بخشی از مقاله
چکیده
فناوری اطلاعات و ارتباطات بدون شک تحولات گستردهای را در تمامی عرصههای اجتماعی و اقتصادی بشریت به دنبال داشته است و گستره کاربرد و تاثیر آن در ابعاد مختلف زندگی امروزی و آینده جوامع بشری به یکی از مهمترین مباحث روز جهان مبدل شده است. نیازهای روز افزون مردم به آموزش، عدم دسترسی آنها به مراکز آموزشی، کمبود امکانات اقتصادی، کمبود مدرسین مجرب و هزینههای زیادی که صرف آموزش میشود، متخصصان را بر آن داشت که با کمک فناوری اطلاعات، روشهای جدیدی برای آموزش ابداع نمایند که هم اقتصادی و هم باکیفیت باشند و هم بتوان با استفاده از آن، به طور همزمان جمعیت کثیری از فراگیران را تحت آموزش قرار داد
فناوری اطلاعات پارادایم جدیدی است که در هر حوزهای کاربرد دارد و ضمن ایجاد پارادایمهای دیگر، سبب تغییر چهره جهان ما شده و امکان آموزش متناسب با نیازهای عصر حاضر را فراهم نموده است آموزش الکترونیکی و آموزش سیار پارادیمهای جدیدی درحوزه آموزش و یادگیری پدید آوردند و امکان یادگیری را در هر زمینه، برای هر فرد در هر زمان و در هر مکان فراهم کردهاند هدف از تبیین این مقاله بررسی روشهای نوین آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات است
مقدمه
فناوری اطلاعات و ارتباطات، مهمترین عامل در شکل دهی اقتصاد نوین جهانی و ایجاد تغییرات سریع در جوامع است. در طول دو دهه اخیر، ابزارهای نوین فناوری اطلاعات و ارتباطات، شیوه های برقراری ارتباط را به کلی تغییر داده اند و تحولات عمیق در حوزه های مختلف اقتصاد، تجارت، پژوهش، پزشکی، صنعت، کشاورزی و به خصوص آموزش ایجاد کرده اند. فناوری اطلاعات عملا باورهای پیشین در مورد فرآیند آموزش و نیز ساختارهای آموزشی را تغییر داده است: این موضوع که فراگیری چگونه و کجا صورت می گیرد و نقش فراگیران و مدرسین در این فرآیند چیست از سوی دیگر، آموزش نقطه عطف و تلاقی نیروهای قدرتمند و پیوسته در حال تغییر سیاسی، اقتصادی و تکنولوژیک است که شکل دهنده ی ساختار نظام های آموزشی در سراسر جهان است. بدین ترتیب، کشورهای پیشرو در آموزش تلاش می کنند به صورت مداوم، فر آیندهای آموزشی خود را تغییر دهند تا بتوانند فراگیران را برای زندگی در جامعه اطلاعاتی آماده کنند
آموزش، خود فرآیندی است که از طریق آن، مردم توانایی باز تعریف پیوسته ی مهارت های لازم برای یک کار معین و دسترسی به منابع یادگیری این مهارت ها را بدست می آورند. به زبان دیگر، فناوری اطلاعات و ارتباطات به مردم امکان داد، صرف نظر از منابع مالی، امکان دسترسی به سطوح بالاتر آموزش را داشته باشند و بدین وسیله به صورتی مستمر خود را متناسب با وظایف دائما در حال دگرگونی، هماهنگ کنند.
