بخشی از مقاله
چکیده
این تحقیق از نظر هدف، پژوهشی کاربردی و در دسته تحقیقهای لّعی قرار دارد جامعه ی مورد پژوهش شامل کارکنان سازمان امور مالیاتی که به ترتیب گروه مالیاتی، کارشناسان، کارشناسان ارشد و روسأی مالیاتی که بالغ بر 400 نفر بوده، تشکیل داده است که برای سنجش وضعیت موجود از پرسشنامه19 سوالی استفاده شد که پس از تأیید روایی و پایایی جهت جمع آوری داده ها مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق برای بررسی روابط بین اجزاء مدل از معادلات ساختاری و از نرمافزارلیزرل برای تجزیه وتحلیل فرضیهها استفاده شده است.
با توجه به تجزیه و تحلیل دادهها نتایج حاکی از آن بوده است که مسئولیت اجتماعی بر تعهد حرفه ای کارکنان، قضاوتهای اخلاقی کارکنان و نیات رفتاری کارکنان تاثیر دارد وتعهد حرفهای کارکنان بر نیات رفتاری کارکنان و قضاوتهای اخلاقی کارکنان تاثیر دارد وهمچنین مسئولیت اجتماعی بر قضاوتهای اخلاقی کارکنان و نیات رفتاری کارکنان با توجه به نقش میانجی گری تعهد حرفه ای تاثیر دارد.
مقدمه
باور به تعهد و مسولیت اجتماعی مانع بسیاری از پیدایش ضد ارزشها در جامعه می شود. امروزه موضوع فرار از مالیات در ایران از مسایل مهم شده است که اگر افراد باور به تعهد و مسولیت اجتماعی داشته باشند میتوانند این موضوع را بهتر درک کنند و نسبت به پرداخت آن متعهد شوند.در این پژوهش بدلیل اهمیت این موضوع درصدد هستیم به بررسی مسئولیت اجتماعیبر قضاوت های اخلاقی و نیات رفتاری با توجه به نقش میانجی گری تعهد حرفهای بپردازیم. موضوع تحقیق مباحث مربوط به رفتار سازمانی است که به شکل خاص به بررسی تاثیر مسئولیت اجتماعی بر قضاوت های اخلاقی و نیات رفتاری با توجه به نقش میانجی گری تعهد حرفه ای پرداخته شده است. داده های جمعآوریشده در این پژوهش مربوط به دوره زمانی پاییز وزمستان 1395 است. مکان پژوهش حاضر سازمان امور مالیاتی شهر اراک بوده است.
واژگان کلیدی: نیات رفتاری، تعهدحرفه ای، مسئولیت اجتماعی، قضاوتهای اخلاقی، فرار مالیاتی
نیات رفتاری1
پیش زمینه های تئوری و فرضیه های نیات رفتاری، به عنوان یک احتمال تأیید شده برای تعامل رفتار خاص، شاخصهای مهم از رفتارهای بعدی مشتری می باشد. براساس تئوری رفتار برنامهریزی شده، نیات رفتاری باعث رفتارهای آینده می شوند، نیات رفتاری منجر به وفاداری مشتری می شود، که به عنوان »تعهد عمیق خرید مجدد یا نگه داری مجدد یک محصول یا خدمات ارجع در آینده« تعریف شده است .[1]
تعهد حرفه ای
تعهد حرفهای شامل شکلهای متفاوت تعهد کارکنان در حوزه کاری است که هر یک از این اشکال به سمت هدف های متفاوتی در سازمان می باشند که هرچند ساختارهای متمایزی هستند ولی با یک دیگر ارتباط دارند.[2] همچنین میتوان بیان نمود که تعهد حرفهای درجه یا میزانی است که شخص شغلش را صرف خود و کار یا عملکردش را موجب سربلندی و کسب حیثیت و اعتبارش میداند. منظور از تعهد حرفهای توجه افراد به وظایف و مسئولیتهای شغلی و انجام درست و معقول کار بوده که نهایتا موفقیت سازمان متبوع را به همراه دارد .[3]
مسئولیت اجتماعی
مسئولیت اجتماعی کل طیف اصول بنیادی را که انتظار میرود سازمان آنها را بپذیرد و در اقدامات خود منعکس کنند، در بر میگیرد. اصول مزبور در میان بقیه موارد و از جمله سودآوری سازمان شامل: احترام به حقوق انسان، رفتار منصفانه با نیروی کار، مشتریان و تامین کنندگان، شهروندان برای جامعه بودن، حفاظت از محیط زیست و غیره می شوند.[4]
قضاوتهای اخلاقی
