بخشی از مقاله
چکیده :
ورزش و حرکات منظم بدنی علاوه بر سلامت جسم بر سلامت روحی و روانی و اجتماعی فرد فواید زیادی دارد و در سازگاری فرد در جامعه و شخصیت فرد تاثیر می گذارد. ورزش در درمان بیماری های نظیر افسردگی و نیز بر حافظه تآثیر می گذارد. ورزش برای جوانان تکیه گاهی امن به حساب می آید تا در پناه آن به نهایت رشد و کمال مطلوب انسانی دست یابند . تربیت بدنی در کاهش ناسازگاری های فردی و اجتماعی وکاهش فشارهای روانی موثر بوده وتعادل روانی ارگانیزم را برقرار می سازد.
افراد از طریق شرکت در فعالیت های حرکتی از نظر ذهنی ، جسمی وروانی تعادل لازم را کسب می نمایند و توانایی مقابله با مشکلات وفشار های ناشی از زندگی مدرن را به دست خواهند آورد و همان طور که مشخص شده است ،جرم نتیجه جمع جبری عوامل موثر در بزهکاری است که تحت تاثیرتعارضات گوناگون و مناقشات روانی و فشار بر نقاط ضعف شخصیت افراد و عدم توانایی مقاومت در برابر فشارهای مزبور و به هم خوردن موازنه روانی ارگانیزم، در شرایط خاص اتفاق میفتد. ونهایتا نتیجه می گیریم که ورزش نقش کلیدی و اساسی در پیشگیری از وقوع جرایم و آسیب های اجتماعی دارد. در این مقاله از تربیت بدنی و ورزش به عنوان یکی از سازمان های مهم اجتماعی یاد می شود که در جرم زدائی وپیشگیری وکاهش جرایم نقش عمده ای می تواند داشته باشد.
مقدمه :
غنی سازی اوقات فراغت جوانان به ویژه ورزش وتحرکات بدنی از راههای پیشگیری از وقوع جرایم در جامعه است چراکه جوانان انرژی نهفته بسیاری دارند که اگر در مسیر صحیح از این انرژی استفاده نکنند به راه های خلاف و بیکاری کشیده می شوند. اگر جوانان به میادین ورزشی کشانده شوند در جلوگیری از ناهنجاری ها و آسیب های اجتماعی می توان گام های ارزنده ای برداشت. ورزش و تحرک می تواند در پیشگیری از وقوع جرم و ناهنجاری ها وآسیب های اجتماعی نقش به سزایی ایفا کند.
با توجه به اینکه وقوع جرم ریشه در برخی ازویژگی های شخصیتی افراد مانندعدم کنترل تکانه ها؛عدم تخلیه انرژی، بی حوصلگی وعصبانیت، پرخاشگری واسترس های افراد دارد، لذا انجام ورزش به طور منظم می تواند منجر به ایجاد تغییرات فیزیولوژیکی- هورمونی ورزشکاران شود که در نهایت ویژگی های شخصیتی جرم خیز را کنترل می کند، چون ورزش با تغییر دادن سطح اکسیژن مغز منجر به تغییر شناخت ها واندیشه ها می شود و می تواند تصمیمات وفعالیت ها را در قبال دیگران به ویژه خانواده وزندگی زناشویی تحت تاثیر قرار دهد.
امروزه وقتی کارشناسان مباحث اجتماعی درباره شاخص های پیشگیری از وقوع جرم بحث می کنند یکی از موضوعاتی که جزو عوامل ثابت پیشگیری از وقوع جرم محسوب می شود بحث ورزش است که نقش اساسی و بنیادی دارد. ورزش علاوه براینکه سبب شادی ونشاط افراد می شود فواید سودمندی برای انسان دارد که می توان به سلامت روح وروان وجسم که از مهم ترین این فواید است، اشاره کرد.
هرچند پدیده جرم و بزهکاری یک مشکل اجتماعی است، تربیت بدنی نیزیک پدیده اجتماعی است که باسایرپدیده ها در رابطه است و با توجه به فواید ارزشمند و اهداف تربیت بدنی و ورزش که عنوان خواهد شد، مشخص می شود که تربیت بدنی در کاهش بزهکاری، اثرات قابل توجهی داشته ودارد. امروزه تربیت بدنی وورزش به عنوان یک پدیده اجتماعی، جایگاه اجتماعی خود را در جامعه هویدا ساخته است. تربیت بدنی در ساختار جامعه وجود داشته ، تحول و تکامل پیدا کرده، قوانین ومقررات و آئین نامه های خاص خود را دارد و براساس آنها برنامه های خود را اجرا می نماید.
جرم از نظر اجتماعی
از نظر اجتماعی مفهوم جرم نظیر مفهوم اخلاق متغیر ودر حال تحول می باشد، دلیل این مطلب آن است که وصف مجرمانه عملی از نقطه نظر اجتماعی وهمچنین میزان مجازاتی که جامعه برای عمل مجرمانه در نظر خواهد گرفت، بستگی به افکار عمومی دارد.
جرم از نظر قانونی
جرم در قانون مجازات اسلامی چنین تعریف شده است - - هر رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است جرم محسوب می شود - - ؛ یعنی وقتی عملی جرم است که از طرف قانونگذار امر و نهی شده باشد ومقررات آن بوسیله مقامات صلاحیتدار تدوین وآنان آن را برای اجتماع خود به مورد اجرا گذارند.
تعریف ورزش و تندرستی
ورزش عبارت است از یک فعالیت نهادینه شده که مستلزم کاربرد نیروی جسمانی شدید با استفاده از مهارت های جسمانی پیچیده به وسیله شرکت کنندگانی است که توسط عوامل درونی و بیرونی تحریک می شوند . این تعریف با فعالیت های ورزشی سازمان یافته ارتباط پیدا می کند . در جوامع اسلامی با توجه به این که کلیه سیاستگذاری ها در خدمت مکتب می باشد تربیت بدنی نیزجدا از این اصل کلی نبوده و ضمن این که پی ریزی این علم بر مبنای مسائل جسمانی و فیزیکی است ولی در نهایت وسیله ایست که در کمال و تعالی انسان ها موثر بوده و می تواند گامی در جهت اهداف غایی انسان ها که همان سیر الی االله است بر دارد . از نظر سازمان بهداشت جهانی تندرستی نداشتن بیماری و ضعف نیست؛ بلکه منظور از آن سلامتی ، کامل جسمی . اجتماعی و روحی است در حقیقت دو هدف عمده تندرستی، به تأخیر انداختن ، مرگ و بیماری است.
ماهیت تربیت بدنی
تربیت بدنی عبارت است از تعلیم و آموزش با استفاده از وسایل فیزیکی به نحوی که هدف های تربیتی از طریق بکار بردن اندام واجرای فعالیت های جسمانی حاصل گردد. تربیت بدنی بخش حیاتی وحساس تعلیم و تربیت بوده وجزئی لاینفک از مراحل تربیتی می باشد وبه شکوفایی وتکوین استعداد های مطلوب کمک می کند.
هفت وظیفه و عملکرد برای ورزش در جامعه
1-کاهش هیجانات -2اثبات هویت -3کنترل اجتماعی -4اجتماعی شدن -5عامل تغییر -6بیداری و آگاهی جمعی -7موفقیت
نقش ورزش در کاهش انحرافات اجتماعی
ورزش دارای چهرهای دوگانه دارد و در جامعه از شرایطی دوگانه برخوردار است. ورزش هم میتواند توسعهدهنده ارزشها باشد و هم موجب گسترش رفتارهای غیراخلاقی و غیرارزشی. دو رهیافت مهم در خصوص ورزش، رهیافت »کارکرد جبران« و »رهیافت تربیت و اصلاح« است. با تأکید بر نقش ورزش در پیشگیری از آسیبهای اجتماعی باید گفت که اگر در زمینه کارکردگرایی، کارکردهای ورزش را مورد بررسی قرار دهیم در مییابیم که در واقع، ورزش از جمله عواملی است که میتواند فرد را در دستیابی به اهداف خود، از راههای مقبول اجتماعی، یاری کند.
این در حالی است که گفته میشود که اگر در جامعه اهدافی وجود داشته باشند ولی راههای مورد قبولی برای دستیابی به آنها تعیین نشده باشد، شرایطی فراهم میآید که از برخی افراد جامعه، رفتاری نابهنجار سر زده و حتی اگر بین اهداف و راههای دستیابی به آنها تضادی باشد، ممکن است افراد به انحراف کشیده شوند که آشوب، سنتگرایی و عزلت و کنارهگیری از جمله نمونههایی از این انحرافات هستند.
با در نظر گرفتن این دو تعریف میتوان گفت که اگر ورزش هدفی را در زندگی به ورزشکار نشان دهد و میان آن هدف و وسیله دستیابی به آن، تناسب لازم وجود داشته باشد، فرد رفتاری بهنجار خواهد داشت، اما در غیر این صورت، رفتار او نابهنجار خواهد بود. بدین ترتیب، گفته میشود که میتوان از طریق ورزش و بازیها، به افراد جامعه آموزش داد که چگونه اهداف خود را دنبال کرده و از راههای پذیرفته شده اجتماعی برای دستیابی به آنها بهره گیرند.
متأسفانه در جامعه ما، گاهی نقش مهم ورزش در کاهش انحرافات اجتماعی، مورد بیتوجهی قرار میگیرد. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته، از طرق مختلف، مانند ساخت ورزشگاههای عمومی و توجه به ورزش مدارس، تلاش میشود به نوعی، دسترسی به هدف عالی مردمی کردن ورزش امکانپذیر شده و به واسطه آن، ناهنجاریهای اجتماعی کاهش یابند. این در حالی است که دولت ایران چندان در این راستا حرکت نمیکند .
برای حرکت در این مسیر، باید ابتدا مسائل و آسیبهای اجتماعی موجود در جامعه را مورد بررسی قرار داد. در شناخت آسیبهای اجتماعی نیز این مسأله از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ چرا که در واقع، آسیب اجتماعی رفتاری است که با هنجارهای پذیرفته شده در جامعه مغایرت داشته باشد . اگر هنجارها را به چند دسته هنجارهای ساده، سبک، متوسط و سنگین تقسیم کنیم، هنجارهای سنگین، امور مقدس و در مقابل آن، تابوها را در بر میگیرند و هنجارهای ساده و سبک، همان عادات اجتماعی هستند و در میان آنها، هنجارهای متوسط، مواردی هستند که به قانون تبدیل میشوند و رفتارهای آسیبی نیز بیشتر با همین نوع هنجارهای متوسط در ارتباطند.