بخشی از مقاله
چکیده
با پیدایش عصر انقلاب ارتباطات و مفاهیم نوین در حسابداری از یک سو و وجود خلأهای ملموس مابین مجامع آکادمیک با بازارکار از سوی دیگر نقش حسابداران کنونی را از تهیه اطلاعات مالی به تهیه و تفسیر اطلاعات گوناگون اعم از مالی و غیر مالی برای استفاده کنندگان درون سازمانی و برون سازمانی تغییر داده است.چنین تغییراتی در محیط تجاری امروز ضرورت داشتن یک نظام حسابداری کار آمد و فایده مندی آن نظام را به عنوان یک کل می طلبد .برخورداری از چنین نظامی نیازمند داشتن نیرو های متخصص وکارآمد حسابداری و همچنین وجود یک ساختار آموزشی مناسب می باشد .
در این بین آموزش حسابداران آتی و ارتقای توان حرفه ای آنان در راستای فراهم ساختن اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد امری ضروری و اجتناب ناپذیر است و این مهم با شناسایی فرصتها و تهدیدهای پیش روی آموزش حسابداری و تلاش در جهت رفع موانع و تغییر در زیر ساختهای آموزشی در راستای تحول در نظام آموزشی و طراحی برنامه های درسی و پژوهشی مناسب محقق خواهد شد.
-1مقدمه
امروزه با جهانی شدن اقتصاد ، تحولات فن آوری و گسترش روز افزون کسب و کار ، اطلاعات حسابداری ازجایگاه و منزلت ویژه ای برخوردار گردیده است . حرفه حسابداری نقش محوری در رونق اقتصاد و گردش ثروت و سرمایه ملل ایفا می کند واستفاده کنندگان از اطلاعات به عنوان یکی ازذینفعان اطلاعاتی سازمان جهت تصمیم گیریهای مالی خود نیازمند اطلاعات دقیق مالی هستند و و برآوردن نیاز اطلاعاتی چنین گروهی مستلزم داشتن یک نظام حسابداری کارآمد است . ازسوی دیگر، برخورداری از چنین نظامی نیازمند داشتن نیرو های متخصص وکارآمد حسابداری و همچنین وجود یک ساختار آموزشی مناسب است .
نظام حسابداری تنها یک سیستم اطلاعاتی نیست ،بلکه نظام انسانی نیز هست و آن چه حائز اهمیت است فایده مندی نظام حسابداری به عنوان یک کل است و فایده مندی نظام حسابداری در تصمیم گیریهای اقتصادی با حضور حسابدار تحقق می یابد .ارتقای توان حرفه ای حسابدار و استفاده از پیشرفتهای حسابداری به حسابدار امکان عرضه اطلاعات به صورت مطلوبتر و اثربخش تر را فراهم می آورد و این امر با ارتقای سطح دانش ، آموزش و تحقیقات حسابداری محقق می شود .
در حال حاضر و با توجه به وقوع تحولات اقتصادی محتوایی در کشور ، چنین به نظر می رسد که نحوه پذیرش دانشجو در این رشته و همچنین نظام آموزشی حسابداری از نارسائی های بنیادی برخوردار است به گونه ای که توان کافی برای تربیت نیروهای متخصص در این رشته را در راستای همپوشانی نیازهای بازارهای پیچیده کسب و کار امروزی دارا نیست و این مؤید صحّه گذاشتن بر وجود خلأهای ملموس مابین آموزه های دانشگاهی و محیط کسب و کار است به گونه ای که از یک سو ما با مازاد نیرو های دارای مدرک دانشگاهی حسابداری مواجه هستیم و در سمت دیگر کارفرمایان ما در بازار کار ازکمبودحسابداران متخصص شاکی هستند .
به هر روی، با درک نقش اساسی حسابداری درتوسعه اقتصادی کشور ها و به ویژه در کشور ما ایران ، شناخت کاستی های نظام آموزشی حسابداری در کنار فرصتهای پیش روی برای بهبود وضعیت ساختار آموزشی حسابداری و تحول در نظام آموزشی حسابداری ضرورتی اجتناب ناپذیر می نماید از اینرو مقاله حاضر مجدانه سعی دارد تا به تبیین جایگاه مناسب آموزش حسابداری در ایران پرداخته و از فرصتهای پیشرو به عنوان راهبردی استراتژیک در راستای رفع موانع و کاستی های نظام آموزشی حسابداری ایران بهره برداری نماید .
-2 دانش حسابداری و ضرورت بازنگری در آموزش حسابداری
از دیدگاه کینی ،سه اصل ضروری برای دانش حسابداری عبارتند از :
-1ارتباط مجموعه ای از اندازه گیریهای استاندارد شده برای مجموعه متنوعی از تصمیماتی که تصمیم گیرندگان اتخاذ می کنند.
