بخشی از مقاله
چکیده
هدف این پژوهش بررسی تاثیر تمرینات طناب زنی بر حافظه کاری کودکان دختر 8-10 ساله بود. برای این منظور از میان دانش آموزان مدرسه ابتدایی روستای قره بوطه استان زنجان28 نفر به صورت در دسترس انتخاب شده و به منظور همسان سازی گروه ها از نظر ضریب هوشی - آزمون ریون - ، آمادگی هوازی - دو 1600 متر - و حافظه کاری آزمون فراخنای شمارش بعمل آمد. سپس آزمودنی ها در دو گروه کنترل وتجربی قرار گرفتند. دانش آموزان در گروه تجربی به مدت سه جلسه، 30 دقیقه ی در 8 هفته تمرینات طناب زنی انجام دادند.
بلافاصله بعد از پایان تمرینات آزمون یادداری آنی و آزمون یادداری تاخیری به فاصله 24 ساعت از پایان تمرینات صورت گرفت. تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون تحلیل - - ANCOVA انجام گرفت. یافته ها نشان داد که پس از 8 هفته تمرین طناب زنی در مرحله یادداری آنی گروه تجربی حافظه کاری بهتری داشتند - . - P=0.04 همچنین در مرحله یادداری تاخیری هم گروه تجربی عملکرد بهتری نشان دادند . - P=0.0005 - در نتیجه تمرین هوازی موجب بهبود حافظه کاری می شود. بنابر این، تمرینات هوازی با طناب می تواند موجب بهبود عملکرد شناختی کودکان دبستانی شود.
-1 مقدمه
افزایش کارایی و عملکرد همواره از مسائل مورد توجه پژوهشگران بوده است. یکی از عوامل اثر گذار بر کارایی و عملکرد افراد میزان کارامدی حافظه است. حافظه یکی از اولین موضوعات مورد توجه روانشناسان بوده که در سه دهه اخیر توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود معطوف کرده است و حجم گسترده ای از مطالعات علمی و آزمایشگاهی مربوط به روان شناسی شناختی را به خود اختصاص داده است
حافظه واژه گستردهای است که مجموعه وسیعی از فرایندها را در بر میگیرد و ظرفیت یک ارگانیسم برای بهره بردن و یادگیری از تجربه های پیشین را بازتاب میکند. حافظه شامل انواع رویدادی - - episodic، معنایی - semantic - و رویه ای - procedural - است.
این فرایندها تحت پشتیبانی شبکه های عصبی خاصی هستند که شامل هیپوکامپ میشود. هیپوکامپ یک ساختار مرکزی در یادگیری و یادآوری رویدادها است. به علاوه فرایندهای حافظه متشکل از رمز گذاری، ذخیره و یاد آوری هستند. در حالی که رمز گذاری و یاد آوری فرایندهای فعال هستند که در نقطه مشخصی در زمان اتفاق می افتند، ذخیره سازی یک فرایند انتقالی موقتی است.
رمز گذاری پردازش اطلاعات را در بر میگیرد در حالی که یاد آوری نیاز به دسترسی به اطلاعاتی دارد که در حافظه رمز گذاری شده است. از جمله انواع حافظه که میتواند بر کارآیی افراد تاثیر گذار باشد، حافظه کاری است. حافظه کاری شامل خاطراتی می شود که برای چند ثانیه یا حداکثر چند دقیقه دوام می آورند مگر آنکه به انواع بلند مدت آن تبدیل شوند.
از اصطلاح حافظه کاری برای توصیف مکانیسم های عصبی که اجازه می دهد مغز برنامه ها را شکل دهد، اصلاح کند و اجرا کند، استفاده کردند. - بدلی و هیتچ ، - 1974 از اصطلاح حافظه کاری استفاده کردند تا فرآیندهایی که اطلاعات مرتبط با تکلیف را در طول عملکرد تکلیف حفظ می کند را توصیف کنند. درون مایه مشترک تمام این تعریف ها این است که حافظه کاری به یک میانگیر موقت میانی اشاره می کند که به ارگانیسم اجازه می دهد تا بازنمایی های یک محرک ارائه شده را تا مدت زمان کوتاهی بعد از اتمام ارائه آن محرک، گسترش دهد و سپس از آن بازنمایی ذخیره شده استفاده کند.
یکی از عواملی که تاثیر مثبت آن بر حافظه مشخص شده است، ورزش میباشد. مطالعات گوناگون نشان شده است که ورزش بر عملکرد حافظه در طول زندگی فرد هم در انسانها و هم حیوانات تاثیر میگذارد. همچنین، تحقیقات نشان داده اند که ، ورزش هوازی موجب افزایش قابل توجه در حجم هیپوکامپ میشود
از جمله فواید ورزش تاثیر آن بر حافظه کودکان است. درطول کار رمز گذاری، کودکان با امادگی هوازی بیشتر، رمز گذاری و استراتژیهای بازیابی موفقیت آمیز تری را به کار می برند - چادوک وهمکاران، - . - 2010 این امر نشان میدهد که کودکان با امادگی جسمانی بیشتر ممکن است تواناییهای کنترل شناختی قویتری داشته و به صورت کارامد تری از حافظه شان استفاده میکنند
بازیابی حافظه، مهارت بسیار مهمی برای کودکان به ویژه در مدارس، محسوب میشود. مطالعه برای امتحان، یادداشت برداری در کلاس و گوش دادن به ارائه های کلاسی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان موثر است.
