بخشی از مقاله
خلاصه
هدف از این پژوهش بررسی تاثیریک دوره تیپرینگ بر شاخصهای آنتروپومتریکی و فیزیولوژیکی بازیکنان زن والیبال بود.22 بازیکن زن والیبال شهرستان زاهدان - 21/5 1/40 سال،شاخص توده بدنی 23/88کیلوگرم در مترمربع ودور کمربه دور لگن 0/74 سانتیمتر - پس از دوازده هفته تمرین منتخب والیبال بهطور تصادفی در دو گروه تیپرینگ - - TG=12 و گروه کنترل - - CG=10 قرار گرفتند. در گروه تیپرینگ %50 کاهش حجم تمرین در دو هفته انجام شد،درحالیکه گروه کنترل با حفظ شدت قبلی به تمرینات ادامه دادند.برای اندازهگیری متغیر فیزیولوژیکی از آزمون رست استفاده شد.شاخص توده بدنی به عنوان متغیر آنتروپومتریکی بررسی شد شد.توان بیهوازی نیز بعد از 12 هفته تمرین از 33/78 به 36/73 و بعد از یک هفته تیپر به 40/58 و بعد از دو هفته تیپر به 56/72 وات بر کیلوگرم افزایش داشت.شاخص توده بدنی کاهش نشان داد.
مقدمه
در مورد اثرات سودمند فعالیت بدنی که بهطور منظم و کنترلشده به اجرا درمیآیند، تردیدی وجود ندارد.به همین دلیل ضرورت وجود علم تمرین بیشتر نمایان میشود و برای ارائه برنامه بهتر و مؤثرتر نیاز مبرم به داشتن اطلاعات علمی درزمین تمرین هست.بنابراین مربیان باید برای تهیه یک برنامه تمرینی جامع و مؤثر برای ارتقاء سطح کیفی و کمی ورزشکاران بهگونهای تلاش کنند که همه عاملهای موردنیاز یک ورزش بهویژه در سطوح قهرمانی یعنی آمادگی جسمانی،روانی، تکنیکی و تاکتیکی ورزشکار،در طول یک برنامه زمانبندیشده توسعه یابند تا ورزشکار از هر نظر برای رقابتهای اصلی آماده شود. یکی از اصول علمی که مربیان باید درزمینه علم تمرین با آن آشنا و آگاه شوند بحث کم کردن تمرین پیش از فصل مسابقات است.به طورکلی دوره کاهش تدریجی بار تمرین بهعنوان دورهای که چند روز تا چند هفته طول کشیده تعریف میشود که در آن حجم تمرین بهتدریج کاهش مییابد درحالیکه بخش دیگر تمرین یعنی شدت نسبتاً حفظ میشود. بههرحال ترکیب حجم و شدت اعمالشده در دوره کاهش بار تمرین به نوع ورزش و سازگاریهای موردنظر برای یک رقابت موفقیتآمیز ورزشی بستگی دارد.
یکی از اهداف مهم متخصصان علم تمرین طراحی برنامههایی است که بتواند ورزشکاران را بهخوبی برای روز یا فصل مسابقات آماده کند.این آمادهسازی یکی از مشکلاتی است که همواره مربیان با آن دست به گریبان بودهاند.زیرا میزان فشار و نحوه تمرینات باید بهگونهای باشد که ورزشکار در روز مسابقه یا در طول فصل مسابقات همواره در بالاترین سطح آمادگی خود قرار داشته باشد.درصورتیکه تمرینات، سبکتر از حد لازم باشد یا برعکس فشار بیشازحدی را بر بازیکنان اعمال کند ،نمیتواند ورزشکار را به سطح مطلوب آمادگی خود برساند.برای دستیابی به اوج عملکرد در بسیاری از مسابقات ورزشی،کاهش بارز بار تمرین ورزشکار،چند روز قبل از مسابقه اصلی یک استراتژیاست.این کاهش تمرین را عموماً به نام تیپرینگ میشناسند. یکی از راهبردها برای دستیابی به اوج عملکرد بسیاری از مسابقات ورزشی، کاهش بار تمرین ورزشکار، چند روز قبل از مسابقه اصلی است.این کاهش تمرین را عموماً به نام تیپرینگ میشناسند.تیپرینگ مناسب برای مسابقات سهگانه سازگاری دوره تیپر هفت تا 14 روزه با کاهش 41تا%60 برای ورزشکاران سهگانه بود..[1]بیشتر پژوهشها برای آنکه سازگاریهای ناشی از تمرین حفظ و یا حتی بهبود یابند،بر حفظ شدت و کاهش حجم تمرین تأکیددارند.اگرچه آثار مفید کاهش حجم تمرین هنگام تیپر مکرراً توسط محققان در رشتههای شنا،سهگانه و تمرینات قدرتی گزارششده است،اما دامنه تغییرپذیری کاهش حجم تمرین %90- 50 در این پژوهشها زیاد بوده است..[2,3]پژوهشهای دیگر هم دامنه تغییرپذیری کاهش حجم تمرین رابین 41 تا%60 گزارش کردهاند و این کاهش باید از طریق کاهش مدت جلسات تمرین نسبت به تواتر تمرین حاصل شود.اصولاًدوره زمانی لازم برای وقوع سازگاریهای مثبت ناشی از کاهش بار تمرین هنوز مشخص نیست. هدف از این پژوهش بررسی تاثیرطول دوره تیپر بعد از12 هفته تمرین منتخب بر شاخصهای آنتروپومتریکی و فیزیولوژیکی بازیکنان زن والیبال بود.بنابراین تغییرات شاخص توده بدنی وتوان بی هوازی مورد بررسی قرار گرفت..[4,5]
روششناسی تحقیق
جامعه و نمونه آماری در پژوهش حاضر 50 نفر از بازیکنان زن والیبال شهرستان زاهدان بودند که بهصورت تصادفی 22 نفردر دو گروه تجربی - - n=12وکنترل - - n=10 قرار گرفتند.متغیرهای پژوهش شامل متغیر مستقل تیپرینگ،کاهش حجم تمرین به میزان 50 در دو دوره یک و دوهفتهای بود.متغیر وابسته شاخص توده بدنی و توان بیهوازی بود.پس از دوازده هفته تمرینات منتخب والیبال، گروه تجربی ابتدا یک هفته تیپر با %50 کاهش حجم تمرین و سپس دو هفته تیپر با %50 کاهش حجم تمرین را گذراندند.گروه کنترل نیز بعد از 12 هفته تمرین با همان شدت ثابت به تمرین ادامه دادند.از آزمون رست برای اندازهگیری توان بیهوازی استفاده شد.برای تجزیهوتحلیل دادههای از آماری توصیفی میانگین و انحراف معیاروتحلیل واریانس مکرر استفاده شد.
یافتهها
شکل :1 متغیر فیزیولوژیک در هر دو گروه افزایش داشته است.
شکل 1 .مربوط به تغییرات متغیر فیزیولوژیک در هر گروه در چهار مرحله
جدول :1 شاخص توده بدنی گروه تجربی و کنترل رو به کاهش یافته است.
جدول:1 میانگین و انحراف استاندارد شاخص توده بدنی در گروههای تحقیق گروه ها زمان تست تعداد میانگین انحراف خطای انحراف از استاندارد میانگین
