بخشی از مقاله
چکیده
چاقی با اختلالات متابولیکی و التهابی متعددی همراه است که اثر مختلف تمرینات ورزشی بر آن در نوجوانان چاق به میزان کافی مورد مطالعه قرار نگرفته است. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر تمرینات ترکیبی - هوازی - مقاومتی - بر سطوح سرمی CRP نوجوانان دختر دارای اضافه وزن و چاق است.30 نفر از نوجوانان دختر دارای اضافه وزن و چاق به طور داوطلبانه و در دسترس حاضر به همکاری شدند؛ که به صورت تصادفی در دو گروه تجربی - قد164/45 سانتی متر، وزن 86/19 کیلوگرم، سن 16/2 سال - و گروه کنترل - قد162/45 سانتی متر، وزن 83/02 کیلوگرم، سن 16/3سال - تقسیم شدند سپس گروه تجربی تحت تاثیر 12 هفته تمرینات ترکیبی - هوازی- مقاومتی - بصورت 5 جلسه در هفته - تمرینات هوازی با شدت 50 - تا %60 اکسیژن مصرفی - و تمرینات مقاومتی با شدت %60 - یک تکرار بیشینه - قرار گرفتند.
در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند و تنها پی گیری شدند. متغیر های وزن، درصد چربی، شاخص توده بدنی BMI - یا - Body mass index و حداکثر اکسیژن مصرفی - Vo2max - قبل و بعد تمرینات از هر دو گروه اندازگیری شدند. نمونه خونی در حالت ناشتا طی دو مرحله، 48 ساعت قبل و بعد از تمرینات برای سنجش میزان اینترلوکین 10 گرفته شد. به منظور مقایسه ی درون گروهی از آزمون آماری t همبسته و برای مقایسه بین گروهی از t مستقل استفاده شد. کلیه محاسبات آماری با نرم افزار spss نسخه 21 انجام یافت . یافته های پژوهش نشان داد که دوازده هفته تمرینات ترکیبی بین گروه کنترل و تجربی قبل و پس از آزمون در میزان CRP تغییر معنی داری ایجاد کرد و باعث کاهش آن گردید. - P>0/05 - ، و متغیر های وزن، BMI، درصد چربی،Vo2max تغییر معنی دار داشتند - . - P<0/05 یافته ها نشان دادند تمرین ترکیبی - هوازی-مقاومتی - ، باعث کاهش خطر بیماری های قلبی- عروقی، بهبود ترکیبات بدن و سیستم ایمنی بدن نوجوانان دختر دارای اضافه وزن و چاق می شود.
واژگان کلیدی: CRP، نوجوانان، چاق
مقدمه:
امروزه در اکثر کشور های دنیا ، چاقی افراد در حال بلوغ فزونی یافته و این چاقی از عدم تعادل انرژی ایجاد گردیده است - کاوانا1 و همکاران،. - 2012 با این که شیوع بالای چاقی در کشورهای اروپای شرقی و آمریکای شمالی بیشتر از سایر نقاط گزارش شده است ولی ابتلا به چاقی و مرگ و میر حاصل از آن در کشورهای آسیایی بیشتر از سایر کشورهاست - پاسدار،. - 1390 چاقی یک خطر برای ایجاد بسیاری از عفونت ها و بیماری های قلبی و عروقی است - ناسی منتو و همکاران،. - 2010 کم تحرکی تا حد زیادی در ایجاد چاقی و عفونت دخالت دارد - میچی شیتا و همکاران،. - 2008 گسترش التهاب در افراد دارای اضافه وزن و چاق بیشتر می باشد - زکوی و همکاران، . - 2015 نوجوانان قبل از دوره بلوغ به دلیل عدم تکامل برخی از دستگاه های فیزیولوژیک به فعالیت های ورزشی پاسخ ها یکسان و قابل پیش بینی نمی دهند . - روبرتس2 و همکاران ،. - 2007
