بخشی از مقاله

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه بین خودپنداره با امنیت روانی دانش آموزان انجامگرفته شد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانش آموزان دختر متوسطه دوره اول شهرستان شهربابک می باشد.از بین آنها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای طوریکه از بین مدارس 3 مدرسه و از هر مدرسه سه کلاس و از بین آنها 100 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شرر ، امنیت روانی مازلو و پرسشنامه خودپنداره بک و استیر استفادهشد. برای تحلیل دادهها روش ضریب¬همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون به کار رفت. نتایج تحقیق نشان داد بین خودپنداره و امنیت روانی رابطه وجود دارد. خودپنداره، امنیت روانی را پیش بینی می کند.

مقدمه :

امنیت روانی میتواند در این راستا تاثیرپذیر باشد که مازلو - 1970 - تأکید می کند که هر یک از نیازهای عاطفی، شناختی و بیانی یک ارزش به شمار می رود، این نکته همان قدر که درمورد عشق به حقیقت یا به یقیین صدق می کند، درباره علاقه به ایمنی نیز صادق است. احساس ایمنی نه تنها انگیزه و محرک سودمندی نخواهد بود، بلکه استعداد فرد را در رو به روشدن و حل کردن مشکلات و خطرات نیز محدود می نماید. نابهنجاری های روانی و رفتاری در انسان هنگامی شروع می شود که احساس ناایمنی بر وجود او حاکم گردد. این احساس، به شیوه های مختلف بر مناسبات آنها، سایرین و نحوه زندگی مختلف آنها تأثیر می گذارد.

احساس ناایمنی می تواند فرد درگیر را درفشار قرار دهد و مسائل و مشکلاتی را برای او ایجاد کند و حتی پیامدهای سویی هم در بهداشت روانی فردی و ارتباطات اجتماعی او به ارمغان آورد. احساس ناایمنی می تواند از جنبه های مختلف زندگی، شغلی، تحصیلی، خانوادگی و اجتماعی نمود پیدا کند و با متغیرهای سن، جنس، دین، تأهل، شغل، رشته تحصیلی، شدت یا کاهش یابد. احساس ناایمنی را می توان در دوره های مختلف سنی مشاهده کرد - مازلو، . - 1382

یکی از متغیرهای مهم در نوجوانی امنیت روانی است که امنیت عبارت است از آزادی نسبی از خطر. ایمنی عبارت است از: -1 آسایش خاطر ناشی از اطمینان شخص به ارضای نیازمندی ها و خواهش های خود. -2 اطمینان از این که هیچ کس او را تهدید نمی کند. به عبارتی امنیت: الف- حالتی است که درآن ، ارضای احتیاجات و خواسته های شخصی انجام می یابند، ب- احساس ارزش شخصی، اطمینان خاطر، اعتماد به نفس و پذیرش از طرف گروه است. برخلاف احساس امنیت، ناایمنی وضع یا حالتی است که درآن آسایش خاطر و امنیت شخصی، دست خوش تهدید است. ناایمنی، احساس بی یار و یاوری، بیچارگی، عدم محافظت و ناشایستگی در مقابل اضطراب های گوناگون است، که شخص به علت عدم توانایی در تصمیم گیری و شک و تردید از لحاظ هدف ها، ایده آلها، استعدادهای شخصی، و روابط با افراد دیگر با آن مواجه می گردد.

امنیت عاطفی، نیز حالتی را گویند که در آن شخص از ارضای نیازها عاطفی خود، به ویژه ارضای نیاز خود به محبوب بودن، احساس اطمینان کند. امنیت حالتی است که در آن قدرت یا پیروزی بدون مبارزه، حاصل می شود. هم چنین، امنیت حالتی است که در آن نیازها و تمایلات تضمین شده است. احساس امنیت بستگی دارد به محبت و عطوفت، مقبولیت وثبات روابط. شخص پیوسته می بایست بین اشتیاق به سلامت و ایمنی از یک سو و اشتیاق به رشد از سوی دیگر، میان استقلال و وابستگی، میان بازپس گرایی و فراگرایی، یکی را انتخاب کند. ایمنی ارضای نیازهای بالاتر را امکان پذیر می سازد و شخص را به ظاهر شدن و فراگیری مهارت ها و تسلط بر می انگیزد، وقتی ایمنی آدمی در معرض خطر واقع گردد، شخص به ارکان اساسی تری بازگشت می نماید، و این بدان معنا است که در انتخاب ایمنی و رشد، ایمنی غالب است و لذا نیاز به آن بر نیاز به رشد، غلبه می کند - مازلو، . - 2003

