بخشی از مقاله
مقدمه
بسیاری از دغدغه های تربیتی گواهی میدهد که مسئولان رشد و تربیت در چگونگی سازماندهی استعدادهای نونهال و نوجوان با چالشهای جدی مواجه هستند لذا باید اذعان داشت که فعالیتهای رشد و تربیت قویاً بستگی به توجه به نیازهای انسانی و تواناییهای فردی دارد. این نیازها و تواناییها در واقع توان تطبیق و سازگاری بین افراد آینده در جامعه است.
جامعه ای که بی شک سلامت جسمانی و روانی کودکان آن نماد سلامت فعلی و آتی آن خواهد بود. در این اثنا توانایی ذهنی کودکان به معنای آمادگی در جهت اشتیاق برای نمایش حرکات جنبشی که با توجه به وراثت، محیط و شخصیت شکل میگیرد بسیار اثرگذار است. بدیهی است برای داشتن تنی سالم نیازمند تغذیه سالم هستیم.
لذا متغیری میانجی به عنوان میزان درآمد خانواده عامل تعیین کننده ای در طبقه اجتماعی کودکان و در نتیجه تغذیه ایشان خواهد بود. با جمیع مباحث می توان به این درک رسید که چنانچه گرایش به حرکات جنبشی در افراد به همراه تغذیه مناسب وجود داشته باشد آمادگی جسمانی ایشان و در نتیجه تضمین سلامتی بیشتر خواهد بود. از طرفی ورزش یکی از مهمترین بخشهای زندگی و یکی از اصلیترین روشهای حفظ سلامتی در تمام سنین به شمار میرود .
بیشتر افرادی که از دوران کودکی به فعالیت و ورزش عادت می کنند، در سنین بزرگسالی نیز، علیرغم مشغله و نوع کار خود، زمانی را به ورزش اختصاص خواهند داد - عارف نژاد زکریا. - 1390 ابزارهای استفاده شده در این تحقیق آزمون هوش حرکتی گاردنر و آزمون توانایی جسمانی مدرسه است. هدف اصلی این مبحث دستیابی به میزان تأثیر هوش به عنوان عامل سازگاری با محیط و توانایی جسمانی دانشآموزان با در نظر گرفتن متغیری میانجی به عنوان طبقه اقتصادی- اجتماعی است که به عنوان پژوهشی توصیفی اجرا گردیده است.
کلمات کلیدی : هوش ، آمادگی جسمانی ، طبقات اجتماعی
نظریه هوش گاردنر
هاوارد گاردنر روانشناس معاصر برای نخستین بار در سال 1983 تلقی سنتی از هوش را به چالش کشید که در کانون دستاندرکاران تعلیم و تربیت قرار گرفت - مهر محمدی محمود - . نظریه هوش چندگانه گاردنر بیان میکند که: تمام یادگیرندگان ترکیبی از هوشهای چندگانه با سطوح مختلف دارند. گاردنر - 1993 - بیان میکند که مفهوم هوش یک مفهوم واحد نیست و نمیتواند بطور کمی توصیف شود.
بلکه به جای آن هشت هوش مختلف وجود دارد - بیشنر، . - 2011 نظریه گاردنر بحث میکند که هوش به ویژه آنگونه که به طور سنتی تعریف شده است، به اندازه کافی تنوع گستردهای از تواناییهای بالقوه بشر دربر نمیگیرد. از نظر گانیه هوش یک توانایی - ظرفیت - حل مسائل یا محصولات جدید است که در یک و یا چند محیط فرهنگی، با ارزش هستند - آکازو، آکای، 2010، شهزاد و همکاران، .2011 -
نظریه هوش چندگانه بحث میکند که افراد زمینه های مختلفی از هوشهای چندگانه دارند و تمام افراد میتوانند یاد بگیرند، اگر به آنها در آن زمینه های هوشی که برترند آموزش داده شود - ینیک و آکتامیس، . - 2010 گاردنر هوشها را در هشت مقوله متفاوت بازنمایی کرد - آرمسترانگ، . - 1387 این هشت هوش عبارتند از: - 1 زبانی- کلامی، - 2 منطقی- ریاضیاتی، - 3 موسیقیایی- ریتمیک، - 4 فضایی- مکانی، - 5 جسمانی- حرکتی، - 6 میان فردی، - 7 درون فردی، - 8 طبیعت گرایانه. همه افراد این هوشها را دارا میباشند و هر هوش با تعریف و معیار گاردنر مطابقت دارد.
در این تحقیق با توجه به اهداف تعیین شده صرفاً نظریه هوش حرکتی مورد استفاده قرار گرفته است. این هوش شامل استعداد بهرهوری از تمام یا بخشی از بدن - مانند دست یا دهان - برای حل مسائل یا محصولات میباشد. ویژگیهای فرد دارای این هوش عبارتند از:
✓ محیط و اشیاء را به وسیله لمس کردن و حرکت بررسی میکند.
