بخشی از مقاله
چکیده
امروزه شاهد گسترش سرمایه گذاری بخش خصوصی وعمومی در حوزه خدمات شهرداری ها ودولت محلی در بسیاری از شهرهای دنیا هستیم رونق وافزایش روز افزون استفاده از سرمایه گذاری با مشارکت خصوصی مرهون اگاهی هرچه بیشتر پژوهشگران اقتصادی ومدیران شهری با مزایا وتبعات مثبت حاصل از سرمایه گذاری می باشد رویکرد شراکت بین بخش خصوصی وشهرداری درساخت وبهره برداری از پروژه های شهری رویکرد مدرنی محسوب میشود که به بهبود کیفیت پروژه های شهری منجر شده وبه علاوه کاهش مدت زمان ساخت پروژه را در پی داشته است
مطالعات نشان می دهد مدیران شهری عمدتا با هدف کمک به کاهش معضل کسری بودجه شهرداری کاهش متوسط هزینه مربوط به ساخت ونگهداری پروژه عمرانی وکاهش مدت زمان متوسط اتمام پروژه اقدام به گسترش فرایند می کنند.در این مقاله به بررسی انواع مشارکت در حوزه فعالیت شهری در پی رسیدن به مدلی از ان می باشد که در ان تاحد زیادی منافع طرفین تضمین شده ودر بلند مدت زمینه گسترش ان برای عموم توجیه پذیر باشد.
تعریف سرمایه گذاری
عبارت است از هرگونه فدا کردن ارزشی در حال حاضر به امید بدست اوردن هرگونه ارزشی در زمان اینده به عبارتی دیگر سرمایه گذار در حال حاضرارزشی مشخصی را فدا می کند تا در قبال ان در اینده ارزش خاصی که مورد نظرش است بدست اورد
تعریف بخش خصوصی
در تعاریف عمومی به شرکتی بخش خصوصی گفته می شود که پنجاه درصد سهام ان متعلق به دولت باشد بخش خصوصی یعنی مجموعه ای که هیچ وابستگی به دولت چه از نظر بودجه ای وچه از نظر مدیریتی نداشته باشد وتنها به فکر وپول خود متکی باشد.
- - 2 شیوه نامه امور سرمایه گذاری ومشارکت شهرداری ها:
الف - سرمایه:عبارت است انواع منابع اعم از نقدی وغیر نقدی به شرح ذیل که توسط سرمایه گذاریا شهرداری تامین می شود -2منابع نقدی بصورت وجوه نقد از طرق مختلف از جمله نظام بانکی توسط طرفین مشارکت کننده تزریق شود.
-3منابع غیر نقدی ازجمله ماشین الات .تجهیزات.زمین و ساختمان را شامل می شود.
ب - سرمایه گذار یا مشارکت کننده:عبارت است ازشخص حقیقی یا حقوقی اعم از دولتی یا غیر دولتی که با اطلاع از توانایی وامکانات خود وشهرداری در چارچوب مقررات وتوافقات به سرمایه گذاری در پروژه های شهری اقدام می نماید.
ج - واحد سرمایه گذاری ومشارکت د - هیات عالی سرمایه گذاری:مرجع سیاست گذاری وتصمیم گذاری وتصویب در امور سرمایه گذاری و مشارکت شهرداری که اختصار هیات عالی گفته می شود.
ه - کمسیون کارشناسی سرمایه گذاری:به نحوه ی اجرای مقررات سرمایه گذاری می پردازد.
- 3 - سرمایه گذاری را به روشهای مختلفی تقسیم بندی می کنند:
- 1بر حسب موضوع سرمایه گذاری: برحسب موضوع به دو دسته سرمایه گذاری واقعی وسرمایه گذاری مالی تقسیم می شودسرمایه گذاری واقعی نوعی سرمایه گذاری است که فرد با فداکردن ارزشی درزمان حاضرنوعی دارایی واقعی بدست می اورد.
- 2براساس زمان ویا مدت سرمایه گذاری:بر حسب زمان. سرمایه گذاری را می توان به کوتاه مدت یاحداکثر تا یکسال یا بیش از یک سال تقسیم کرد.