خودپنداره که شخصیت مجموعهمنظّم، متکامل ونسبتاً ثابت خصایص و رفتارهای بدنی، عقلی و اجتماعی فرد است که او را از دیگران متمایز می سازد و موجب سازگاری او با محیط به ویژه محیط اجتماعی می شود. به باور اندیشمندان، قسمت عمده ویژگی های شخصیتی، منش و خصوصیات رفتاری هر فرد به تصویری که از خود در ذهن دارد یعنی انگاره وی بستگی دارد - پروین، . - 1381 برداشتی که فرد از خویشتن دارد یا آنچه که فرد در حال حاضر از وجود خویش احساس می کند. دردیدگاههای اسلامی چنین آمده است که انسان وقتی روی به درگاه الهی می کند خود واقعی خویش را نیز که پرتوی از عالم روبروی است باز می یابد هر چه بیشتر اشتغال به یاد خدا کند به همان اندازه با خود واقعی آشنا می شود.

شخص به تدریج، از روی تجربه های شخصی و تأثیر دنیای خارج، نگرشی ثابت و پایدار از محیط و از خود و از ارتباط این دو با یکدیگر به دست می آورد و بر اساس آن، مسائل زندگی را ارزیابی می کند و برای مقابله با کاستی ها به کوشش می پردازد. نگرش های فرد از حقایق زندگی، اخلاق، آرزوها و خواسته های او وابسته به تصویری هستند که او از خود دارد; یعنی ارزشی که وی برای خود قایل است. به عبارت دیگر، تصور از خود، منشأ احساس امنیت شخص می شود، و اگر مورد تهدید قرار گیرد، مانند این است که هسته اصلی وجودش مورد تهدید قرار گرفته است - پروین، . - 1381 با توجه به مطالب بیان شده این پژوهش در پی آن است که پاسخی برای سئوال زیر بیابد که: آیا بین خودپنداره با امنیت روانی دانش آموزان رابطه دارد؟

امنیت و ضرورت تحقیق:

احساس امنیت برای سالم بودن جسمی و روانی انسان لازم و ضروری است، احساس عدم امنیت دائم شخص را در حال بسیج قوا و به هم ریختگی سوخت و ساز بدن قرار می دهد و اگر ادامه یابد موجود را به سوی بیماری های جسمی و روانی سوق خواهد داد. زیرا ساختمان بدن انسان قدرت تحمل تنش دائمی را ندارد. تأثیری که احساس ناایمنی بر انسان دارد، ایجاد حالت تنش و برانگیختگی و عدم تعادل است.

نگرانی، ترس، وحشت و اضطراب، تنش و عصبیت، جملگی از پیامدهای نا ایمنی هستند. فردی که نیازهای ایمنی او ارضا شده باشد همواره احساس دوستی و عشق، تعلق، آسودگی و راحتی، پذیرش خود و دیگران، عزت نفس، قدرت، دلگرمی، ثبات هیجانی، خوشنودی، علاقه اجتماعی، مهربانی، همدلی، فقدان تمایلات روان رنجوری و روان پریشی دارد. مزلو نیازهای انسان را در اصطلاحاتی از سلسله مراتب نیازها مطرح می کند. این نیازها بر اساس یک سلسله مراتب قرار دارند به این ترتیب که تا نیازهای پایین تر ارضا نشود به نیازهای بالاتر نمی رسد. مزلو توجه کرده که این نیازها درنتیجه کمبودها در زندگی شخص به وجود می آیند و رفتارها در تلاش برای پر کردن این نیازها هستند - مازلو، 2006 به نقل از شاملو،. - 1390

از طرفی، خودپنداره می تواند نقش یک راهنما و نقشه را برای ما بازی کند. به همین دلیل دقت، صحت و واقع بینی آن از اهمیت بسیاری برخوردار است. دقت خودپنداره به ما کمک می کند تا نسبت به اشتباهات خود واقع بین باشیم. مسوولیت رفتارهایمان را بپذیریم و بی آنکه بین مسوولیت پذیری و سرزنش خود در حال نوسان باشیم، عملکرد خود را دقیقا ارزیابی کنیم. در مجموع، خودپنداره دقیق به ما کمک می کند تا عملکرد بهتری داشته باشیم.

اهداف تحقیق :

-    تعیین رابطه بین خودپنداره و امنیت روانی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوره اول شهرستان شهربابک

-    پیش بینی متغیر امنیت روانی با استفاده از متغیر خودپنداره دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوره اول شهرستان شهربابک

فرضیههای تحقیق :

-    بین خودپنداره و امنیت روانی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوره اول شهرستان شهربابک رابطه وجود دارد.

-    خودپنداره امنیت روانی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوره اول شهرستان شهربابک را پیش بینی می کند.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید