بخشی از مقاله
چکیده
امروزه استفاده از فناوریهای نوین بخصوص فناوری اطلاعات، سازمانها را دستخوش تغییرات اساسی قرار داده است. در حقیقت گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در رشد و توسعه هر جامعه و ارتقاء توانمند سازی سازمانها، از جمله سازمان آموزش و پرورش نقشی انکار ناپذیر دارد.
بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین فناوری اطلاعات با توانمند سازی معلمان متوسطه شهر ارومیه شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه معلمان مدارس متوسطه ناحیه دو آموزش و پرورش شهر ارومیه بوده که از میان آنان 250 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند.
روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بوده و برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد. دادههای بدست آمده از طریق روش همبستگی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین فناوری اطلاعات با توانمند سازی رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. همچنین بین فناوری اطلاعات با هر یک از ابعاد توانمندسازی رابطه مثبت معنی دار وجود دارد.
.1 مقدمه
عصر کنونی به دلیل تغییر و تحولات سریع و نوآوری های بسیار در حوزه های مختلف علوم عصر اطلاعات و ارتباطات نامیده شده است. اکنون رشد و گسترش سریع فناوری اطلاعات و ارتباطات بر جنبه های گوناگون زندگی اعم از فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و... تأثیر گذاشته است.
به اعتقاد آیتی و همکاران - - 1386 از نتایج ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات در زندگی می توان به ظهور مفاهیم و اصطلاحاتی از قبیل جامعه اطلاعاتی، عصر اطلاعات و اقتصاد دانش مدار اشاره کرد.
بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات به افزایش دانش و آگاهی های کارکنان و نیز غنی تر شدن محتوای مشاغل می انجامد. دانش کارکنان موجب تسلط حرفه ای آنها بر سازمان می شود و اگر جمله معروف »دانش، توانایی است« را بپذیریم، آنگاه می توانیم ادعا کنیم در سازمانهایی که فناوری اطلاعات حاکم می شود، کارکنان از قدرت و توانایی بیشتری برخوردارند
اطلاعات یکی از حیاتی ترین و مهمترین ابزار قدرت مدیریتی می باشد. کسب اطلاعات بویژه اطلاعاتی که به نظر می رسند نقش محوری یا راهبردی در سازمان داشته باشند می توانند برای ساختن یک پایگاه قدرت و نیز برای منتفذ کردن یک شخص بکار رود. از طرف دیگر وقتی مدیران افراد خود را با اطلاعات بیشتر تجهیز می کنند افراد احساس توانمندی می کنند و به احتمال بیشتری با بهره وری، کمیابی و هماهنگ با خواسته های مدیریت کار می کنند. مدیر با درگیر کردن دیگران در کسب نتایج مطلوب عملا پایه قدرت خود را تقویت می کند. با اطلاعات بیشتر، افراد تمایل پیدا می کنند که خود سامانی، کنترل شخصی و اعتماد بیشتر را تجربه کنند. احساس توانمندی بوجود آمده احتمالا از مخالفت افراد با مدیر توانمند همکاری کنند
نکته قابل توجه دیگر توجه به تأثیر و نقش نیروی انسانی و کارکنان سازمانها می باشند که در حکم یکی از مهمترین منابع حیاتی سازمانی هستند. در واقع یکی از اهرمهای جانبی تعالی سازمان در رسیدن به اهداف خود و در کنار سایر اهرمها مثل اطلاعات نیروی انسانی است. لذا جهت تطابق ساختاری با تحولات عصر اطلاعات و حصول به نتایج ارزنده و مفید در این حوزه، پیشرفت منابع انسانی نیز به جهت آمادگی در سازگاری بیشتر با پیامدهای این عصر ضروری است. نیروهای توانمند، کار آزموده، دانشمند، تأثیر گذار و متخصص از نیازمندیهای رویارویی با چنین عصری است. بدون شک تربیت و سنجش توانایی نیروها نیز بر سرعت دستیابی به نتایج قابل انتظار از بکارگیری فن آوری های اطلاعاتی خواهد افزود.
راندولت1 با مطالعه ده موسسه که توانمندسازی کارکنان را تجربه کرده بودند چند عامل مهم در توانمندسازی موفق را شمرده است. مهمترین عاملی که وی می گوید تسهیم اطلاعات است. هنگامی که سازمانها قصد توانمندسازی کارکنان را دارند سیستم های اطلاعاتی می توانند به سان یک رکن مهم در این زمینه مطرح شوند و امکان دسترسی بیشتر به اطلاعات را برای سطوح پایین سلسله مراتب فراهم می آورند برای مثال امروزه فناوری اطلاعات در سازمان باعث افزایش توانمندی های گوناگونی در منابع انسانی به شرح زیر شده است.
- افزایش عدم تمرکز در تصمیم گیری
- امکان دسترسی بیشتر به اطلاعات برای سطوح پایین سلسله مراتب
- توصیه های خبره به سازمان در جایی که افراد خبره در دسترس نیستند
- امکان برقراری ارتباطات موثر با یکدیگر
- به وجود آمدن هویت سازمانی
- تامین اطلاعات صحیح و به موقع
- تامین اطلاعات با کیفیت و هزینه مناسب
- افزایش خلاقیت و بهره وری و کیفیت عملکرد کارکنان
سازمانهای امروزی ناگزیرند از بهترین و سریعترین تصمیم گیریها در مواری همچون پاسخگو بودن به تقاضاهای مشتریان، نشان دادن واکنش بیشتر به فعالیتهای رقابتی، آمادگی بیشتر در استفاده از تکنولوژی و فنون جدید، اثربخشی بالا و توزیع خدمات و کالا و حفظ سطوح کیفیت در تمامی زمینه های کاری استفاده کنند. دستیابی به این اهداف حاصل نمی شود مگر این که تمامی تصمیم گیرهای مرتبط در سطوح بالای مدیریتی اتخاذ شود. در صورتی که سازمانهای امروزی در پی اتخاذ تصمیم های سریعتر می باشند و این مستلزم مشارکت تمامی سطوح در این فرایند می باشد و این مشارکت عملی نمی شود مگر در سایه توانمند سازی نیروی انسانی
توانمند سازی مفهومی نسبتا جدید در ادبیات مدیریت و سازمان است و شاید یکی از بحث انگیزترین مباحث بوده باشد. نظرات صاحبنظران درباره آن متفاوت و گاهی متناقض می باشد. بعضی ها توانمند سازی را به سبب تاثیری که بر افراد و عملکرد سازمان دارد بعنوان راه حل جدیدی برای مواجهه با شرایط کنونی که سازمانها در آن قرار گرفته اند می دانند و از آن به عنوان امر مقدس یاد می کنند. توانمند سازی یکی از راهکارهای مهم برای گسترس سازمانها و انطباق با تغییرات خاص است
