژوهش خود با عنوان توسعه آموزش و تحول در مالزی از گذشته تا حال و آینده، به این نتیجه رسید که رایانه در مدارس هوشمند در نحوه تدریس و ارزشیابی اثر می گذارد و دانش آموزان یاد می گیرند که اطلاعات را پردازش کنند تا از این اطلاعات برای یادگیری مفیدتر بهره بگیرند.