بخشی از مقاله
چکیده:
امروزه با توجه به مسائل مالی و اقتصادي کشور لزوم طراحی خانه ها با ابعاد کوچک بیشتر شده است . خانه محلی ست که طراحی معماري داخلی آن به شدت حائز اهمیت می باشد زیرا ارتباط مستقیمی با روح و روان اعضاي خانواده دارد و از آنجایی که خانه محلی ست که خانواده می خواهد اندك فرصتی را در آن بیارامد ضروري است که این خانه هاي کوچک نیز طوري طراحی شوندکه آرامش اعضاي خانواده را فراهم آورد.
لازم دانستیم که با توجه به موضوعات ذکر شده مطالعاتی در این باب داشته باشیم.بنابراین چگونگی تاثیر معماري داخلی بر روان اعضاي خانواده در خانه هایی با ابعاد کوچک محوریت این مقاله می باشد.این مقاله با توجه به مباحث بررسی شده توسط روان شناسان و معماران محیط شناس و تحلیل نویسندگان این مقاله نگاشته شده است و یک مقاله تحلیلی می باشد.در نهایت این مطالعات به این نتیجه خواهیم رسید که معماري داخلی چگونه می تواند در خانه هاي کوچک تاثیراتی مثبت بر روان ساکنین بگذارد و عدم پرداختن به بحث معماري داخلی نتایجی منفی و نامناسب در پی خواهد داشت.
مقدمه:
"انسان همواره در فضایی محصور به نام خانه زندگی می کند که چون از اصلی ترین فضاهاي زندگی اش می باشد بیشترین تعامل را با آن دارد" - اموس راپوپورت، - 1392 ا نسان فعالیت هایی چون خوابیدن،غداخوردن،پذیرایی ، مطالعه ، استراحت و تفریح را در خانه انجام می دهد و این فعالیت ها گستره ي زمانی زیادي را به خود اختصاص می دهد بنابراین این فضا بیشترین تاثیر روحی و روانی را بر انسان می گذارد .
چنانچه فرد در طی انجام هر کدام از این فعالیت ها تحت تاثیر خانه و عناصر مختلف آن می باشد.آنچه در این تحقیق مورد نظر ماست طراحی داخلی و تاثیر آن بر روان و روح انسان در خانه هاي کوچک است.اکثر مردم فکر می کنند که طراحی داخلی فقط مخصوص خانه هاي مجلل با ابعاد بزرگ است ولیکن ما طراحان داخلی دقیقا خلاف این نظر را داریم .
ما معتقدیم آنچه که طراحی داخلی را تبدیل به یک رشته ي جدا و شاخص می کند تاثیر آن در خانه هاي کوچک است . یعنی علمی که بدانیم چطور با عناصر کالبدي داخلی ساختمان طراحی مناسبی ارائه دهیم که افراد حتی در خانه هاي کوچک به آرامش برسند و این است هنر یک معمار داخلی معماري داخلی شامل ارکان مختلفی چون تفکیک فضا ، رنگ ، نور ، سلسله مراتب ، سیرکولاسیون و ... می باشد اما انچه که در این پژوهش حائز اهمیت است طرق مختلف تفکیک فضا ها و سلسله مراتب است .
زیرا در خانه هاي کوچک همیشه تعیین مرزها و حریم و چگونگی ایجاد سلسله مراتبی مناسب به عنوان یک دردسر همیشگی شناخته می شود رعایت این مرزها به شدت به آرامش انسان تاثیر می گذارد.بنابراین رسیدن به یک نتیجه براي طراحی داخلی مناسب براي خانه ها کوچک اهمیت بسیار زیادي دارد.
تعامل انسان و محیط:
همانطور که پیش از این اشاره شد انسان در تعامل با محیط خانه است و این وظیفه ي معمار می باشد که فضاها را چگونه تعریف کند تا انسان در آن علاوه بر انجام فعالیت هاي خود آرامش را نیز تواما" داشته باشد."آرامش اعضاي خانواده کیفیت مهمی است که توجه به آن ضرورت بنیادین مسکن مطلوب است.انسان از جهات بسیاري که ناشی از قلمرو هاي مختلف حیات انسانی ست به آرامش نیازمند است". - فاتح،داریوش. - 163 به عقیده ي لاوسون "معماري فضا را سازماندهی می کند و ساختار می دهد.
اشیایی که درون معماري محصور می شوند و فضاهاي آن را اشغال می کنند.ممکن است با استفاده از زبان فضا فعالیت ها را تسهیل یا از آن جلوگیري کنند.همه ما در طول زندگی،زمانی که در فضا حرکت می کنیم و خود را در ارتباط با دیگران قرار می دهیم،کاربر فضا هستیم.گاه وقتی به گونه اي از فضا استفاده نامطلوب می شود، به این زبان توجه می کنیم.
با توجه به گفته هاي لاوسون و با تعریف از وظیفه ي معمار خواهیم دید که مسئولیت معمار داخلی بیشتر خواهد بود زیرا ابزارکار یک معمار داخلی بر روان و روح انسان تاثیر می گذارد . فضا سازي و تفکیک فضاها به صورت گوناگون از بخش هاي اصلی وظایف معماران داخلی است . همیشه تاثیرات متقابلی بین جسم و دنیایی که در آن زندگی می کنیم وجود دارد . مکانهایی که ما بنا می کنیم نشان دهنده ي تجربیات ملموس ما هستند و به همین ترتیب این تجربه ها هم به وسیله مکان هایی که پیش از این ساخته شده اند به ما منتقل شده است . چه ما درباره ي این فرآیند آگاه باشیم ، چه نه . جسم ما و حرکاتی که انجام می دهیم دائما با ساختمان ها در حال تعامل و ارتباطی متقابل هستند.
ما فضایی را نیاز داریم که ما را براي ایجاد رابطه ها ، تفکیک فعالیت ها و پیشنهاد یا دعوت به رفتار مناسب آماده کند . در حقیقت فضا مکان رفتارهایی را خلق می کند که زندگی ، فعالیت ها و رابطه هاي انسانی را سازمان می دهد . در معماري خوب ، فضا ناخوداگاه این عمل را انجام می دهد . حتی تعریف فضاهاي رفت و آمدي نیز در تعامل انسان و محیط تاثیر گذار است که از این فضاها به عنوان سیرکولاسیون یاد می شود .
از عواملی دیگري که باعث تعامل انسان و محیط می شود سلسله مراتب است . براي هر انسانی وارد شدن به یک فضا بدون در نظر گرفتن سلسله مراتبی مشخص آزار دهنده است . آنچه که باعث آرامش روحی و روانی انسان می گردد آمادگی لازم براي وارد شدن به یک محیط و فضا است که وظیفه سلسله مراتب است و رعایت این سلسله مراتب به دست معمار داخلی "براي فهم ارتباط خود با فضا ، ابتدا به کشف چگونگی آگاهی نسبت به آن نیاز داریم . به دلیل شدت تاثیر در وهله اول ظاهر بصري فضا را می بینیم
آنچه که در معماري داخلی از طریق بینایی درك می گردد ، نور و رنگ است."باید پذیرفت که بیشترین اطلاعات فضا از طریق بینایی دریافت می شود . پس از راه هاي تعامل بصري با محیط می توان استفاده از رنگ ها و نور مناسب را پیشنهاد داد
که در ادامه به بررسی کامل این دو مبحث می پردازیم.از دیگر عواملی که در محیط تاثیر به سزایی در روح و روان آدمی دارد مواد و مصالح انتخابی طراحان داخلی براي فضاي خانه است.
متریال هایی که هر روزه توسط حس لامسه ي انسان لمس می شود یا توسط حس بینایی دیده می شود . مسلما" چنین موادي تاثیر ژرفی بر روان انسان دارد . بنابراین متریال هاي انتخابی براي یک محیط باعث افزایش یا کاهش تعامل بین انسان و محیط می گردد . بنابراین تاثیر معماري داخلی بر روح و روان انسان از طریق تفکیک فضاها ، سیرکولاسیون ها ، سلسله مراتب و در پایان رنگ و نور و متریال است که در ادامه به بررسی این عوامل می پردازیم .
تفکیک فضاها:
قبلا" اشاره شده بود که از وظایف یک طراح داخلی تعریف درست از فضاها و تفکیک آنها می باشد.تفکیک فضاهاي زندگی اشخاص براي تعیین مرز از اصلی ترین راهکارهایی است که براي رسیدن به آرامش روانی بدان نیاز داریم." قلمرو ؛ فضایی محدود شده است که یک شخص یا گروه از آن استفاده و از آن چون فضایی انحصاري دفاع می کند . این قلمرو در بردارنده احساس یگانگی روانی با یک مکان است که با رفتار هاي مالکیت و قرار دادن اشیا در آن مشخص و محدود می شود .
قلمرو هاي اولیه تحت مالکیت و استفاده انحصاري فرد یا گروه خاصی است ، دیگران نیز آنها را مالک این قلمرو ها می شناسند ، به شکلی دائمی تحت اختیار افراد هستند واین قلمرو ها در زندگی روزمره آنها نقش اساسی دارد . براور این نوع قلمرو را قلمرو شخص و نمونه آن را خانه می داند". - آلتمن، - 131 از آنجایی که قلمرو به تفکیک فضاي بیرونی و داخلی خانه دلالت دارد در این پژوهش به آن نمی پرداریم و آنچه که حائز اهمیت است موضوع حریم و خلوت است.
