بخشی از مقاله
چکیده
در جهان امروزی صنعت گردشگری یکی از صنایع اشتغالزا و پردرآمد بوده و این صنعت به لحاظ سهم اشتغال و گردش مالی در تولید و درآمد ناخالص ملی برای همه کشورها از اهمیت بالایی برخوردار است. شناسایی و معرفی جاذبههای طبیعی، آثار تاریخی و یادمانهای باستانی و فرهنگی ایران از اقدامات موثری است که میتواند به عنوان بخشی از پیکره پرجاذبه ایران به منطقه مهم جهانگردی تبدیل شود.
این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی بوده و با استفاده از تکنیک SWOT پتانسیلهای گردشگری شهرستان بندر خمیر را شناسایی کرده و به تدوین استراتژیها و راهبردهای ممکن جهت توسعه گردشگری در این شهرستان پرداخته است. از اهداف پژوهش حاضر شناسایی قابلیتهای گردشگری بندر خمیر، رتبهبندی آنها و ارائه راهبردهای توسعه توریسم در بندر خمیر میباشد .
نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل SWOT نشان داد از بین انواع جاذبههای گردشگری، جاذبههای طبیعی - مانند جنگل حرا و طبیعت بکر اطراف آن، آبگرم سیاه کش و آبگرم خمیر که خاصیت درمانی دارند و .. - در رتبه اول و جاذبههای فرهنگی - نظیر مسجد جامع، قلعه خمیر و .. - در رتبه دوم و جاذبههای دست ساخت - پیست موتور سواری دوگرد - در رتبه سوم قرار گرفته است. بنابراین با توجه به استراتژیهای ارائه شده جهت توسعه گردشگری در شهرستان بندر خمیر میتوان با برنامهریزی صحیح و مدیریت یکپارچه به بهبود وضعیت توریسم منطقه کمک کرد..
مقدمه
صنعت توریسم، یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی جهان است که در سالهای اخیر رشد فزایندهای یافته است. این صنعت با بیش از 760 میلیون گردشگر و حدود 622 میلیارد دلار در آمد در سال 2004 - حیدری و حسینزاده دلیر، - 1382 و بیش از 700 میلیارد دلار درآمد در سال 2006 حدود 10 درصد تولید ناخالص جهان را به خود اختصاص داده است. بر اساس پیش بینی سازمان جهانی توریسم، تا سال 2020 میلادی جمعیت توریسم در جهان به یک میلیارد نفر و در آمد حاصله به 1/6 میلیارد دلار بالغ خواهد گردید
ایران از جنبه جاذبههای گردشگری، دارای انواع اقلیمها، فضاها و فصلهاست و از نظر آثار باستانی، مناطق تفریحی و زیباییهای طبیعی با کشورهای پیشرفته در صنعت گردشگری برابری میکند ؛ همچنین، از لحاظ ابنیه و آثار تاریخی، جزء 9 کشور نخست دنیا و از لحاظ جاذبههای اکوتوریستی در میان 10 کشور برتر دنیا قرار دارد ؛ که این امر نشان دهنده استعداد و قابلیت زیاد کشور در جهت رشد و توسعه صنعت گردشگری است.
تحقیقات گستردهای در ایران و جهان در زمینه گردشگری انجام پذیرفته است از جمله، شاکری و نقیزاده - - 1392، به ارزیابی پتانسیلهای گردشگری شهرستان لار پرداختهاند. ایشان به این نتیجه رسیدند که شهرستان لارستان واقع در استان فارس با توجه به قدمت بالای تاریخی، اماکن مذهبی و وجود شرایط استراتژیک منطقهای، میتواند مکان توریستی شایستهای برای گردشگران داخل و خارج کشور باشد.
فتحی و همکاران - 1392 - ، به غار آبی کتله خور به عنوان یکی از مواریث زنده عصر کواترنر پرداختهاند، در این پژوهش اقدام به شناساندن جاذبههای طبیعی این پدیده ارزشمند و ارزیابی و ارائه راهکارهای موثر در جهت معرفی و جذب گردشگر در این غار پرداختهاند.
بر اساس افق چشم انداز، صنعت گردشگری باید 20 میلیون گردشگر را در پایان برنامه هفتم توسعه - در سال - 1404 جذب کند. لذا شناسایی مناطق گردشگری در مناطق مختلف کشور میتواند کمک شایانی به این برنامه کند.
با اینکه شهرستان بندر خمیر با داشتن ویژگیهای خاص استراتژیک بخصوص نزدیکی به کشورهای حاشیه خلیج فارس و جاذبههای گردشگری میتواند نقش فعالتری را در زمینههای گردشگری پایدار، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منطقه ایفا نماید، ولی متاسفانه تاکنون این جاذبههای متنوع و ارزشمند طبیعی و انسانی کمتر مورد توجه و استفاده قرار گرفته است. برای بررسی قابلیت هر کدام از موارد و مطالعه توانایی جذب و توسعه گردشگری این منطقه، نیاز به تحقیق احساس میگردد که با بهرهگیری از روش جدید علمی میتوان ضرورت و تواناییهای منطقه را به صورت علمی تعیین نمود تا در نهایت، برنامهریزی توسعه این منطقه با توجه به نیاز، اقدامات لازم انجام شود. تحقیق پیش رو خلاصهای از طرح پژوهشی ارزیابی توان گردشگری شهرستان بندر خمیر میباشد که توسط نگارندگان انجام شده است.
روش تحقیق
معرفی منطقه مورد مطالعه
شهرستان بندر خمیر با مساحت 3705/89 کیلومترمربع یکی از شهرستانهای استان هرمزگان در جنوب است. شهرستان بندر خمیر به مرکزیت خمیر در غرب شهرستان بندرعباس قرار داشته و در دهه گذشته از توابع بندرعباس محسوب میشده است. شهرستان خمیر با مساحت تقریبی پنج هزار کیلومتر مربع از شرق به دهستان گچین، از جنوب به سواحل خلیج فارس - تنگ خوران و محدوده شهرستان قشم - و از جنوب غرب و غرب به دهستانهای دژگان - از شهرستان بندر لنگه - و ده تل - از شهرستان بستک - محدود میگردد. این شهرستان از دو بخش مرکزی و رویدر تشکیل شده است
متوسط حداکثر دمای سالانه در شهر بندرلنگه 32/6 و متوسط حداقل دمای سالیانه 21/9 درجه سانتیگراد است. میانگین بارندگی کمتر از 100 میلیمتر در سال بوده و میزان رطوبت نسبی اغلب بیش از 45 درصد میباشد. جمعیت این شهرستان طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1390، برابر 52968 نفر بوده است که اغلب آنها در نقاط روستایی ساکن بوده اند
مردم شهرستان بندرخمیر به زبان فارسی با لهجه بندری و لنگهای تکلم میکنند و به علت مهاجر پذیری این منطقه، زبانها و لهجههای مختلف به ویژه عربی کم و بیش در سطح شهرستان رواج دارد.
دین مردم اینشهرستان اسلام بوده که اکثراً اهل سنت و مابقی شیعه مذهبند. منطقه بندر خمیر از زمانهای بسیار قدیم یک بندر تجاری و صیادی نسبتا مهم محسوب میشده است. در زمان صفویه اهمیت زیادی داشته است
شکل -1 نقشه GIS راههای ارتباطی شهرستان بندر خمیر
