بخشی از مقاله
چکیده
فناوری نوین که مهمترین شاخصه آن درهم شکستن مرز های زمان و مکان است در یادگیری، ابعادی فراگیر و جهان شمول دارد که با در نظر گرفتن تفاوت ها و نیاز های فردی،محیطی منعطف،جذاب و البته مشارکتی را برای یادگیرندگان ایجاد و یادگیری های مساله محور را ساده تر می سازند و خلاء نبود مواد آموزشی را پر می کنند.
با ورود فناوری اطلاعات به سازمان، عملکردهای مدیریت سازمان دستخوش تغییر می شود. این تغییر در صورت می تواند موثر باشد که ابتدا فعالیت هایی را که فناوری اطلاعات می تواند انجام دهد، شناخته و زمینه بروز این فعالیت ها را فراهم نماییم. متعاقب آن مدیران با شرایط جدید آشنایی لازم را پیدا نموده تا بتواند با بهره گیری از ظرفیت هایی که فناوری اطلاعات می تواند ایجاد کند، سبب ارتقاء دانش سازمان شود. مدیران باتجربه آموزش را سرلوحه کار قرار میدهند و به یادگیری و یاددهی مشتاق هستند.
کارکنان در محیطی که جستجوی دانش و دیدگاههای جدید، یک هنجار قابل قبول محسوب می شود انگیزه ی بیشتری دارند تا تغییرات بازار را جستجو کنند و برای آنها پاسخهای جدید بیابند.در این مقاله سعی شده است ابتدا تاریخچه مختصری از هر دو موضوع فناوری اطلاعات و مدیریت دانش ارایه داده و سپس تاثیر و پیامدهای فناوری اطلاعات و مدیریت دانش بر انگیزه کارکنان در سازمان های یادگیرنده را توضیح دهیم. در ادامه نیز شرایط و فرصت هایی که کاربرد فناوری اطلاعات در یادگیری سازمانی فراهم می نماید، مورد بررسی قرار گرفته است.
-1 مقدمه
عصر ما ، عصر انتقال از جهان واقعی به دوران زندگی در فضایی دو جهانی است.گرچه هنوز نهاد ها و سازمانهای مجازی شکل نگرفته اند ،اما ظهور جهانی نو به نام جهان مجازی و استفاده ازفناوری را در دور و برخود احساس می کنیم. سازنده گرایان با تاکید بر فعالیت یادگیرنده در فرایند یادگیری معتقدند که دانش انسان از بیرون به درون منتقل نمی شود،بلکه آن چه وی از طریق حواسش دریافت می کند ، بر اساس فردیت خویش تفسیر و پردازش مینماید. در شرایطدائماً در حال تغییر ما نیز باید تغییر نمائیم ، و گر نه بهای سنگینی بابت عدم تغییر پرداخت خواهیم کرد.
به جرات می توان مدعی شد که در طول تاریخ ظهور فناوری های مختلف هیچ نوع فناوری نتوانسته همانند فناوری اطلاعات، در بین رشته های مختلف علوم ارتباط ایجاد نماید. فناوری اطلاعات به عنوان یک پیوند دهنده، تمامی علوم روز را به کار می گیرد تا بتواند اطلاعات مورد نیاز متخصصین، صنایع، سازمان ها و بالاخره همه مردم در قسمت های مختلف جامعه را در کمترین زمان و بهترین وجه ممکن تامین نماید. به طوری که امروزه فناوری اطلاعات مرزهای کشورهای جهان را در می نوردد و ملت ها را در یک جامعه جهانی گردهم می آورد.
شاید بتوان گفت به کارگیری صحیح فناوری اطلاعات نه تنها آینده زندگی بشر را بهبود خواهد بخشید، بلکه سعی دارد تا خرابی های به بار آمده ناشی از فناوری های گذشته را نیز اصلاح نماید. به عنوان مثال به کارگیری فناوری اطلاعات مشکلات ترافیک، کمبود مکان فیزیکی جهت انجام کار و تحصیل، کمبود زمان، رقابت و حسادت های بی مورد و پنهان کاری در تحصیل علوم، اشتغال و تبادل فرهنگی را مرتفع خواهد نمود. طبعاً در این عرصه جدید، هر فرد و جامعه ای که با شناخت و اشراف بیشتر، اهداف و آرمان روشنتر پا به میدان بگذارد می تواند از این فناوری بهره بیشتری ببرد و در حوزه های مختلف اقتصادی، اجتماعی،فرهنگی و سیاسی جهان نقش بیشتری داشته باشد.
امروزه بیشتر محققین معتقدند که توانایی یادگیری سریعتر از رقبا یک منبع بسیار مهم در کسب مزیت رقابتی محسوب میگردد .مدیریت دانش یکی ازابزارهای بسیار توانمند در یادگیری است .هدف مدیریت دانش رسیدن به یادگیری سازمانی است . مدیریت دانش با ایجاد انگیزه جهت تولید، توزیع وبکارگیری دانش، به سازمان کمک مینماید تا دانش را درون فرآیندهای سازمانی تعبیه نماید و بدین ترتیب خواهد توانست بطور مستمر رفتارها واقدامات آن را بهبود بخشد و به اهداف سازمانی نائل آید .توانایی یادگیری موجب ایجاد ایدههای جدید، ارائه پیشنهادات جدید، ارائه راهحلهایی کهقبلاً آزمون نشدهاند میگردد و بطور کلی موجب خلاق شدن میشود و سازمان را از وضعیت فعلی به سمت یک سازمان یادگیرنده شدن سوق میدهد.
ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان فناوری نوین، بنیادین و راهبردی هدف توسعه و نیز زیرساخت توسعه سایر علوم و فناوریها می باشد که در افزایش کیفیت زندگی و بهبود رفاه عمومی تاثیر بهسزایی دارد. اشتغال، درآمدزایی، رسانهسازی، تفکرسازی، جریانسازی فکری-اجتماعی، امنیتزایی، کاهش هزینهها، چابکسازی دولتها و مدیریت زمان به عنوان اثرات این فناوری، ساختارهای نوین زندگی مردم را به کلی دگرگون کرده است. [1] همه سازمان ها به نحوی در فرآیند یادگیری قرار دارند ولی توانمندی های یادگیری آن ها با هم فرق دارد.[12] انگیزه به درجه ایی از آمادگی یک ارگانیسم اشاره دارد. برای تعقیب تعدادی از اهداف طراحی شده است
-2 مروری بر ادبیات پژوهشی
-1-2 فناوری اطلاعات
امروزه فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر جنب ههای مختلف زندگی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی افراد و اجتماع تأثیر گذاشته است .این تغییر و تحولات به قدری عمیق، گسترده و سریع اتفاق افتاده که تمامی ابعاد و شئونات زندگی فردی و اجتماعی به طور محسوس و نامحسوس، تحت تأثیر آن قرار گرفته است .به طوری که هر یک از کشورها، طرح های ملی و منطقه ای ویژ های را برای توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات اجرا کرده اند.[3] امروزه در اکثر کشورهای پیشرفته، سرمایه گذاری در زمینه فنآوری اطلاعات و ارتباطات دربخش آموزش و به خصوص برای کسب مهارت ها لازم می باشد
فن آوری اطلاعات و ارتباطات در طی زمان کوتاهی توانسته است به یکی از اجزای تشکیل دهنده جوامع مدرن تبدیل شود، به گونهای که در بسیاری از کشورها به موازات خواندن، نوشتن و حساب کردن، درک فن آوری اطلاعات و ارتباطات و تسلط بر مهارتها و مفاهیم پایه فن آوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان بخشی از هسته مرکزی آموزش و پرورش و تعلیم و تربیت این جوامع مورد توجه قرار گرفته است[5] امروزه فن آوری اطلاعات در کنار مهندسی ژنتیک و دانش هوا فضا ف یکی از سه شاخه پیشرو و اینده ساز دانش و تمدن فردای بشر به شمار میرود
-2-2 مدیریت دانش
طبق تعریفی از دراکر - - 2002 مدیریت دانش هماهنگ کردن و استخراج منابع دانشی سازمان به منظور کسب منفعت و دستیابی به مزیت رقابتی است. طبق گفته وگمن - 1997 - مدیریت دانش عبارت است از مرتب نمودن و مدیریت فرآیندهای عملیاتی در زنجیره ارزش دانش به شیوهای که موجب شناسایی و ارتقاء اهداف جمعی، اهداف غایی و استراتژی سازمان گردد.
بنابر گفته سویبی - - 2001 مدیریت دانش، هنر ایجاد ارزش از داراییهای غیرملموس سازمانی است. مدیریت دانش گسترده و دارای چندین بعد است و بسیاری از ابعاد فعالیتهای سازمانی را پوشش می دهد .مدیریت دانش ایجاد هماهنگی آگاهانه و سیستماتیک در افراد یک سازمان، فرایندها، فن آوری و ساختارسازمانی به منظور ایجاد ارزش افزوده از طریق استفاده مجدد و نوآوری، است.
مدیریت دانش عبارت است از ترکیبی سیال از تجارب، ارزش ها، اطلاعات زمینه ای و دانش تخصصی که به صورت منسجم و یکپارچه، چهار چوبی را برای ارزیابی و کسب تجارب و اطلاعات جدید فراهم می کند.
-3-2 انگیزش
انگیزش عبارت است از مجموعه ایی از نیرو ها که موجب می شود فرد بد به رو ش های خاصی رفتار کند.[14] نظریه های انگیزش زمانی میتوانند مثمر ثمر واقع شوند که باعث غنی سازی شغلی گردند.در غنی سازی شغلی با دادن
اختیارات و مسئولیت های بیشتر بدون آنکه وظایف را اضافه کنند ، به توسعه عمقی شغل در جهت کمال و در نهایت رضایت فرد می پردازد کلمه انگیزه گاهی در این مرد برده می شود که فرد برای انجام کار چقدر پافشاری و تلاش میکند تا آن را به سرانجام
برساند،ممکن است شما بگویید که یکی از همکارانتان انگیزه زیادی برای به پابان رساندن یک پروژه داردواین لغت همچنین میتواند توضیح دهد که چه چیزی الهام بخش یک فرد است.یکی با تصدیق انگیزه پیدا می کند و فرد دیگر با افزایش دستمزد.
برای تغییر رفتار باید از اجزای فرایند انگیزه و این که این اجزاء چگونه با هم کار میکنند آگاهی داشته باشیم.مطابق شکل 1 ، فرایند انگیزش را میتوان به پنج قسمت تقسیم کرد.فعالیت ها،نتایج،ارزیابی،پیامد ها،ارضای نیاز.