نشان دادند که بیست دقیقه ورزش با شدت متوسط بر روی تردمیل منجر به بهبود عملکرد حافظه میشود. آنها نتیجه گرفتند که ورزش، توجه و تواناییهای اجراییرانیز بهبود میبخشد
درنمونه ی دیگر 20 نفر از میان مبتلایان به سندروم داون کانون سندرم داون کرج انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند .پس از ارزیابی حافظه ای گروه ها توسط تست حافظه ای وکسلر، گروه آزمایش تحت یک دوره تمرین هوازی 3 ماهه، 3جلسه درهفته، قرارگرفته سپس مجدداً ارزیابی حافظه ای، از هر دو گروه، به عمل امد .نتایج نشان دادکه میان حافظه های ارقامی و تصویری گروه های کنترل وا زمایش قبل از مداخله تفاوت معناداری وجود نداشت. - ولی این تفاوت بعد از مداخله معنادار بود - در هر دو حافظه ارقامی و تصویری گروه کنترل پس از گذشت سه ماه، تغییر قابل توجه ی ایجاد نشدولی گروه ازمایش،تغییرات معنادار وروبه افزایشی رادر هر دو حافظه خود تجربه کرد
با مروی بر پژوهش های ذکر شده میتوان دریافت که در این تحقیق اثرات بلند مدت تمرینات هوازی بررسی خواهد شد. همچنین،تاثیر تمرینات شناختی بر یادگیری و حافظه - راین وهمکاران، - 2013جز معدود تحقیقات انجام شده برروی کوکان است که تاثیر مثبت تمرین شناختی بر کوکان را نشان میدهد.با توجه به این تحقیقات، تحقیق حاضر سعی کرده تاثیر تمرین طناب زنی را بر روی کودکان و در طی 24جلسه و بصورت بلند مدت مورد بررسی قرار دهد. اثر مثبت تمرینات هوازی بر حافظه کوتاه مدت در سالمندان و گروههای مبتلا به نارساییهای شناختی مورد تایید بسیاری از پژوهشها است. برخی دیگر از پژوهشها نیز به ارتباط بین آمادگی جسمانی و حافظه فعال اشاره کرده اند. با این حال در پژوهشهای انجام شده تاثیر کوتاه مدت تمرین - یک جلسه - بر حافظه بررسی شده و گزارشی در مورد اثرات بلند مدت تمرینات هوازی موجود نیست. در این پژوهش اثرات 8 هفته تمرین هوازی بر حافظه فعال بررسی خواهد شد.
-2روش تحقیق و طرح مطالعه:
مطالعه حاضر به روش تحقیق نیمه تجربی انجام و از نوع پژوهشی کاربردی بود، هدف تحقیق کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. طرح پژوهش نیز از نوع پیشآزمون پسآزمون با گروه کنترل بود .در این مطالعه تمامی دانش آموزان دختر8 -10 ساله مدرسه حضرت رقیه روستای قره بوطه منطقه زنجانرود استان زنجان به عنوان جامعه مورد بررسی در نظر گرفته شده بودند.
-3روش جمع آوری اطلاعات:
برای شروع کار ابتدا جلسهای با حضور والدین یا سرپرستان و فرزندانشان - نمونههای پژوهش - تشکیل و موضوع پژوهش و هدف آن به طور کامل شرح داده شد. سپس بر اساس چکلیستی که شامل موارد قد، وزن و سن بود، اطلاعات فردی هر یک از آزمودنیها ثبت شد. همچنین پرونده پزشکی هر یک از شرکتکنندگان به دقت مورد بررسی قرارگرفت تا مشکلی از نظر جسمانی وجود نداشته باشد. علاوه بر این به منظور همسانسازی بهره هوشی افراد از تست هوش ریون استفاده شدو برای آمادگی هوازی از تست هوازی 1600متر استفاده شد. به این ترتیب، درمجموع پس از ارزیابیهای فردی و هوشی،28نفرشرکت کننده با معیارهای ورود به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. پس ازهمسانسازیها و اعمال محدودیتهای لازم و تعیین نمونه نهایی، افراد در یکی ازدوگروه آزمایشی یاکنترل قرارگرفتند.
-4نحوه اجرای پروتکل تمرینی:
برنامه تمرینی شامل 3 بخش گرم کردن، بخش اصلی و سردکردن بود، به این ترتیب که برنامه با 5دقیقه گرم کردن - کهمعمولاً شامل گرم کردن عمومی وانجام فعالیت های کششی است - آغازشده سپس دربخش اصلی فعالیت طناب زدن، مثلا در هفته اول 60 بار در 1دقیقه باید طناب زده می شد و بعد از هر دقیقه 30 ثانیه استراحت انجام می گرفت. سرانجام برنامه توسط 5 دقیقه سردکردن،کشش و ریلکسسازی،خاتمه مییافت. گروههای آزمایشی، برنامه تمرینی را به مدت8 هفته اجرا کردند، درحالی که گروه های کنترل درطی این مدت فعالیتهای عادی روزانه خودرا بدون انجام دادن ورزش دنبال میکردند
