بخشی از مقاله
خلاصه
پژوهش حاضربه بررسی تاثیرنظام فعلی ارزشیابی برعملکرددبیران دوره اول متوسطه شهرستان بجنوردپرداخته است.این پژوهش ازمنظرهدف کاربردی است دراین مطالعه که به روش توصیفی وازنوع همبستگی انجام شده است.جامعه آماری این پژوهش دبیران دوره اول متوسط اول جزء جامعه آماری تحقیق می باشند.
درپژوهش حاضرباتوجه به حجم نمونه،نمونه گیری بصورت تصادفی ساده ازکل جامعه آماری انجام شدودرنهایت187پرسشنامه جمعآوری گردید.مهمترین ابزارجمعآوری اطلاعات دراین پژوه پرسشنامه میباشد. در این پژوهش آزمون ضریب آلفای کرونباخ به کمک نرمافزارًٍSPSS×محاسبه شدوآزمون،مقدارضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه0.94نشان داد.نتایجحاصل ازآزمون اسپیرمن نشان دادکه بین نظام فعلی ارزشیابی وعملکرددبیران رابطه معناداروجوددارد.ولی بین معیارهای نظام ارزشیابی فعلی برعملکرددبیران رابطه مثبت ومعناداروجودندارد.
1. مقدمه
ارزشیابی یکی ازابزارهای مهم و مؤثر مدیریت درجهت دستیابی به اطلاعات مورد نیازبرای تصمیم گیری درخصوص عملکرد کارکنان یک سازمان می باشد .با اعمال صحیح این وسیله نه تنها اهداف و مأموریت های سازمان به کارآیی مطلوب می رسد بلکه منافع کارکنان و جامعه نیز تأمین می شود.
باتوجه به جایگاه واهمیت والای انسان به عنوان بزرگترین سرمایه ی ممکن درجهان ونقش اساسی وی در تحقق اهداف سازمانها،ضرورت ایجاب می کندکه کسانی که عهده دار کار یا مسئول دیگرانندبدانندکه چه عاملی انسان را به حرکت وامی دارد،اگر مدیریت یا رهبری سازمان به این مهم توجه داشته باشد،قاعدتا بایستی درتدوین اهداف،استراتزی ها وسیاست های سازمانی خود موضوع توسعه منابع انسانی رامرد توجه قرار دهد.
برای هرچه بالنده تر ساختن منابع انسانی وسرمایه گذاری موثر در آن وهمچنین آگاهی ازظرفیت ها،توانمندیها،قوت ها وضعف ها،داشتن نظام ارزیابی عملکردمنابع انسانی ضروری وامری مهم به حساب می آید.نظام ارزشیابی عملکرد در سازمان هابه مدیریت یاری می رساندتابراساس اطلاعات موثق ومطمئن به توسعه وبه سازی منابع انسانی بپردازد.بهبود عملکردکارکنان موجب بهبودعملکرد سازمانی وافزایش بهره وری سازمان می گردد.ازاین رووجودیک نظام ارزشیابی منسجم ومتاثرازفرهنگ،چشم انداز،استاراتژی ها وسیاست ها واهداف سازمانی برای سازمان ضروری است.
ارزشیابی عملکردنیروی انسانی یک جزءمهم ازمدیریت منابع انسانی وامورکارکنان است.اکثرسازمانهاوشرکت ها ازنظام های مختلف ارزشیابی به صورت رسمی استفاده می کنند.این سازمانها مداوم درپی یافتن روش هایی هستندکه بتوانندارزشیابی عملکردراهرچه بهترانجام دهند.چون سرمایه نیروی انسانی،سهم عمده ای در در تشکیل سرمایه سازمان ها وشرکت هادارد.برای نظارت هرچه بهتر براین سرمایه عظیم،باید نظام ارزشیابی عملکرد،هرچه بهترانجام شود.
یکی از بارزترین شاخص های ارزیابی بهر ه وری سازمان و مدیریت آن" بازگشت سرمایه " است و مدیران کاردانکاملاً آگاهند که این شاخص، مرهون عامل حیات یتریب هن ام کارآمدیا فرادا ست.
