بخشی از مقاله
چکیده:
امروزه با افزایش ظرفیت شبکه های پرتوان بزرگ راه های ارتباطی، ازجمله اینترنت، وب و.. برای دانشمندان، پژوهشگران و دیگر افراد این امکان فراهم می آید که در دنیایی بدون مرز شاهد نوآوری ها و عرضه تازه های علم و فناوری باشند و به تبادل آرا و اندیشه بپردازند و از این طریق دانش خود را ژرفا بخشند. از این رو در تحقیق حاضر به مطالعه توسعه تکنولوژی و علم از طریق صنعت رسانه و نظریات مرتبط با آن پرداخته می شود. برای این منظور، اسناد، مدارک و کتب دست اول و دست دوم با موضوع شناسایی و دسته بندی و با توجه به مفهوم توسعه تکنولوژی و علم با تأکید بر صنعت رسانه مورد تحلیل قرار گرفته اند.
مقدمه:
در سال های اخیر همراه با رشد شتابان فناوری های جدید اطلاعات و ارتباطات، امکان گسترش و پخش جهانی علم و فناوری، به خصوص در کشور های در حال توسعه فراهم شده است - رحیمی،. - 174:1380 وسایل ارتباط جمعی از جمله پدیده های اجتماعی هستند که هر روز در حال تحول و توسعه می باشد. زیرا وقایع و مسایل جدید محیط زندگی انسان ها در هر لحظه محتوای پیام های آن ها را دگرگون می سازد.
عصری که در آن زندگی می کنیم عصر اطلاعات و ارتباطات است، عصری که رسانه ها در آن حکمرانی می کنند و بر زندگی ما استیلا یافته اند و سعی در تأثیرگذاری بر روی بشر دارند
وسایل ارتباط جمعی به عنوان پدیده های زنده، فعال و مؤثر با یکدیگر در رقابت داخلی و همکاری های متقابل هستند، شناخت این تأثیر و تأثر در انطباق وسایل ارتباطی با شرایط و تأمین هماهنگی خانواده ارتباطات حائز اهمیت است
امروزه با افزایش ظرفیت شبکه های پر توان بزرگ راه های ارتباطی، از جمله اینترنت، وب و.. برای دانشمندان، پژوهشگران و دیگر افراد این امکان فراهم می آید که در دنیایی بدون مرز شاهد نوآوری ها و عرضه تازه های علم و فناوری باشند و به تبادل آرا و اندیشه بپردازند و از این طریق دانش خود را ژرفا بخشند. اما با توجه به هزینه های سرسام آور تجهیزات زیر بنایی، سخت افزارها و نیز آموزش فقط کشور های ثروتمند و توسعه یافته می توانند به رسانه های جدید الکترونیکی دسترسی یابند.
رهیافت سنتی جامعه شناسی علم تحت تاثیر رهیافت پوزیتیوستی اعتقاد داشت که علم و دانش بر یک سری هنجار های علمی مبتنی بر مشاهده بی طرفانه و عاری از ارزش در دنیای واقعی و عینی استوار است. این هنجار ها و معیار های علمی هم جهانی اند و هم غیر قابل تغییر و غیر شخصی و مستقل از موقعیت و شرائط اجتماعی است. در این رهیافت بخصوص در سنت مرتونی علم دارای هنجارهای علمی و قواعد رفتاری عام و جهان شمول است و دانشمندان ملزم به پیروی کردن و همنوایی با این قواعد و هنجار های علمی در جریان فعالیت های حرفه ای خود می باشند.
در این سنت ادعا میشود که یافته های علمی فارغ از نژاد و ملیت باید در اختیار و دسترس همگان باشد. در پاسخ به اینکه چرا علم رشد می یابد؟ شرائط اجتماعی پدید آمده در داخل علم از جمله نظم اجتماعی علمی و یا اجتماع علمی و بطور کلی در درون فضای علم تفسیر می شود. در این رهیافت مسایل علمی کشور ها تحت تاثیر سیاست و مسایل بین الملل بیرون از فضای علم قرار ندارد. بنابر این مباحثی مانند امپریالیسم علمی هم کمتر مورد بحث جامعه شناسی علم قرار می گیرد.
اما در رهیافت جدید با از بین رفتن غلبه جامعه شناسی ساختی کارکرد گرایانه و پوزیتویستیک جامعه شناسی علم، علاوه بر عوامل درون نهاد علم، به عوامل بیرونی یعنی شرائط بیرونی تاثیر گذار بر توسعه علم توجه نشان داد. بعد از جنگ جهانی دوم نظریه خود مختاری و استقلال علم به جهت ارتباط علم و جامعه حتی غرب، در آمریکا با تاسیس موسساتی همانند بنیاد ملی علم3 کمیته مشورت علمی ریاست جمهوری4 کمیته آکادمی ملی علم روی علم و سیاست عمومی5 و نقش فزاینده دانشمندانی مثل واینر بوش6 کیلیان 7 کیستا کووسکی8 وایسنر9 و بروکس10 عملا قدرت تبیین کنندگی خود را از دست داد
بدون شک دیگر نمی توان گفت علم در دنیای مدرن خود مختار و مستقل و مجزای از سیاست، حکومت و دولت ها است. برعکس علم در دنیای معاصر بطور روز افزونی به یکدیگر وابسته و در ارتباط متقابلی قرار دارند و هر کدام از آنها بطور مجزا نمی توانند کاری از پیش برند.