بخشی از مقاله
چکیده
آلو یکی از میوههاي هستهدار مهم مناطق معتدله است و از نظر اقتصادي پس از هلو در درجهي دوم اهمیت در جهان قرار دارد. به منظور بررسی تاثیر تنظیم کننده هاي رشد گیاهی و زمان برداشت مطالعه اي در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلو ك هاي کامل تصادفی با 14 تیمار، نفتالین استیک اسید در 3سطح 10 - ، 20، - 30 پی پی ام، کارباریل در سه سطح 1000 - و 1500 و - 2000 پی پی ام و شاهد در دو زمان 18 و 25روز بعد از تمام گل، در چهار تکرارو مجموعاً 56 پلات انجام شد.
هر پلات آزمایشی شامل یک درخت بودکه جداگانه و با غلظت و زمان مورد نظر تیمار شد. نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد اثر سطوح مختلف غلظت تنظیم کنندههاي رشد گیاهی در سطح یک درصد آماري معنیدار شد و تیمارهاي P3 تا P7 نسبت به تیمارهاي P1 و P2 از برتري معنی داري برخوردار بودند. همچنین نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد که اثر متقابل سطوح مختلف غلظت تنظیمکنندههاي رشد گیاهی و زمان انجام تیمار روي قطر میوه در سطح یک درصد آماري معنیدار است.
مقدمه
آلو با نام انگلیسی plum و نام علمی.Prunus sp از نظر ردهبندي به خانوادهي Rosaceae و قبیلهي Pronoeidea تعلق دارد. در آلو - x = 8 - تعداد کروموزومها برابر با 16، 32، 48 است. آلو و گوجه داراي 19 گونه میباشند و از گونههاي مهم میتوان به آلوي آمریکایی، آلوي اروپایی و آلوي آسیایی اشاره کرد. آلو یکی از میوههاي هستهدار مهم مناطق معتدله است و از نظر اقتصادي پس از هلو در درجهي دوم اهمیت در جهان قرار دارد.
دامنه ي جغرافیایی پراکندگی آلو از سایر میوههاي خزاندار وسیعتر بوده و اغلب ارقام تجارتی متعلق به گروه آلوي اروپایی هستند - گنجی مقدم، . - 1390 درختان آلو پتانسیل بسیار بالایی در تولید محصول دارند لذا جهت جلوگیري از شکستگی شاخه ها و کاهش کیفیت میوه، انجام عملیات تنک میوه امري اجتناب ناپذیر است.
طبق گزارش هاي هواشناسی و تحقیقات منطقهاي، احتمال وجود سرما هاي دیررس بهاره در نظر آباد زیاد است، لذا زمان انجام تنک میوه بسیار مهم است به همین دلیل انجام عمل تنک گل می تواند کاري بس خطر ناك باشد لیکن تنک میوه میتواند ریسک تنک بیش از حد را پایین بیاورد - جلیلی مرندي، 1389؛ خدیوي، . - 1389 استفاده از تنک کننده هاي شیمیایی مانند سوین و نفتالین استیک اسید توصیه شده است
عوامل موثر بر میزان تنک عبارتند از قدرت رشد، میزان جذب وفتوسنتز که وجود عوامل متعدد ایجاب می نماید بهترین زمان استفاده از هورمون در غلظت مطلوب نسبت به ژنتیک و رقم درخت تعیین گردد - غلامی و کیمیایی طلب، دریافتند که استفاده از نفتالین استیک اسید و بنزیل آدنین در غلظت 15 تا 50 میلی گرم در لیتر باعث بهبود کیفیت و نمو میوه در سیب با مطالعه بر روي سیب و بررسی تاثیر سوین بر خصوصیات کیفی سیب دریافت که غلظت 900 میلی گرم در لیتر با یک واحد افزایش نسبت به شاهد قطر میوه را بهبود بخشید.
- تقی پور و راحمی، - 1388 اثر اتفون، اوره، نفتالین استیک اسید و نفتالین استامید بر درصد تنک و کیفیت میوه زرد آلو - Prunus - armeniaca بررسی کرده و دریافتند که این ترکیبات - به جز اوره - باعث تنک میوه، و همچنین افزایش حجم، طول و قطر میوه ها شدند. هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر زمان برداشت و تنظیم کننده هاي رشد گیاهی بر شاخص هاي کمی و کیفی آلو است.
مواد و روش ها
آزمایش در منطقهي شهرستان نظرآباد از توابع استان البرز در مجتمع کشاورزي حاجیان با مختصات جغرافیایی 36/00 درجه طول شمالی و 50/31 درجه عرض شرقی و ارتفاع 1250 متر از سطح دریا در باغی مسطح انجام شد - شکل . - 1 درختان آلو شابلون واریتهي متلی - Prunus salicina, cv. Methly - به تعداد 56 اصله درخت انتخاب و با اتیکت علامتگذاري گردید.
