بخشی از مقاله
چکیده
اثرات گردشگری بر روی جامعه ی میزبان به موازات توسعه ی گردشگری دارای ابعاد پیچیده ای است و هرروزه نیاز به تحلیل و تبیین این اثرات، بیش از پیش احساس میشود. پژوهش حاضر با هدف تبیین اثرات توسعه گردشگری بر شاخصهای کالبدی و تحلیل تغییرات آ نهاست. این پژوهش با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی انجام شده است شده است نتایج تحقیق نشان می دهد توسعه ی گردشگری در منطقه باعث تغییرات نامطلوبی چون تضاد در بافت قدیمی و جدید روستا، تخریب بافت قدیمی روستا، افزایش ازدحام و شلوغی، تخریب باغات و اراضی مناسب کشاورزی، شده است درحالیکه از سوی دیگر نتوانسته آن طور که باید، باعث افزایش تجهیزات رفاهی و زیر بنایی در روستاها شود.
از نتایج تحقیق مشخص شد که توسعه ی گردشگری در روستاها تاکنون پیامدهای چون افزایش و پخش زباله، کاهش تولیدات روستایی، تخریب اراضی مناسب کشاورزی، ناهمگونی در بافت قدیم و جدید روستا، تغییر در تعداد شاغلان کشاورزی و امثال آن را به همراه داشته است که درصورت ساماندهی گردشگری و برطرف نمودن برخی کمبودها و تجهیز زیرساخت های موردنیاز و انجام کارهای فرهنگی همزمان می توان از میزان و شدت پیامدهای زیانبار جلوگیری نمود.
مقدمه
رشد و گسترش گردشگری روستایی از جمله پدیده های مهم اواخر قرن بیستم است که با سرعت در قرن جدید ادامه دارد تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جهان طی سده های اخیر بویژه در زمینه افزایش جمعیت گسترش شهر نشینی، توسعه راههای ارتباطی و وسایل حمل ونقل، منجربه توسعه گردشگری در نواحی روستایی یا گردشگری روستایی شده است.
ورود گردشگران به نواحی روستایی همراه با تغییرات در چشم انداز و کالبد روستاها می باشد که از آن جمله می توان به خانه هاو ویلاهای گردشگری اشاره نمود. این ساخت و سازها در نواحی روستایی باعث شده روستا از بافت سنتی خود خارج شود و در جایی که همه مصالح خانه ها بومی و سنتی بوده حال با معماری جدید و مصالح غیر بومی به شکل مدرن و شکیل در روستاهای بخش خود را نشان دهد. در واقع مهمترین تحولات کالبدی گردشگری روستایی خانه های دوم بوده است و در این تحقیق به مباحثی در زمینه گردشگری روستایی و سپس به پیامدهای کالبدی گردشگری روستایی اشاره شده است .
-2 مبانی نظری
-1-2 گردشگری روستایی
گردشگری روستایی امروزه یکی از مردمیترین اشکال گردشگری محسوب میشود. بر اساس گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی - OECD - در ایالات متحده امریکا در سال 1992 بیشتر از 70 درصد جمعیت از انواع تفریحات روستایی برخوردار گردیدهاند
این در حالی است که گردشگری روستایی یک روند دو سویه اقتصادی را در نواحی روستایی رقم میزند که میتوان دربر گیرنده یک رشد اقتصادی و تنوع فعالیتها از یک سو و همچنین ایجاد اشتغال و درآمدزایی برای ساکنان روستایی از دیگرسو باشد. گردشگری روستایی مازاد نیروی انسانی را در روستا جذب نموده و همراه با آن میتواند یکی از فرصتهای شکلگیری توسعه همه جانبه روستایی محسوب شود
بدیهی است این چنین برداشتی از گردشگری روستایی می تواند زمینه های مختلف فعالیت های گردشگری چون سکونتگاهها ، رویدادها ، جشنواره ها ، ورزش ها و تفریحات گوناگون را در بر گیرد که در محیط روستا شکل می گیرند - در این بین شرایط طبیعی ، مورفولوژیکی ، عناصر اقلیمی همراه با ساختار اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی محیط روستا اشکال گوناگون و متنوعی از روستا ها را به وجود می آورند که هر کدام به لحاظ فیزیکی ، تیپ معماری ، نوع مسکن ، الگوی سکونت ، نوع معیشت ، آداب و رسوم و سنت ها از یکدیگر متمایز می باشند .
این وجه تمایز و وجوه مختلف روستاها خود خالق جاذبه های است که گردشگران روستایی را به بازدید از این مناطق علاقمند و آنها را هر از گاهی به مسافرت به این مناطق وا می دارد - رضوانی ، 1374 ، . - 105 گردشگری روستایی را می توان از دو منظر مختلف مورد توجه قرار داد از یک سو محیط های روستایی و پیرامون آنها این فرصت رامهیا می کنند تا گردشگران فارغ از هیاهوی شهری و سیطره تکنولوژی در بطئن سنتی روستا زمانی را به فراغت بگذرانند و از دیگر سو در کنار آن ، اقتصاد روستایی وابسته به زمین می تواند راههای تنفس دیگری را تجربه کند .
در این میان هر چند گردشگری راهحلی برای تمامی مشکلات نواحی روستایی محسوب نمیشود ولی یکی از شیوههای است که میتواند اثرات اقتصادی مهمی داشته باشد و به نوعی میتواند به کند شدن روند تخلیه سکونتگاههای روستایی و جریان مهاجرت جمعیت روستایی کمک کند. از دیگر آثار گردشگری روستایی مواردی است که در زیر بدان اشاره میشود:
-1 ایجاد اشتغال برای نیروی مازاد کار و ایجاد فعالیتها برای کار مازاد
-2 تنوع اقتصاد روستایی در کنار دیگر بخشهای اقتصادی
-3 بالابردن سطوح درآمدی خانوارهای روستایی
-4 ایجاد تقاضا برای محصولات کشاوری و دیگر محصولات حاصل از فرآوری کشاورزی
بطورکلی گردشگری روستایی از یک سو قابلیت اقتصاد سرمایهداری را در تصرف فضاهای جدید و ادغام آنها را در چرخه مصرف باز مینماید که در آن راهبرد کالایی شدن نواحی روستایی به عنوان بخشی از اقتصاد زیبا شناختی معاصر محسوب میگردد. از دیگر سو گردشگری روستایی نتیجه یک مفهوم فراگیر از گریزهای شهری است که در سیطره سرمایهداری رهیافت پسافوردیسم را در عبور از نگرش تک محور در نواحی روستایی، در قالب کنش پذیری اقتصادی- اجتماعی که می تواند زمینه ساز درآمد و اشتغال باشد در تلفیق با صنعت زمینداری به اجرا میگذارد
توریسم روستایی دارای اشکال متعددی است و به همین دلیل ارائه تعریف جامع دقیق از آ ن دشوار است . در حال حاضر انسان متمدن امروزی که از فشارهای گوناگون شهر نشینی ، صنعتی و ماشینی شدن زندگی رنج می برد تمایل فزاینده ای برای روی آوردن به آرامش طبیعی و ظرافت های فرهنگی جوامع روستایی دارد .گسترش خطوط حمل و نقل دریایی ، زمینی وهوایی ما بین مناطق مختلف روستایی و شهری جهان و همچنین شکل گیری و گسترش سازمان های ارائه دهنده خدمات به گزارش گران از عوامل عمده برای رونق گرفتن گردشگری روستایی به شمار می آیند