محققان وا ندشمندان امروزه برا ین باورند که کارکنان مهمترین" مزیت رقابتی " سازمان هستند و معتقدند که سرمایه انسانی همه نیازمندی های استراتژیک یک سازمان رابرآورده می سازدوامروزه کارکنان در تحول لحظه به لحظه سیستم اداری واستخدامی وارائه خدمات بهینه سهم عمد های را دارا می باشند.
بهبود این عنصرسرنوشت سازدر سایه ارزشیابی عملکرداوا مکانپذیرا ست.اهداف مذکورهنگامی دست یافتنی است که ابزارهای سنجش همه جانبه ودقیق باشند و بتوانند نقاط ضعف و قوت کارکنان را به نحوی اثربخش نمایان سازندوکارکنان را از نتایج ارزشیابی آگاهی داده و نقاط مثبت و منفی را به آن ها تفهیم کنند
توأم باتغییردرفلسفه وجودی ا داره مور کارکنان، مدیریت منابع انسانی به تدریج پاا ز وظایفی چون ا نتخاب واستخدام نیرو، تعیین حقوق و مزایا وا یجاد هماهنگی در روابط کارکنان فراتر گشت.ا مروزه شاهدیم که مدیریت منابع ا نسانی درطرح ریزی برنامه های مهم ا ستراتژیک، آموزش کارکنان،طراحی سیستم ا رزیابی عملکرد کارکنان و سیستم پاداش و ...جایگاهی به مراتب والاتراز گذشته در سازمان یافته است و بدیهی است ارزشیابی عملکرد کارکنان از جمله مهمترین مسائلی است که مسئولان سازمان با آن روبه رو هستند
بررسی نحوه عملکرد کارکنان موضوعی است که در مسیرتاریخ به موازات تشکیل یک سازمان،ا رائه خدمت وا دامه حیات آن سازمان تشکیل یافته است و امروزه سبب پیدایش مباحث بسیار عمیق و گسترده ای بانام - ارزیابی عملکرد - یا - ارزشیابی عملکرد کارکنان - شده ا ست .فرایندا رزشیابی عبارت است از یک سلسله اقدامات رسمی برای بررسی عملکرد در فاصله زمانی معین و شامل تمامی رفتارهای فرددر ارتباط با کارکرد او در آن دوره معین می باشد.
ارزشیابی عملکرد را می توان - - سنجش سیستماتیک ومنظم کار افراد در رابطه با نحوه انجام وظیفه آ نها در مشاغل محوله و تعیین پتانسیل موجود در آ نها جهت رشد و بهبود - - تعریف کرد.[9] برای تعیین شایستگی ولیاقت کارکنان بایدنظام ا رزشیابی را در هر سازمان فعال کرد وا رزشیابی را ا صل جداناپذیر از مدیریت دانست،زیرا نظام ارزشیابی علمی،توانمندومعتبر، پیشرفت سازمان راافزایش می- دهد
.2 مروری بر ادبیات تحقیق تعریف و تبیین ارزشیابی
در فرهنگ مدیریت ارزشیابی عملکرد بدین گونه تعریف شده:ارزشیابی عملکرد عبارت است از ارزیابی میزان موفقیت مستخدم در کار ش ، بویژه نوعی ارزیابی که به عنوان بخشی از یک شیوه سازمانی صورت می گیرد. شیوه ای که در آن ارزیابیها به طور مستمر صورت می گیرد، سوابق ارزیابی ونتایج نگهداری می شودوبرای بهبودعملکرد اقدامی صورت می گیرد،گاهی به طورخلاصه آن راارزیابی می -گویند
ارزیابی عملکرد کارکنان عبارت است از سنجش به طور خلاصه می توان گفت ارز شیابی یا ارزیابی کارکنان به نحو صحیح ، کامل و جامع عبارتند از مراحلی رسمی برای سنجش و آگاه ساختن کارکنان در مورد نحوه انجام کار و مسئولیتهای محوله و خصوصیات مورد نظر و نیز شناخت استعدادهای بالقوه آنان جهت شکوفایی در ابعاد مختلف.