✓ با مشارکت و دخالت مستقیم، مطالب را به بهترین نحو یاد میگیرد و در مقایسه با آن چیزی که گفته شده یا مشاهده کرده است، آن کاری را که انجام داده است به بهترین وجه بخاطر میآورد.
✓ از تجربیات یادگیری محسوس مانند سفرهای علمی، ساخت ماکت یا مشارکت در ایفای نقش و بازیها لذت میبرد.
✓ نسبت به محیطهای فیزیکی و سیستمهای فیزیکی حساس و علاقمند است.
✓ در فعالیتهای علمی، ورزشی، خیاطی و... از خود مهارت نشان میدهد.
✓ ممکن است نسبت به مشاغلی مانند حرفه یک ورزشکار، جراح یا معمار علاقه نشان دهد - لاگلین، .1999 -
✓ در کلاس درس جابجایی و فعالیت حرکتی دارند.
✓ علاقمند به کارهای علمی در تکالیف یادگیری میباشد - تیلی، .1387 -
آمادگی جسمانی
آمادگی جسمانی در مفهوم متداول خود به صورت برخورداری از توانائیهای جسمانی بالا تعریف میگردد، به طوری که فرد از عهده اجرای فعالیتهای روزانه بدون احساس خستگی بر آید - محرم زاده مهرداد و محمدزاده حسن - . در فعالیتهای روزمره بارها دیده یا شنیده ایم که فرد در مقابل پیشنهاد اجرای فعالیت خاص ورزشی یا غیر ورزشی اظهار عدم آمادگی مینماید، از این رو مفهوم آمادگی جسمانی به صورت اعم، همانا داشتن قوای جسمانی مطلوب برای اجرای فعالیتهای شغلی روزمره یا احیاناً فعالیت بدنی بدون تکیه بر ورزش مدون خاصی میباشد.
آمادگی جسمانی از دیدگاه متخصصین علوم ورزشی خصوصاً علم تمرین مفهومی خاص داشته و عوامل معین و مشخصی را در بر میگیرد که هر یک از این عوامل دارای مفهوم و ماهیت بخصوصی میباشد که آن را از عوامل دیگر متمایز میکند، در عین حال که همه این عوامل با یکدیگر مرتبط بوده و مجموعاً آمادگی جسمانی را تشکیل میدهند.
حال با توجه به موارد فوق، ضروری است که تعریفی مشخص از آمادگی جسمانی ارائه گردد تا به تبع آن بتوان عوامل تشکیل دهنده آن را نیز به تفکیک شناسایی و تعریف نمود. البته شایان ذکر است که علیرغم وجود تعاریف متنوع از آمادگی جسمانی، میتوان با توجه به نکات مشترک مندرج در اکثر تعارف ارائه شده از سوی متخصصین امر، اصطلاح آمادگی جسمانی را به صورت زیر تعریف نمود:
آمادگی جسمانی به مفهوم توانایی بدن در اجرای کارها و فعالیتهای روزمره بدون حساس خستگی و داشتن انرژی ذخیره کافی جهت پرداختن به فعالیتهای تفریحی در طی اوقات فراغت و رویارویی با وقایع غیرمنتظره بطور عام و اجرای مهارتهای ورزشی به صورت موثر و موفق به معنی خاص میباشد.
تحقیقات گذشته
✓ فرخی در تحقیق بر روی دانشآموزان دبیرستانی استان یزد رابطه معنیداری بین هوش حرکتی و الگوهای آمادگی جسمانی بدست آوردهاند - حبیبی . - 1382
✓ ایزاک - - 1988 در مطالعه بزرگی روی پنج نمونه از کارکنان شامل کارگران کارخانه چاپ 134 - نفر - ، مهندسان 95 - نفر - ، دانشجویانی که بصورت پارهوقت کار میکردند 269 - نفر - پرستاران 140 - نفر - و کارگران کارخانه لبنیات 224 - نفر - به این نتیجه رسیدند که هر چقدر نگرش نسبت به حرکتهای جبشی بیشتر باشد در نتیجه آمادگی جسمانی کارکنان بالاتر بوده و سلامت روانی بیشتری خواهند داشت.
✓ اوزدیلک - 2010 - پژوهشی را برای پاسخ به این سئوال انجام داد:» چه اندازه انواع هوشهای چندگانه بر سطح پیشرفت دانشآموزان پایه ششم تاثیر گذار است؟.«در این پژوهش چهار مدرسه ابتدایی و جمعاً 132 دانشآموز پایه ششم در نیمسال بهار سال 2008 بطور تصادفی انتخاب شدند. نتایج هبستگی پیرسون و تحلیل واریانس نشان داد که همبستگی مثبت پایینی بین پیشرفت و هوشهای منطقی - ریاضی، فضایی/