فناوری اطلاعات و ارتباطات، موتور توسعه و ابزار کلیدی توانمند سازی است که دسترسی نامحدود به اطلاعات را امکان پذیر می کند و بازنگری جدی ساختار آموزشی در سطح ملی و بین المللی را گریز ناپذیر می نماید. فناوری اطلاعات و ارتباطات - - دسترسی به آموزش را در تمام سطوح گسترش داده، مرزها را از میان برداشته، فرصت های آموزشی را افزایش داده و مدرسین و فراگیران را از طریق دستیابی به اطلاعات و رویکردهای ابتکاری آموزشی - در کلاس درس، از راه دور، و یا در محیط های غیر رسمی - توانمند می سازد. متخصصان بر این باورند که بدون استفاده خردمندانه از فناوری، به مفهوم کلی آن شامل رادیو، تلویزیون و کامپیوتر، بسیاری از کشورهای درحال توسعه قادر نخواهند بود پاسخگوی نیازهای آموزش همه کودکان، نوجوانان و بزرگسالان باشند و تقاضای روز افزون برای آموزش های مستمر و آموزش عالی را بر آورده کنند
موحد محمدی - 1381 - در تحقیق خود تحت عنوان تعیین نقش شبکه اطلاع رسانی و وب در فعالیت های آموزشی-پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی نتیجه گرفت که استفاده از اینترنت در تسهیل یادگیری، بهبود فعالیت های درسی، بهبود کیفیت پژوهش، افزایش علاقه به یادگیری، و دسترسی سریع به اطلاعات موثر بوده است
پژوهشی توسط هاریسون و همکاران 2002 جهت تأثیر کاربرد فن آوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش انجام و معلوم شد که فن آوری اطلاعات و ارتباطات آموزش را عمیق تر و اثربخش تر کرده و سبب بروز خلاقیت می گردد. در پژوهشی که توسط یانگ جی 2002 - ، به نقل از شریفی، - 1386 در ارتباط با تأثیر فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر چگونگی یادگیری انجام شد، مشخص گردید که فن آوری اطلاعات و ارتباطات به دلیل تمرکز بر فراگیر، یادگیری را افزایش می دهد.
در بسیاری از کشورها به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در نظام آموزشی به منظور ارتقای کیفیت روشهای یاددهی- یادگیری مورد توجه خاصی قرار گرفته است. فناوری اطلاعات و ارتباطات چهارچوب و یا ساختاری را به وجود میآورد که از این طریق کیفیت آمورش و پرورش ارتقا یافته، فراگیران و مدرسین می-توانند با استفاده از این فناوری به منابع یادگیری وسیعی دست یابند، انگیزه یادگیری خود را افزایش دهند و شکلهای مختلف یادگیری را مورد استفاده قرار دهند
فناوری اطلاعات
فناوری اطلاعات به فرایند دانش و روش های بکارگیری آن در تولید، پردازش، انتقال و به جریان انداختن اطلاعات اطلاق میشود.
فناوری اطلاعات عبارت از گردآوری، سازمان دهی، ذخیره سازی و نشر و استفاده از اطلاعات در قالب صوت، تصویر، گرافیک، متن، عدد و … با استفاده از ابزار رایانهای و مخابراتی و … است. - دانا 81، - اعضای خانواده فناوری اطلاعات عبارتند از:
رایانه های بزرگ، ریز رایانه ها، لوح های فشرده، تلفن های بی سیم، مودم، چاپگرهای لیزری و رنگی، تلفن های همراه، تصاویر متحرک و رایانه ای - انیمیشن - ، شبیه سازی رایانه ای، منابع کمک آموزشی رایانه ای، نشر الکترونیکی، دوربین دیجیتالی، آموزش از راه دور، دی.وی.دی، نمابر، فیبرنوری، رادیو ضبط و تلویزیون دیجیتالی، دیسکت، نظام اطلاعات جغرافیایی، بزرگراه های اطلاعاتی، شبکه های رایانه ای - محلی و جهانی - ، فرا رسانه ای ها، فرا متن ها، اینترنت، جاوا، لوح فشرده لیزری، چند رسانه ای ها، نرم افزارها، شبکه، ابررایانه ها، تلفن ویدیویی، واقعیت های مجازی، شبکه های گسترده جهانی، وب و مانند آن ها.