درختان همگی از رشد یکسانی برخوردارند و شرایط آبدهی و هرس یکسانی دارند. آلو شابلون واریتهي متلی با نام محلی آلو اختري از گروه آلوهاي ژاپنی میباشد. درختان در چهار ردیف انتخاب و به طور تصادفی علامتگذاري شدند و سپس توسط سمپاش پشتی 20 لیتري با غلظتهاي مشخص شده از هورمونهاي نفتالین استیک اسید و کارباریل در دو روز 18 و 25 روز بعد از تمام گل تیمار شدند. این مطالعه به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 14 تیمار، نفتالین استیک اسید در 3 سطح 10 - ، 20، - 30 پی پی ام، کارباریل در سه سطح 1000 - و 1500 و - 2000 پی پی ام و شاهد در دو زمان 18 و 25 روز بعد از تمام گل، در چهارراروتک مجموعاً 56 پلات انجام شد.
هر پلات آزمایشی شامل یک درخت بودکه جداگانه و با غلظت و زمان مورد نظر تیمار شد. هورمونپاشی تیمارها در یک روز مطلوب بهاري در دماي 17 – 29درجه سانتیگراد و رطوبت 40 – 20 درصد درکمترین وزش باد رأس ساعت 8 صبح که شرایط جذب توسط گیاه ایدهآل میباشد اعمال شد. نسبت طول به قطر میوهها توسط کولیس با دقت 1 میلی متر سنجیده شد و از هر درخت به طور تصادفی 10 میوه مورداندازه گیري قرار گرفت. آنالیز دادهها به کمک نرم افزار SPSSو SAS، مقایسه میانگین داده هابا آزمون LSD و رسم نمودارها به کمک نرم افزار اکسل انجام شد.
نتایج و بحث
نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد که اثر متقابل سطوح مختلف غلظت تنظیمکنندههاي رشد گیاهی و زمان انجام تیمار روي قطر میوه در سطح یک درصد آماري معنیدار است
شکل -1 تاثیر متقابل زمان محلولپاشی و تنظیم کننده هاي رشد گیاهی بر قطر
شکل -1 تاثیر متقابل زمان محلولپاشی و تنظیم کننده هاي رشد گیاهی بر قطر میوه آلو
اندازه ي میوه یکی از عوامل محدود کنندهي بازار پسندي در گیلاس میباشد اکسینهاي مصنوعی در میوه هایی که داراي مرحلهي رشد سیگموئید مضاعف هستند باعث تقویت و افزایش رشد میوه میشوند
طی تحقیقاتی در نیوزلند به این نتیجه رسیدند که گلابی رقم' هوسوي' نسبت به تنک کنندههاي شیمیایی و تنک دستی اثر متفاوتی نشان میدهد. آنها نشان دادند که سوین تشکیل میوه را کاهش نداد ولی NAA موجب بهبود کمیت میوهي گلابی در سایز و تنک میوه چهها گردید. نتایج ما با نتایج - Burge et al, 1990 - در رابطه با تنک آلو توسط NAA و افزایش سایز توسط سوین مطابقت دارد.
همچنین نتایج ما با اثبات نظریهي - Westwood, 1993 - و - Arteka,1996 - در افزایش حجم سلولی میوهها توسط اکسینهاي مصنوعی مطابقت دارد. - Raphael A.Stern et al, 2007 - گزارش کردند که اکسینهاي مصنوعی در 5 رقم آلوي ژاپنی باعث تنک میوههاي آنها شده و به طور محسوسی باعث افزایش قطر و بهتر شدن کیفیت و عملکرد گردید.
- Bukovac and Sabatiny طی تحقیقی در مورد NAA و BA و کاربرد توأم آنها نسبت به مقدار تنک و افزایش عملکرد و قطر سیب دریافتند که کاربرد تلفیقی NAA و BA نه تنها باعث تنک میوهها شد بلکه به دلیل کاربرد BA قطر میوههاي باقیمانده افزایش معنی داري نسبت به کاربرد تنهاي NAA داشت.نتایج ما با نتایج - Raphael A.Stern et al, 2007 - در مورد تنک و افزایش قطر میوه و عملکرد درختان مطابقت دارد ولی در مورد عمر قفسهاي میوهها ما شاهد تركهاي ریز و نرمی بافت در قسمت دمگل میوه در غلظتهاي NAA شدیم.
پیشنهاد میشود آزمایش مارتین - Bukovac and Sabatiny ., 2008 - در مورد آلو نیز اعمال شود چه بسا تیمار توأم NAA و BA نتایج مشابهی نیز در آلو به وجود آورد. مقایسهي میانگین اثر متقابل دادهها نشان میدهد که تیمارهاي P3 تاP7 در هر دو زمان نسبت به تیمارهاي P1وP2 برتري معنی داري داشتند. مقایسهي میانگین تیمارها نشان میدهد که تیمار NAA نسبت به سوین از افزایش قطر بیشتري برخوردار است.