این موضوع به درستی ثابت شده است که عوامل خطر ساز بیماری های قلبی و عروقی دوران کودکی و نوجوانی می تواند این خطر در بزرگسالی را پیش بینی کند - گائینی و همکاران ،. - 1389 لذا سنین پایین تر فرصت خوبی برای ایجاد روش های زندگی سالم تر بدون پیدایش عوامل عفونت زا و بیماری ها در آینده است - کیم و همکاران3 ،. - 2007سیستم ایمنی بدن در بین دیگر سیستم های عملکردی از جایگاه ویژه برخوردار است. به طور طبیعی عوامل بی شماری می توانند در جهت عملکرد این دستگاه مهم وحیاتی بدن، نقش داشته باشند. اطلاع از این عوامل وچگونگی تاثیر آنها بر سیستم ایمنی، سبب شناخت عملکرد این سیستم و کمک به افزایش سازگاری در مواجهه با شرایط مختلف زندگی می شود. در این میان، ورزش و فعالیت بدنی از اهمیت خاصی برخوردارند - محمدی وهمکاران ، . - 1390
با توجه به رشد قابل توجه سیستم ایمنی در دوران نوجوانی منطقی است که فعالیت ورزشی سنگین و متوسط روی سیستم ایمنی نوجوانان در حال رشد، تاثیرات قابل توجهی داشته باشد و نتایج مهمی برای نوجوانان مبتلا به بیماری های مزمن از قبیل تصلب شرائین ،بیماری های قلبی و عروقی، التهاب و چاقی در پی داشته باشد - بی دبلیو و همکاران 4، . - 2008در خصوص اثر مستقیم ورزش روی سیستم ایمنی به نظر می رسد تمرینات منظم با شدت متوسط، اثر حمایتی دارد، عملکرد ایمنی را بهبود می بخشد و باعث اصلاح عملکرد ایمنی و افزایش مقاومت به بسیاری از بیماری ها می شود - ابوزنادا وهمکاران5، . - 2010 تمرین شدید، موجب پاسخ پیش التهابی و پس از آن ضد التهابی می شود و بیان شده که تمرینات منظم، التهاب مزمن و خطر بیماری قلبی - عروقی را کاهش میدهد.
برای درک این موضوع که آیا تمرین با شدت متوسط اثری مشابه با اثر ضدالتهابی دارد یا نه،لازم است بدانیم مکانیسمهای ضد آتروژنیک، به وسیله تمرین منظم با شدت متوسط، اثر حفاظتی اش را انجام می دهد - مارکویچ وهمکاران 6، . - 2008 تمرینات منظم همچنین تا حدودی باعث کاهش وزن می شوند که این کاهش وزن موجب کاهش سطوح علائم التهابی می شود - میچی شیتا و همکاران،. - 20087بافت چربی عامل مهمی در میزان CRP است. CRP یکی از عواملی است که به وسیله کبد در مراحل حاد عفونت ایجاد می شود. سنجش و ارزیابی این پروتئین عامل مناسبی در بررسی پیشرفت بیماری های عفونی یا شدت آن دارد. میزان CRP در ورزش های شدید وسنگین به میزان قابل ملاحظه ای افزایش می یابد اما در ورزش های منظم با شدت متوسط کاهش می یابد - محمدی و همکاران ،. - 1390
غلظتهای زیاد CRP به عنوان عوامل خطرناک برای بیماری های قلبی عروقی شناخته شده اند - مارکویچ و همکاران ،. - 2008 خطر سکته قلبی در افرادی که غلظت CRP آن ها بالاتر از 2/11 میلی گرم در لیتر است، سه برابر بیشتر از افرادی است که سطح آن از 0/55 گرم در لیتر بالاتر نمی رود - سلوین و همکاران 1،. - 2007 نتایج تحقیقات در این زمینه متناقض می باشد، به طوری که برخی مطالعات عدم تغییر CRP در اثر تمرینات هوازی در افراد چاق - هامت و همکاران2، - 2006 و برخی دیگر کاهش CRP در اثر تمرین گزارش کرده اند - لاکا و همکارن3 ،. - 2005 بررسی مطالعات در مورد اثر سطوح مختلف فعالیت نشان می دهد که اگر چه ممکن است ورزش موجب عوارض کوتاه مدت التهاب عروقی گردد ، ولی تمرین منظم به عنوان یک عامل ضد التهاب عمل می کند - نیکلاس و همکاران4 ،. - 2008
