بخشی از مقاله
با توجه به شرایط کشور ایران که در یکی از حساس ترین موقعیت های زمانی است و با توجه به شرایط تحریم ها در ایران ،اقتصاد ایران نیازمند برنامه ریزی خاصی است که در طی این روند دو مفهوم عرق ملی و فرهنگ اقتصاد مقاومتی جایگاهی ویژه پیدا کرده اند. عرق ملی توجه به عقاید ،استاندارد ها و کدهای رفتاری هرفرد و تمایلی که فرد را به برتر دانستن خود نسبت به دیگران وا میدارد،دلالت دارد.اقتصاد مقاومتی نیزکاهش وابستگی ها و تأکید روی مزیتهای تولید داخل و تلاش برای خوداتکایی است - . - 11 همچنین اقتصاد مقاومتی مجموعه تدابیر و راهکارهایی است که برای پیشبرد امور اقتصادی در شرایط مقاومت، در همه زمینه های اقتصادی به کار گرفته میشود - . - 12 از طرف دیگر سازمانها در این عصر برای حفظ جایگاه خود و پیشرفت نیازمند راهکارهای کسب مزیت رقابتی هستند.مزیت رقابتی شامل مجموعه عوامل یا توانمندی هایی است که همواره شرکت را به نشان دادن عملکردی بهتر از رقبا قادر می سازد - - 5 و مزیت استراتژیک نوعی قابلیت برای هماهنگی میان ویژگی های شرکت است تا بتواند به خلق ارزش منجر شود. حال در این پژوهش هدف مطالعه تاثیر عرق ملی و فرهنگ اقتصاد مقاومتی بر مزیت رقابتی استراتژیک در شرکتهای تولیدی قطعات خودرو می باشد.پس از انجام پژوهش مشخص شد که عرق ملی و فرهنگ اقتصاد مقاومتی بر ایجاد مزیت رقابتی استراتژیک تاثیر معناداری دارند.
امروزه کسب وکارها زاییده نیاز بشری و محرکی برای آشکارسازی نیازهای جدید است.با توجه به پیرامون خود متوجه خدمات متنوعی می شویم که هر کدام بخشی از نیازهای ما را تامین می کند.در طول تاریخ تکامل دانش پاسخگوی نیازهای بشری بوده است و هم اکنون در عصر حاضر که با اعصار گذشته بسیار متفاوت است سازمانها برای مصون ماندن از شرایط محیط و سازگاری با آن چاره ای جز کسب و تداوم مزیت رقابتی ندارند.کسب مزیت رقابتی بصورت اتفاقی نیست و نیازمند برنامه ریزی سازمانهاست.در طی سالهای اخیر مزیت رقابتی در مرکز بحث های استراتژی های رقابتی قرار گرفته است و بحث های زیادی درباره ان مطرح گردیده است.رایج ترین تعریف مزیت رقابتی در ادبیات استراتژی رقابت و در چارچوب خلق ارزش،هر آنچه موجب گردد درآمد بیش از هزینه افزایش یابد،تجلی پیدا می کند - . - 5از طرف دیگر در شرایط امروز ایران دو مفهوم عرق ملی و اقتصاد مقاومتی جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده اند.عرق ملی باعث تغییر رفتار مصرف کننده در جوامع مختلف است و هر چه عرق ملی بالاتر باشد مصرف کننده گرایش بیشتری به خرید محصولات تولیدی داخل کشور خود دارد.اقتصاد مقاومتی نیز به معنای مقاوم سازی اقتصاد در مقابل اختلالات داخلی و خارجی است که به دنبال پیشرفت و دستیابی به اهداف است.در مقاله دستیابی به نتایج مورد انتظار نیاز به تعریف روشن عوامل پژوهش چون عرق ملی،اقتصاد مقاومتی و مزیت رقابتی استراتژیک دارد که در ادامه به آن می پردازیم.
