بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی تحلیل محتوای دوکتاب علوم تجربی پنجم ا بتدایی براساس سند تحول بنیادین آموزش وپرورش پرداخته است. این تحقیق به روش تحلیل محتوای کتاب درسی علوم پایه پنجم ابتدایی انجام گرفته است . جامعه آماری ونمونه اماری کتاب درسی علوم وکتاب راهنمای معلم علوم تجربی پنجم و اهداف مصوب این پایه ها است. این پژوهش بر اساس مولفه های اقتصادی و حرفه ای،علمی فناوری و زیبا شناختی،زیست محیطی انجام گرفته است. پس از مطالعه ی متن کتاب درسی و شمارش جملات کتاب - محتوای کتاب - از مجموع 444 جمله 14/41درصد به مولفه ی زیبا شناختی پرداخته است و 2/92درصد به مولفه ی علمی و فناوری ، 10/13 درصد به مولفه ی زیست محیطی پرداخته است و به مولفه ی اقتصادی و حرفه ای هیچ اشاره ای نشده است .
مقدمه
آموزش علوم در مقطع ابتدایی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا دانش آموزان با فراگیری علوم تجربی با روش های مختلف و دنیای اطراف خود را بهتر بشناسد و ارتباط با خود ، خالق ، خلق و خلقت را بهینه کنند و تجارب خود را با همسن و سالان خود تجربه کنند. هدف نهایی از آموزش علوم رسیدن به سواد علمی و فناورانه است. آنان باید بتوانند یافته هایی از علوم تجر بی به دست بیاورند و به پدیده ها با دید جدید بنگرند.
با دادن انبوهی از اطلاعات به دانش اموزان این اهداف تحقق نمی یابد بلکه باید دانش آموزان یاد بگیرند که چگونه یاد بگیرند. علم و آگاهی امروز پاسخگوی نیازهای فردا ی آنها نخواهد بود . آموزش علوم زیربنایسایر علم ها می باشد و اگر آموزش علوم در مدارس ازکیفیت مطلوب برخوردار باشد می تواند آینده ی کشور را با توانایی های علمی که کسب کرده اند، معلومات خود را با علم روز دنیا هماهنگ سازد. علوم باید در تمام جنبه های زندگی آنان جریان داشته باشد، جنبه های اقتصادی ، زیبا شناختی و زیست محیطی و غیره.
یادگیرنده ی علوم باید در حین آموزش در تمام حیطه ها فعال باشد و برای دستیابی به این یادگیری سند نحول بنیادین و مولفه های آن به خوبی می تواند ما را یاری دهد. بر اساس سند تحول بنیادین می توان دانش آموزان را برای یادگیری مادام العمر آماده کنند، یادگیری مادام العمر می تواند به عنوان مجموعه ای از اصول راهنما برای توسعه به جای مسأله ای اضافی برای موسسات آموزش عالی ارائه شود.
برای ایجاد و توسعه ی یادگیری مادام العمر در آموزش عالی، موسسات نیاز مند توسعه ی آگاهی نیازمند و تحلیل ارتباطات داخلی بین سطوح گوناگون سازمانهای خود و درک چگونگی وابستگی این اوامر با تعاملات شناختی و عاطفی یادگیری هستند. یادگیری مادام العمر تعقیب کننده ی اهداف عمومی مانند عمومی سازی آموزش هم در کیفیت و هم در کمیت و اقامه کننده ی اصل یادگیری واقعی در آموزش اجباری و تسهیل کننده توسعه و پیشرفت از تحصیل به کار است و بایستی این نگرش به واقعیت و باور در ذهن افراد جامعه تبدیل شود.
اهداف پژوهش
هدف کلی : تعیین میزان تطبیق محتوای کتاب درسی علوم تجربی پایه ی پنجم ابتدایی بر اساس سند تحول بنیادین و برنامه ی درسی هدف جزیی:
-1 تعیین میزان توجه به مولفه ی اقتصادی و حرفه ای ، زیبا شناختی ، علمی و فناوری ، زیست محیطی در محتوای درس علوم تجربی پایه ی پنجم ابتدایی
-2 تعیین بیشترین و کمترین میزان توجه به مولفه های مطرح شده در محتوای کتاب علوم پنجم ابتدایی
پرسش های پژوهش
-1 تا چه میزان متن کتاب علوم تجربی پایه ی پنجم ابتدایی به مولفه های سند تحول بنیادین توجه شده است ؟ -2 بیشترین و کمترین میز ان توجه به مولفه ها ی مطرح شده در کتاب علوم پنجم ابتدایی مربوط به کدام مولفه ها می باشد؟
روش پژوهش
روش تحلیل محتوی است ، تحلیل محتوا یکی از مهم ترین و پرکاربردترین روش های تحقیق است پژوهش حاضر به منظور تحلیل و محتوای کتاب علوم پنجم ابتدایی از نظر تطابق با اهداف سند تحول بنیادین آموزش و پرورش انجام شده است ، با توجه به اهداف و سوالات تحقیق ، در این پژوهش متن کتاب علوم پنجم مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار گرد آوری اطلاعات سیاهه ی تحلیل محتوای محقق ساخته تهیه شده است. جامعه ی پژوهش کتاب علوم پنجم ابتدایی می باشد و جامعه و نمونه برابر است.
برای اندازه گیری روایی از پنج نفر از مدرسین دانشگاه آزاد و پیام نور رودان در رشته ی مدیریت آموزشی می باشد و از متخصصان آموزش و پرورش درخواست شد تا مولفه های انتخاب شده را در سند تحول مورد بررسی قرار دهند تا میزان توافق یا عدم توافق خود را اعلام نمایند. در ابن مطالعه میزان پایایی براساس درصد توافقی بین دو کدگذار محاسبه شد و میزان توافق دو کدگذار 45 درصد بدست آمد.