-2دقت و توجه به کاربردهای معیارهای اندازه گیری
-3قابلیت اطمینان ابزارهای اندازه گیری
وی سه اصل فوق را در چهار فعالیت عینی و زنجیره ای کاربردی می کند :
الف-انتخاب یک ساختار اندازه گیری استاندارد شده
ب-کاربرد این ساختار برای واحدهای تجاری مخصوص
ج-سفارشی کردن اطلاعات برای تصمیم گیریهای خاص
د- تصمیم گیری و پیامدها
به اعتقاد کینی حسابداران حرفه ای معمولا ً دو فعالیت نخست و سایرین سومین فعالیت را انجام می دهند . غیر حسابداران نوعاً تصمیماتی اتخاذ می کنند که این تصمیمات بالطبع نتایج را تحت تاثیر قرار می دهند . اساتید حسابداری هر سه اصل و هر 4 فعالیت و اثرات متقابلشان را مطالعه می کنند ، لذا انتخاب یک ساختار اندازه گیری استاندارد شده و فهم پیامد های آن برای دانش حسابداری ضروری است
تعریف کمیته Elliot از "خدمات اطمینان بخش" خدمات وسیعتری نسبت به آنچه موسسات حسابرسی فراهم می کنند ، است و آنچه حسابداران مالی ، مدیریت و حسابداران مالیاتی - و حسابرسان - انجام می دهند را نیز دربر می گیرد . این امر بیشتر حوزه اختصاصی دانش حسابداری را تحت پوشش قرار می دهد ."خدمات اطمینان بخش " خدمات حرفه ای مستقلی هستند که کیفیت اطلاعات ،یا محتوای آن را برای تصمیم گیرندگان افزایش می دهند
حسابداری را می توان دانشی تعریف نمود که به جمع آوری ،ثبت ،انباشت و پرداش داده های خام جهت تهیه اطلاعات مورد نیاز تصمیم گیرندگان می پردازد و به موقع بودن و قابلیت اتکای اطلاعات در زمان موردنظر از ویژگی های مهم این اطلاعات است
کیفیت اطلاعات با مربوط بودن به تصمیم خاص و تصمیم گیرنده و قابلیت اطمینان آن سنجیده می شود ، در حالی که محتوای اطلاعات ، فاکتورهای پیرامون یک تصمیم را نشان می دهد که شامل دانش و قدرت تصمیم گیرنده و تابع مطلوبیت تصمیم گیرنده است .
اطلاعات حسابداری یکی از انواع مهم اطلاعاتبرای تصمیم گیرندگان است . تقریباً همه متخصصان حسابداری درگیر " خدمات اطمینان بخش " هستند . بعضی از حسابداران کیفیت اطلاعات را با توسعه معیارهای حسابداری استاندارد - سنجش مالی - بهبود داده تا در طول زمان در واحدهای متعدد - یک معیار مناسب برای همه - برای کسب اطلاعات مربوط برای استفاده کنند گان به کار برده شود .
حسابداران دیگر ، معیار و ساختار باقی مانده برای معاملات ، وقایع و شرایط خاص را برای واحد تجاری مخصوص به کار می گیرند و با وجود این حسابرسان مستقل کنترل می کنند که آیا روش ها با محدودیتهای تعیین شده به کار گرفته شده اند ؟ و در نهایت بسیاری از حسابداران و سایرین ، معیارهای مالی استاندارد و سایر اطلاعات رابه شکل مربوط تر برای یک تصمیم و تصمیم گیرنده خاص سفارش می کنند .
مدیریت به عنوان یک تصمیم گیرنده اصلی جهت کسب اطلاعات در مورد واحد تجاری و ارتقای سطح عملکرد آن ، اطلاع رسانی به دیگران در مورد هزینه های پایین سرمایه ، تحصیل ، توزیع و فروش و تبعیت از قوانین، مقررات یا قراردادهایی که افشاو شناسایی داده های واحد تجاری خاص را تصریح می کند ، به خدمات حسابداری نیاز دارد . بنابراین اطلاعات با کیفیت و خدمات اطمینان بخش از هر دو جنبه داخلی و خارجی ، برای مدیریت حائز اهمیت است .
بیشتر استفاده کنند گان خارجی اطلاعات حسابداری ، نمی توانند در واحد تجاری معیار سنجش و یا حسابرس انتخاب کنند ، با این حال آنان باید اطمینان داشته باشند که اندازه گیریها مربوط هستند و تحت مسئولیت و اعتبار کار حسابرسان مجاز باید مطمئن باشند که واحد تجاری اصول پذیرفته شده حسابداری را درست و کامل بکار برده و صورتهای مالی از اعتبار لازم برخوردارند . بنابراین تدوین کنندگان استاندارد ، مدیران وحسابرسان به کیفیت ساختار سنجش مالی استاندارد توجه دارند و اعمال این معیارها موجب دستیابی استفاده کنندگان به اطلاعات معتبر می گردد.
سفارشی کردن و تهیه اطلاعات متفاوت برای استفاده گروه های مختلف ، موجب افزایش کیفیت اطلاعات برای تصمیم گیری مدیریت در حوزه های کنترل داخلی ، حسابداری مدیریت و برنامه ریزی مالیاتی در سازمان می شود