قضاوت اخلافی یعنی استدلالها یا توجیههایی که برای ارزشها یا تصمیمهای اخلاقی میآوریم. همچنین قضاوت اخلاقی یعنی قضاوت در مورد اینکه کدام عمل بیشترین توجیهپذیری را در یک قضیه اخلاقی دارد .[5]در تناسب با مدلهای کلاسیک تصمیم گیری اخلاقی ما نیز پیش بینی کرد ه ایم که قضاوت اخلاقی به طور معناداری با نیات رفتاری ارتباط دارد.[6]
مفهوم مسئولیت اجتماعی
مسئولیت اجتماعی سازمان1 یش از شش دهه است که موضوع مورد مطالعه در دانشگاه هاست .[7] اما در یک دهه گذشته تحقیقات بسیار زیادی در این زمینه صورت گرفته است .[8] مسئولیت اجتماعی از فعالیتهای بشردوستانه منحصربه فرد مدیران اجرایی است که به عنوان یک جزء با ارزش از مدیریت ذینفعان مورد پذیرش گسترده واقع شده است. درگیر شدن در رفتارهای مسئولیت اجتماعی در میان انواع مختلف کسب و کار در صنایع و کشورهای مختلف رایج است .[9] دولتها قوانین و مقررات را برای مسئولیتهای شرکت ها در برابر جامعه افزایش داده و مصرف کنندگان در مورد مسئولیت اجتماعی سازمانها آگاهتر شدهاند .[8]
برخی از شرکت های دوراندیش، مسئولیت اجتماعی سازمان خود را به عنوان راهی برای جذب تعداد بسیار زیادی از کارکنان با کیفیت، ترویج میدهند و تحقیقات نشان می دهد که شرکت های با مسئولیت اجتماعی بهتر، میتوانند جذابیت بیشتری برای کارکردن نسبت به دیگر شرکت ها داشته باشند.[7] موضوع مسئولیت اجتماعی سازمان، موضوع بسیار مهمی است که شرکت های بزرگی مثل جنرال الکتریک، آی بی ام، گوگل، جانسون و جانسون، اینتل، نستله و وال مارت آن را به عنوان یک راهبرد برای ایجاد ارزش مشت رک بین جامعه و کسب و کار خود اتخاذ کرده اند. [10]
مسئولیت اجتماعی را به عنوان یک سازوکار توسعه سازمانی بین شرکت های کوچک و شرکتهای بزرگ میداند. با همه این اقدامات، مسئولیت اجتماعی به عنوان یک نمونه توسعه کسب وکار بین شرکتها و جامعه ظاهر شده است.[11] اکثر تحقیقات مسئولیت اجتماعی برای سنجش رابطه میان عملکرد مالی و عملکرد اجتماعی صورت گرفته است .[12] تعداد کمی از دیگر محققان به توانایی جذب کارکنان با کیفیت، به عنوان نوعی دیگر از مزیت رقابتی ارائه شده توسط مسئولیت اجتماعی اشاره کردند.[13]
رابطه اخلاق حرفهای با مسئولیت اجتماعی و پاسخگویی فردی
اخلاق حرفهای عبارت است از؛ مجموعه قوانین اخلاقی که از ماهیت حرفه یا شغل به دست آمده است. میتوان اخلاق حرفهای را بیان کننده باورهای یک گروه حرفهای در مورد این که چه چیزی درست و مرتبط با معیارهای همان حرفه است، دانست. یکی ازمباحث موجود در قلمرو اخلاق حرفهای، مسئولیت اجتماعی است که میتواند به صورت اقتصادی، قانونی، اخلاقی یا دینی مجسم گردد. این امر، تعهد سازمانها جهت به حداکثر رساندن منافع و به حداقل رساندن هزینه های اجتماعی را نشان میدهد. مسئولیت اجتماعی سازمان به چهار زیر نظام اقتصادی، قانونی، اخلاقی و مسئولیتهای نوعدوستی خیر خواهانه که به صورت داوطلبانه تقسیم می شود
تعهد حرفهای - کاری -
موضوع تعهد حرفهای یکی از علایق پژوهشگران و محققان بوده و توجه زیادی را در سالهای متمادی از سوی آنها به خود جلب کرده است.این پیشینه تحقیقی بیان میکند که سطح بالایی از تعهد با خروجی های متعدد سازمانی مثبت، مرتبط است. تعهد حرفهای شامل شکل های متفاوت تعهد کارکنان در حوز ه کاری است که هر یک از این اشکال به سمت هدف های متفاوتی در سازمان میباشند که هرچند ساختارهای متمایزی هستند ولی با یک دیگر ارتباط دارند. این اشکال شامل