-2بیان مسئله
نگاه به جهان پیرامون این حقیقت را آشکار می کند که جهان امروز بسیار متفاوت از گذشته است و سازمانها برای ادامه حیات خود در این عصر چاره ای جز کسب و تداوم مزیت رقابتی ندارند.از سوی دیگر یکی از پیش شرط های هر سازمان در دستیابی به مزیت رقابتی عرق ملی است.در این دوره وضعیت اقتصادی ایران نیز در یکی از حساس ترین موقعیت های تاریخی است. در شرایط اقتصاد مقاومتی باید تدابیری اتخاذ شود تا به رشد اقتصادی دست یابیم.در این مقاله به بررسی تاثیر عرق ملی و اقتصادمقاومتی بر مزیت رقابتی استراتژیک شرکتهای تولیدی قطعات خودرو می پردازیم و با ارائه پیشنهادات سعی در اصلاح امور شرکتها و بهبود بهره وری انها داریم. اهداف این مقاله به صورت زیر بیان میشود:
-1تعیین میزان تاثیر عرق ملی برایجاد مزیت رقابتی استراتژی
-2 تعیین میزان تاثیر فرهنگ اقتصاد مقاومتی برایجاد مزیت رقابتی استراتژیک
-3مرور ادبیات تحقیق
-1-3عرق ملی
عرق ملی می تواند به این شکل تعبیر شود که خرید کالاهای وارداتی اشتباه است ،نه تنها عملی غیر میهن پرستانه است بلکه برای اقتصاد زیان آور است و منجر به از دست دادن مشاغل در اقتصاد می شود - 10،. - 4عرق ملی مفهومی اجتماعی-قانونی است که اولین بار سامنر در سال 1906 آن را ارائه کرده است. - - 4عرق ملی بر عقاید،استانداردها و کدهای رفتاری هر فرد و تمایلی که فرد را به برتر دانستن خود نسبت به دیگران وا میدارد،دلالت دارد. شارما و شیمپ - - 1987 در مطالعه خود نشان دادند که تمایلات ناشی از عرق ملی ،رابطه منفی معناداری با نگرش نسبت به کالاهای خارجی دارد.عرق ملی مصرف کننده ، بیان کننده این امر است که احساسات ناشی از آن ، بر نگرش در باره کالاها و قصد خرید مصرف کنندگان ،موثر است و بدین معنی است که افراد دارای عرق ملی بر این باورند که کیفیت کالای داخلی نسبت به کالای خارجی بهتر است.
-2-3اقتصاد مقاومتی
بدون تردید اقتصاد مقاومتی کاهش وابستگیها و تلاش برای خوداتکایی است.لازمه اقتصاد مقاومتی فعال و پویا برنامهریزی استراتژیک و راهبردی، مبتنی بر مردمی کردن اقتصاد از طریق میدان دادن بیشتر به بخش خصوصی و رفع موانع و مشکلات این بخش است. اقتصاد مقاومتی بر اساس سرمایه معنوی افراد و جامعه برقرار است و بخش خصوصی بستری مناسب، برای همراهی مردم بهعنوان پایههای مقاومت در جامعه برای ضد ضربه کردن اقتصاد در برابر تحریمهاست. اقتصاد مقاومتی معنایش این است که ما یک اقتصادی داشته باشیم که هم رو ند رو به رشد اقتصادی در کشور محفوظ بماند، هم آسیب پذیری اش کاهش پیدا کند. راهبرد مقام معظم رهبری در طرح اقتصاد مقاومتی بر این اساس استوار است .همانگونه که در جنگ تحمیلی در برابر تهاجم دشمن مقاومت شد، با اجرای اقتصاد مقاومتی، زمینه مقاومت در برابر ناملایمات اقتصادی به وجود آید.در شرایط کنونی و در قبال اجرای اقتصاد مقاومتی باید تمامی ارکان اقتصادی کشور اعم از دولت، بخش خصوصی، مجلس، قوه قضائیه و سایر نهادها و اقشار مختلف مردم در کنار هم قرار گیرند .در شرایط کنونی که تحریم ها از سوی برخی از قدرت های استکباری بر کشورمان تحمیل شده، باید از همه ظرفیت های کشور برای دورزدن تحریم ها استفاده کرد .سرمایه گذاری و رفع موانع فرا روی آن به عنوان نقطه کلیدی در اقتصاد مقاومتی باید مورد توجه قرار گیرد.