- 3بر حسب خطر یا ریسک سرمایه گذاری: ازانجا که منافع حاصل از سرمایه گذاری اینده بدست می اید و نسبت به تحقق این منافع یقین وجود ندارد پس انواع سرمایه گذاریها یادرجاتی از احتمال عدم تحقق منافع مورد نظر سرمایه گذاری یا ریسک مواجهند. - - 4
هدف از سرمایه گذاری
-1کمک به کاهش معضل کسری بودجه شهرداری ها -2کاهش متوسط هزینه مربوط به ساخت ونگهداری پروژه های عمرانی -3کاهش مدت زمان متوسط اتمام پروژه های عمرانی - - 5 رویکرد نوین در تامین مالی پروژه های شهری:
در بسیاری از کشورهای دنیا شهرداری ها در جایگاه دولت محلی قرار داشته وبا هدف تمرکز زدایی از فعالیت های دولت مرکزی تصمیم گیری در مورد بسیاری از جنبه های اقتصادی هر شهر به طور کامل به شهرداری واگذار شده است شهرداری برای تامین هزینه های پروژه عمرانی نیازمند تامین مالی هستند هر چه شهرداری ها ودولت های محلی در تامین منابع درامدی خود مستقل تر از بودجه دولتی بوده وخود کفایی بیشتری در تامین منابع مالی داشته باشد ثبات سیاسی ومالی خواهد داشت منظور از ثبات سیاسی ان است که وابستگی بودجه شهرداری به کمک مستقیم دولتی مخصوصا در مورد شهرهای بزرگ امکان تلاش سیاستمداران دولتی برای تاثیرگذاری سیاسی بر تصمیمات شهرداری ها را افزایش دهند.
مزایای استفاده از روش
-1تامین مالی پروژه های زیر ساختی با استفاده از بخش خصوصی -2استفاده ی بهینه از ظرفیت ها ودانش ومهارت بخش خصوصی
اجرای پروژه های عمرانی در سطح شهر از عمده وظایف شهرداری میباشد که البته بخش عمده ای از بودجه سالانه شهرداری را به خود اختصاص می دهد با توجه به اینکه شهرداری یک سازمان خود گردان بوده واز محل اعتبارات دولتی بودجه ای دریافت نمی کند در نتیجه به همان مقداری که در طی سال درامد کسب می کند می تواند هزینه های عمرانی خود کند در اینجاست که بحث استفاده بهینه از این بودجه محدود پیش از پیش نمایان شده ولزوم بکارگیری روشها وابزارهای جهت بهینه سازی هزینه ها اشکارتر می گردد علی الخصوص که شهرداری در پی انجام برنامه ریزی میان مدت وبلند مدت برای فعالیت های عمرانی شهری خود و تدوین راهبردی برای توسعه اتی شهر باشد
روشهای قدیمی مدیریت وبرنامه ریزی شهری در شرایط ومحیط پویا ومتغیر امروزی نا کارامد بوده و تقریبا منسوخ شده است بنابراین انجام برنامه ریزی راهبردی برای توسعه عمران شهر با اجرا پروژه های عمرانی عموما سرمایه بر مستلزم دستیابی به منابع درامدی پایدار وبه کارگیری روشها جهت استفاده بهینه از منابع مالی محدود سازمان شهرداری است
از مشکلات جدی پروژه های عمرانی شهرداری می توان به زمان طولانی تهیه وتصویب انها اشاره کرد اگر نظارت از سوی شورای اسلامی بر پروژه شهرداری صورت گیرد میتواند بر کارایی پروژه عمرانی به میزان قابل توجهی موثر واقع شود
با وجود این مشکلات تلاشهای زیادی برای بهبود ورونق پروژه شهری در تبریز صورت گرفته است.تبریز یکی از کلانشهرهای مهم کشور به شمار می اید وظرفیت سرمایه گذاری بالایی دارد به همین منظور شورای شهر .شهردار تبریز.واستاندار اذربایجان شرقی با تلاش های شبانه روزی وبی دریغ خود سعی در جذب سرمایه داران بزرگ جهان به خصوص اذربایجان وترکیه دارند ودرسفرهاودعوت از سرمایه داران خارجی وداخلی به صورت قابل توجهی تونسته انداعتماد این سرمایه داران را جذب کرده ومیزان سرمایه گذاری در تبریز را تا 6000 میلیارد تومان برسانند
برخی پروژه هایی که با مشارکت سرمایه گذاران ترک انجام شده است: -1مجتمع مسکونی امیدیه تبریز - زمان بهره برداری سال