3. فرضیات پژوهش
بین نظام ارزشیابی فعلی وعملکرد دبیران رابطه معنی داری وجود دارد. معیارهای نظام ارزشیابی فعلی برعملکرددبیران موثراست.
نتایجنظام ارزشیابی فعلی برعملکرد دبیران موثراست.
4. تعریف متغیّرها
ارزشیابی :فرایندمنظمی است که طی آن درباره ارزش،مطلوب بودنفموثربودن یا کافی بودن یاکافی بودن چیزی،طبق ملاکهاومقاصدمعینی قضاوت وداوری می شود.
عملکرد :عبارتند از حاصل فعالیتهای کارمند از لحاظ اجرای وظایف محوله پس از مدت زمان معین. دبیر:کسی است که درآموزش وپرورش کارش درس دادن است.
5. روش وابزاراندازه گیری پژوهش
این پژوهش ازمنظرهدف کاربردی است وازمنظر گردآوری داده هاتوصیفی ازنوع همبستگی می باشد. مهمترین ابزارجمعآوری اطلاعات دراین پژوهش پرسشنامه میباشد.روشهای گردآوری اطلاعات را به طور کلی میتوان به دودسته روشهای کتابخانهای وروشهای میدانی تقسیم نمود.در این پژوهش برای جمعآوری اطلاعات مربوط به پاسخگویی به سؤالات پژوهش، ازروش میدانی استفاده شده است، همچنین ازروش کتابخانهای مانند مطالعه کتاب-ها، مقالات، مجلات، طرحهای پژوهشی و بانکهای اطلاعاتی اینترنتی برای تدوین ونگارش بخش ادبیات موضوع ومبانی نظری استفاده شده است.
باتوجه بااینکه ابزارجمعآوری اطلاعات دراین پژوهش پرسشنامه میباشد عملیات مربوط به روایی وپایایی برروی آن انجام گرفته است.برای تدوین پرسشنامه این پژوهش ازپرسشنامه استاندارد بهره گرفته شده است. درواقع آزمون دارای اعتبار محتوا است که این اعتبار توسط اساتید متخصص تأیید شده است.در این پژوهش آزمون ضریب آلفای کرونباخ به کمک نرم افزار SPSS محاسبه شد و آزمون، مقدار ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه 0.94 نشان داد، لذا میتوان پایایی پرسشنامه مذکور را خوب ارزیابی کرد.
در این پژوهش به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از طریق پرسشنامه از نرم افزار ًٍ SPSS استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش دبیران دوره اول متوسط اول جزء جامعه آماری تحقیق می-باشند.درپژوهش حاضرباتوجه به حجم نمونه نمونه گیری بصورت تصادفی ساده ازکل جامعه آماری انجام شدودرنهایت187پرسشنامه جمعآوری گردید.
7. تحلیل داده ها - آمارتوصیفی -
چنانچه در جدول شماره 1 ملاحظه میشود پرسشنامه حاضر در بین 106 نفر زن و 81 نفر مرد توزیع گردیده است. همچنین در بین پاسخدهندگان، بیشترین درصد مربوط به رده سنی 31-40 میباشد که با 122 نفر بیشترین فراوانی را بخود اختصاص داده است. برطبق دادههای بدست آمده، 0.5 درصد افراد پاسخ دهنده دارای مدرک فوق دیپلم، 89.8 درصد افراد لیسانس و 9.6 درصد افراد دارای مدرک فوقلیسانس میباشند. چناچه ملاحظه میگردد 27 نفر دارای سابقه خدمت کمتر از 5 سال، 77 نفر دارای سابقه خدمت بین 10 تا 15 سال، 55 نفر دارای سابقه خدمت بین 15 تا 20 و 30 نفر دارای سابقه خدمت 20 سال به بالا میباشد.