-3-3مزیت رقابتی استراتژیک
برای هر شرکتی در هر صنعتی که باشد کلید موفقیت تنها اتکاء بر یک منبع برای کسب مزیت نیست بلکه بهترین و موفق ترین شرکت ها می دانند که همواره باید از زوایای تاز ه ای به مزیت رقابتی بنگرند و از انواع منابع برای خلق مزیت رقابتی بهره بگیرند . - 5 - مزیتهای رقابتی جنبشی - پویا - اساس کارایی و اثربخشی شرکتها در بازار است زیرا این نوع مزایا باعث می شود که شرکتها فعالیتهای کسب و کار خود را کاراتر و اثربخش تر از رقبا انجام دهند که معمولاً برمبنای دانش و قابلیتهای سازمان استوار است مزیتهای رقابتی جنبشی - پویا - را می توان در چهار طبقه کلی زیر طبقه بندی کرد:
-1 قابلیتهای کارآفرینی - این نوع قابلیتها بیانگر توانایی شرکت در شناسایی و جذب مشتریان باارزش و بهره برداری از فرصتهای موجود بازار و ایجاد فرصتهای جدید است -2 قابلیتهای فنی - این نوع قابلیتها باعث توسعه و ارتقای خلاقیت، کارایی، انعطاف پذیری، سرعت یا کیفیت فرایندهای شرکت و نیز بهبود کیفیت محصولات شرکت می گردد؛ -3 قابلیت سازمانی - این نوع قابلیتها شامل ویژگیهای ساختاری و فرهنگی سازمان است که برای تحرک و پویایی کارکنان، یادگیری سریعتر سازمانی و تسهیل تغییرات ضروری لازم است؛ -4 قابلیتهای استراتژیک - این نوع قابلیتها برای ایجاد، انسجام بخشی و هماهنگیهای کارآمد و موثر دانش و شایستگیهای گوناگون شرکت و نیز ساختاردهی مجدد و ایجاد تحرک و نقل و انتقال موثر آنها به موازات تغییرات و پویائیهای محیطی و فرصتهای فراروی، ضرورت دارد.
-4روش شناسی پژوهش
-1-4جامعه و نمونه
جامعه آماری این پژوهش شرکتهای تولیدی قطعات خودرو شرکت کننده در دهمین نمایشگاه بین المللی قطعات خودرو اصفهان در تاریخ 16 اردیبهشت 1393 می باشد.تعداد شرکتهای شرکت کننده در این نمایشگاه 93 شرکت بود و به تعداد 150 پرسشنامه به صورت تصادفی توزیع شد که 136 پرسشنامه کامل جمع آوری گردید و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
-2-4ابزار جمع آوری اطلاعات
در این پژوهش از روش مطالعه منابع علمی ثانویه - مانند مقالات علمی و کتابها و ... - جهت بررسی و شناسایی متغیر های پژوهش استفاده گردیده و داده های اصلی پژوهش از طریق پرسشنامه جمع اوری شده است. پرسشنامه پژوهش شامل 36 سوال بوده است که پاسخ خای مربوط به سوالها با استفاده از طیف نگرش سنج پنج گزینه ای تنظیم شده است. پاسخ های مذکور در دامنه =1بسیارکم تا =5 بسیار زیاد قرار دارد. پاسخگو با انتخاب یکی از گزینه ها میزان تاثیر عوامل در شرکت خود را اعلام میکند.
-5تحلیل داده ها
در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده از مدل معادلات ساختاری بر اساس تکنیک حداقل مربعات بخشی - جزئی - از طریق نرم افزار smart pls انجام شد. در ادامه به نتایج بدست آمده با استفاده از این نرم افزار خواهیم پرداخت. در مدلهای PLS دو مدل آزمون می شود. مدل اول مدل بیرونی است که هم ارز مدل اندازه گیری و مدل دوم، مدل درونی است که هم ارز مدل ساختاری، در مدل های مبتنی بر کوواریانس میباشد . - 3 -
-1-5آزمون مدل بیرونی
آزمون مدل بیرونی شامل بررسی پایایی و روایی سازه ها و ابزار پژوهش میباشد. جهت بررسی پایایی سازه1 از سه شاخص پایایی مرکب2، متوسط واریانس استخراج شده3 و بار عاملی4 استفاده میگردد . - 7 - شرط برقراری پایایی سازه این است که مقادیر پایایی مرکب - CR - بزرگتر از 0.7 و مقادیر متوسط واریانس استخراج شده - AVE - بزرگتر از 0.5 باشد - . - 7 برای بررسی روایی سازه دو نوع روایی، یعنی روایی همگرا و روایی واگرا مورد بررسی قرار میگیرد. شرط برقراری روایی همگرا این است که مقادیر پایایی مرکب برای هر سازه از میانگین واریانس مستخرجه آن بزرگتر باشد . - CR>AVE -