بهبود ساختار اندوتلیال، کاهش سلول های تک هسته ای خون از ساز و کارهای کاهش CRP پس از تمرین است. طول دوره ی تمرینی عامل مهم و تعیین کننده و تغییر CRP در اثر تمرین می باشد - نایبی فر و همکاران، . - 1391 فعالیت بدنی منظم با شدت متوسط، تأثیرات مطلوبی بر سیستم ایمنی دارد در حالی که فعالیت بدنی با شدت بالا ممکن است سیستم ایمنی بدن را تحت فشار قرار می دهد - ابوزاندا و همکاران،. - 2010 تحقیقات نشان داده اند که بی تحرکی مستقل از چاقی با افزایش CRP است - فیشچر و همکاران،. - 2007 از جمله عواملی که گفته می شود می تواند عوامل خطرزا و شاخص های التهابی را تعدیل کند تمرین و فعالیت بدنی است. تحقیقات حاکی از اثر ضد التهابی تمرین و فعالیت بدنی است که منجر به کاهش سطوح شاخص های پیش التهابی می شود - هامت و همکاران،. - 2006
همچنین اعتقاد بر این است که تمرین باعث پیشگیری و کاهش بیماری های التهابی و قلبی و عروقی از یک سو و کاهش CRP از سوی دیگر می شود.لذا احتمالاً یکی از آثار مفید تمرین کاهش شاخص های التهابی بدن می باشد - داس و همکاران5 ، - 2001، با این حال نتیجه تحقیقات در این خصوص یکسان نیست. در حالی که برخی از تحقیقات حاکی از افزایش CRP متعاقب یک جلسه دویدن طولانی مدت شدید و یا یک جلسه تمرین بی هوازی می باشند - کوک و همکاران، . - 2000 تحقیقات دیگر نشان می دهند یک جلسه راه رفتن با شدت 65 درصد ضربان قلب بیشینه در مردان و زنان چاق موجب تغییری در CRP نمی شود - حسینی کاخک و همکاران، . - 1390 از طرفی نشان داده شده که تمرین منظم بدنی پس از 6 یا 12 ماه نیز کاهش معناداری در شاخص های التهابی از قبیل CRP ایجاد نمی کند - هامت و همکاران ،. - 2006
لذا چنان چه تمرین با برنامه تمرینی بتواند باعث افزایش قدرت عضلانی یا کاهش درصد چربی شود، می توان شاهد کاهش CRP در اثر تمرین بود. از طرف دیگر چنان چه تمرین از شدت برخوردار باشد که باعثتحریک عوامل التهابی بدن شود، احتمالاً CRP افزایش می یابد. در گزارش های تحقیقاتی نشان داده شده است که تمرینات منظم و بلند مدت موجب کاهش CRP می شود. ورزش این عمل را به طور مستقیم از طریق کاهش تولید سایتوکین در چربی و عضله، سلول های تک هسته ای و به طور مستقیم با افزایش حساسیت به انسولین انجام می دهد که باعث بهبود عملکرد آندوتلیال و کاهش وزن می گردد. بررسی مطالعات در مورد اثر سطوح مختلف فعالیت نشان می دهد که اگر چه ممکن است ورزش باعث عوارض کوتاه مدت التهاب عروقی گردد، ولی تمرین به مدت طولانی به عنوان یک عامل ضد التهاب عمل می کند - نیکلاس و همکاران،. - 2008
