بخشی از مقاله
چکیده
به منظور مطالعهي اثرات استفاده از سطوح مختلف پودر هستهي خرما در جیره غذایی بر عملکرد مرغان تخمگذار، تعداد 108 قطعه مرغ تخمگذار لوهمن - LSL-Lite - به طور تصادفی بین 18 قفس توزیع شدند، به شیوهاي که میانگین وزن بدن مرغان بین قفسها توزیع یکنواخت داشت. پودر هستهي خرما در سه سطح صفر، 7 و 14 درصد با 6 تکرار شامل 6 قطعه مرغ در هر تکرار در جیره
غذایی وارد گردید و صفات عملکردي - درصد تولید، توده تخم مرغ و مصرف خوراك - به مدت هفت هفته به صورت هفتگی اندازه- گیري شداعداد. بدست آمده در قالب طرح کاملاً تصادفی با استفاده از نرم افزار آماري SAS با رویه GLM تجزیه و تحلیل آماري شدند و مقایسه میانگینها با استفاده از آزمون چند دامنهاي دانکن انجام شد. براساس نتایج حاصل از این آزمایش، به غیر از هفتهي اول استفاده از پودر هستهي خرما تا سطح 14 درصد تاثیر آماري معنیداري بر صفات عملکردي شامل درصد تولید، توده تخم مرغ و ضریب تبدیل خوراك در مقایسه با گروه شاهد نداشت . - p> 0/05 - استفاده از %14 پودر هستهي خرما در جیرهي غذایی مرغان تخم- گذار باعث کاهش معنیدار مصرف خوراك در مقایسه با گروه شاهد در هفتههاي 6 و 7 گردید. در مجموع با توجه به نتایج این بررسی میتوان چنین نتیجه گرفت که میتوان پودر هستهي خرما را تا سطح 14 درصد در جیره غذایی مرغان تخمگذار بدون تاثیر منفی بر صفات عملکردي مورد استفاده قرار داد.
مقدمه:
افزایش سریع جمعیت از یک سو و کمبود مواد غذایی براي انسانها و دام و طیور که به نوبه خود از منابع اصلی پروتئین دامی مصرفی انسان هستند و نیز محدودیت مراتع کشور این الزام را به وجود آورده است که برخی از اقلام خوراك دام و طیور از خارج کشور وارد گردد. به منظور کاهش واردات اقلام مورد نیاز خوراك طیور و نیز حرکت بهسوي پرورش اقتصادي، کاهش هزینههاي خوراك که حدوداً 60-70 درصد از کل هزینههاي پرورش طیور را شامل میشود، کاملاً ضروري به نظر میرسد. در همین راستا شناسایی منابع خوراکی منطقهاي که امکان استفاده از آنها در تغذیه طیور وجود دارد، از اهمیت زیادي برخوردار است. یکی از منابع خوراکی موجود بهویژه در استانهاي جنوبی کشور خرماي غیر قابل استفاده براي تغذیه انسان است. تولید جهانی خرما بیشتر از 3/4 میلیون تن در سال برآورد شده است . - 2 - با فرض فرآوري 50 درصدي این تولید، 0/17 میلیون تن هسته خرما تولید میگردد، که می- توان آن را به عنوان یک خوراك در تغذیه دام و طیور استفاده نمود.
مواد و روش ها:
در این آزمایش 108 قطعه مرغ تخمگذار لوهمن - LSL-Lite - به طور تصادفی بین 18 قفس توزیع شدند، به شیوهاي که میانگین وزن بدن بین قفسها توزیع یکنواخت داشت. تعداد سه جیرهي غذایی همسان به لحاظ انرژي و پروتئین 2720 - کیلوکالري بر کیلوگرم و - %15/4 مطابق با جداول احتیاجات غذایی لوهمن پودر هستهي خرما در سه سطح صفر، 7 و 14 درصد با 6 تکرار شامل 6 قطعه مرغ در هر تکرار در جیره غذایی مرغان تخمگذار وارد گردید. در طول دوره آزمایش خوراك مصرفی به ازاي هر پرنده در روز 120 گرم محاسبه و در اختیار قرار داده شد. طرح آماري مورد استفاده در این آزمایش کاملا تصادفی با مدل روبرو بود: Xij=μ+Tj+εij، که در مدل Xij مقدار هر مشاهده، μ میانگین جمعیت، Tj اثر تیمار و εij اثر خطاي آزمایش میباشد. اعداد بدست آمده در قالب طرح کاملاً تصادفی با استفاده از نرم افزار آماري SAS با رویه GLM تجزیه و تحلیل آماري شدند و مقایسه میانگینها با استفاده از آزمون چند دامنهاي دانکن انجام شد.
نتایج و بحث:
اثرات استفاده از سطوح متفاوت پودر هستهي خرما در جیرهي غذایی بر درصد تولید تخم مرغ، ضریب تبدیل خوراك، میانگین مصرف خوراك و وزن کل تخممرغهاي تولیدي بهترتیب در جداول2 ،3، 4 و5 آورده شده است. به غیر از هفتهي اول، درصد تولید، ضریب تبدیل خوراك و توده تخم مرغ در گروههاي آزمایشی تفاوت معنیداري نداشتند. وجود تفاوت معنیدار در هفتهي اول را می- توان به زمان لازم براي سازگار شدن پرندهها نسبت داد. استفاده از %14 پودر هستهي خرما در جیرهي غذایی مرغان تخمگذار باعث کاهش معنیدار مصرف خوراك در مقایسه با گروه شاهد در هفتههاي 6 و 7گردید که این کاهش را احتمالاً میتوان به ماهیت خشن و فیبري بودن هستهي خرما مرتبط دانست. گزارش شده است که اضافه وزن جوجههایی که از جیرهي غذایی حاوي %10 هستهي خرما استفاده کرده بودند در مقایسه با گروه شاهد بهبود معنیداري را در طول چهار هفته اول داشت، ولی تفاوت معنی داري به لحاظ مصرف خوراك و ضریب تبدیل خوراك مشاهده نشد . - 3 - در مطالعه دیگر استفاده از 10 درصد پودر هستهي خرما در جیرهي غذایی جوجههاي گوشتی در دورهي پایانی باعث بهبود ضریب تبدیل خوراك شد . - 4 - مواد تغذیهاي از جمله فیبر، ویتامینها، مواد معدنی
ضروري، اسید فیتیک و تانینها با منشا گیاهی و میکروبی ترکیباتی هستند که داراي خواص ویژهاي جهت بهبود و افزایش سلامتی موجود زنده میشوند، این مواد، مواد تغذیهاي کارآمد خوانده میشوند . - 5 - بر اساس گزارش آلمانا و محمود - 1994 - اگر هسته خرما با شرایط درست آسیاب شود، منبع مناسبی از فیبر بدون تاثیر منفی بر محصول نهایی خواهد بود. از دیگر مواد تغذیهاي کارآمد هسته خرما سلنیوم است که میتواند نقش آنتی اکسیدانی در بدن موجود زنده ایفا کند . - 6 - بنابراین با توجه به عدم تاثیر معنی دار استفاده از پودر هستهي خرما در جیرهي غذایی بر عملکرد مرغان تخمگذار در این ماده خوراکی ارزان به نظر میرسد که استفاده از آن در جیره-ي این پرندگان تا سطح 14 درصد قابل توصیه و حتی باعث افزایش سلامتی پرنده باشد.
