بخشی از مقاله
چکیده
هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتاب ریاضی پایه پنجم از نظر راهبرد های حل مسئله می باشد برای این پژوهش چک لیستی با 20 سنجه تهیه شده است که راهبردهای رسم شکل الگویابی و الگوسازی بیش از انتظار بوده و راهبرد های حدس وآزمایش و حل مسئله ساده تر و زیر مسئله درحد انتظار بوده اما دو راهبرد حذف حالت های نامطلوب و نمادین سازی کمتر از انتظار است در طراحی و چیدمان مطالب و انتخاب عکس بهتر است بازنگری صورت گیرد برخی برای فصول کارآیی ندارد و باید موجب انگیزش و یادگیری بهتر و ماندگارتر فراگیران شود.
مقدمه
انسان همواره در زندگی خود از بدو تولد با مسائل و مشکلاتی روبه رو می باشد که برای حل این مسائل نیاز به مهارت دارد که این مهارت ها از طریق تمرین و تکرار و شکست به دست می آید. انسان با مهارت ها و راهبرد های حل مسائل می تواند از عهده مسائل پیچیده ی زندگی برآید و به تعالی و هدف زندگی نائل آید.
برای پرورش این مهارت که بسیار مورد نیاز انسان ها می باشد بستری مطلوب تر از نظام تعلیم و تربیت نمی باشد. یکی از اهداف مهمی که به نظر می رسد آموزش و پرورش باید به آن بپردازد پرورش مهارت و تفکر حل مسئله می باشد.
در عصر حاضر که موتور تحولات روز به روز پیچیده تر شده و بر سرعت آن افزوده می شود مسائل گوناگون و متحول و جدیدتری همیشه و در همه حال روبه روی انسان قرار میگیرد که تنها با استفاده از راهبرد و الگوهای حل مسئله و تمرین آن در محیط آموزش و پرورش با مسائل ساده است می توان از پس آنان برآمد و به تکامل رسید.
پژوهش حاضر در صدد بررسی راهبردهای حل مسئله در کتاب پایه پنجم ابتدایی کشور ایران می باشد و برای این مهم از روش تحلیل محتوا استفاده شده است.
بیان مسئله:
در سال های اخیر پژوهشگران در بازدید از مدارس به مواردی برخوردند که خلاف آنچه بود که می اندیشیدند. در درس ریاضی دانش آموزان برای حل مسائل خود نمی توانستند به خوبی از راهبردهای حل مسئله استفاده کنند. در عصری که ما در آن زندگی می کنیم با توجه به رشد و تعالی روز افزون جامعه بشری و پیچیده شدن مسائل روزمره زندگی کودکان باید با راهبردهای حل مسئله آشنا شده و بتوانند از آن ها استفاده کنند.
یکی از جاهایی که این امر باید در آن جا اتفاق افتد مدرسه و کلاس درس و در کتاب های درسی خصوصا درس ریاضی می باشد. چرا که این درس راهبردهای کلیدی حل مسائل مختلف را معرفی کرده و مسائل و چالش ها گوناگون را مقابل دانش آموزان قرار می دهد. چند هفته ای به مشاهدات خود ادامه دادیم و در پایه های پنجم و ششم مشاهده کردیم که دانش آموزان خیلی راهبردها را نمی شناسند و یا فقط به صورت اسم می شناسند و بر استفاده و کاربرد آن تسلط ندارند.
بر آن شدیم تا مطالعه ای تحلیلی را بر کتاب سال پنجم ابتدایی در سال 1394 داشته باشیم تا علت امر را برای ما و بسیاری از معلمین فرهیخته کشورمان روشن شود. امید است در آینده به این موضوع توجه بیشتر شده و این امر مهم را که در زندگی کودکان ما تاثیر بسزایی داشته و ارتباط بسیار نزدیک با محیط زندگی واقعی آنها دارد به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهند و دانش آموزان ما بتوانند از راهبردها استفاده کرده و بر مسائل فائق آیند.
اهداف
هدف کلی: تحلیل کتاب ریاضی از نظر چگونگی راهبردهای حل مسئله
هدف جزیی:
-1 کاربرد راهبردهای حل مسئله در زندگی روزمره -2 تناسب راهبردهای حل مسئله با نیازهای جامعه -3تناسب محتوای کتاب با زمان تدریس و توانمندی معلمان -4 میزان انگیزش مسائل و ساختار کلی کتاب
سوالات پژوهش:
-1تاچه میزان کتاب از راهبردهای حل مسئله برخوردار است.
-2محتوای کتاب تا چه اندازه با زمان تدریس و توانایی معلم در تولید و انتخاب محتوا تناسب دارد
-3عکس ها و تصاویر و ترتیب قرار دادن مطالب تاچه میزان موجب انگیزش فراگیران می شود.
-4 محتوای کتاب - به خصوص مسائل موجود در آن - به چه میزان به نیازهای جامعه پاسخ گو می باشد.
-5 چقدر محتوای کتاب به کار گروهی توجه کرده است.
-6 تا چه میزان به راهبردهای حل مسئله جورج پولیا توجه شده است.
