بخشی از مقاله
چکیده
امروزه سازمانها و شرکتهای صنعتی از لحاظ مدیریتی و برنامهریزی با شرایطی متغیر روبرو هستند. افزایش انتظارات و نیازهای مردم، کاهش منابع مالی و تخریب محیط زیست، پیچیدگی اجتماعی و کالبدی سازمانها از جمله مشکلاتی است که امروزه مدیران در سازمانها با آنها مواجهاند.
نقش برنامهریزی عبارت از فعال نمودن، درگیر ساختن و هماهنگ نمودن اقدامات گروههای متنوع برای ارائهی خدمات صنعتی و نوین به مشتریان است. هر چه تغییرات در سطح محیط داخل و خارج سازمان بیشتر باشد، نیاز به ابزار مناسب جهت مقابله با این تغییرات بیشتر احساس میشود؛ و یکی از این ابزارها و شیوهها، برنامهریزی استراتژیک است.
از آنجایی که در برنامهریزی استراتژیک به نظرات و آراء مدیران ارشد و کارشناسان سازمان نیاز بیشتری است، در این پژوهش نیز سعی شده است که از تمامی کارشناسان و مدیران ارشد و اجرایی شرکت ترمیم و توسعه راه در مراحل مختلف استفاده شود تا هم با مشکلات و راهحلهای موجود به صورت دقیق و کارشناسانه برخورد شود، و هم ضمانت اجرای آن با حمایت این افراد تضمین شده باشد
مقدمه
هر سازمانی برای هر فعالیتی باید براساس چشمانداز و مأموریت حرکت کند، معنای دیگر جمله مذکور این است که باید ارتباط هر فعالیت با چشم انداز و مأموریت سازمان مشخص باشد براساس چشمانداز و مأموریت در سازمان، راهبردها تعیین میشوند و نهایتاً متناسب با هر یک از راهبردها، اقدامات و فعالیتهایی انجام میشوند. نکتهی مهم اینکه چشم انداز و مأموریت فقط به رأس سازمان مربوط نیست بلکه همهی واحدهای سازمانی نیز بایستی نسبت خود را با آن تعیین نموده و برآن اساس در مقیاسی تخصصیتر اقدام نمایند.
از این الگوی کلی، میتوان برای مجموعهای مثل شرکت ترمیم و توسعه راه نیز بهره جست. یعنی به تناسب تعریف عالمانه و دقیق چشمانداز، مأموریت و راهبردهای کلان شرکت ترمیم و توسعه راه انتظار میرود که، استراتژیهای مناسب شناسایی و تدوین شوند.
این مهم نیازمند بازخوانی چشمانداز و مأموریت و راهبردهای کلان و خرد شرکت ترمیم و توسعه راه خواهد بود تا از این طریق، امکان بهبود مستمر را بیش از پیش مهیا کرد. در این پایان نامه تلاش میشود ضمن بررسی مقدماتی ادبیات مربوط به مدیریت راهبردی سازمان ، برخی انطباقات و نکات کلیدی در استقرار نظام مدیریت راهبردی که بایستی مورد توجه مدیران شرکت ترمیم و توسعه راه قرار گیرند بیان شود.
لذا در این کار تحقیقی بر آنیم که با بررسی عوامل داخلی و خارجی - نقاط قوت و ضعف، فرصتها و تهدیدات - به تدوین و ارائه استراتژیهای مؤثر، مناسب و کارآمد براساس تکنیک SWOT گام برداشته شود.
اهداف تحقیق هدف اصلی
تدوین استراتژی در شرکت ترمیم و توسعه راه. اهداف فرعی
-1 بررسی عوامل داخلی و تعیین نقاط ضعف و قوت و تهیه ماتریس ارزیابی عوامل داخلی .
-2 بررسی عوامل خارجی و تعیین فرصتها و تهدیدات و تهیه ماتریس ارزیابی عوامل خارجی.
-3 شناسایی و انتخاب استراتژی های ممکن در شرایط موجود شرکت براساس تجزیه و تحلیل و تکنیک SWOT، ارزیابی اشتراتژی ها و انتخاب استراتژی برتر بر اساس ماتریس .QSPM
پیشینه تحقیق مجتمع فنی و مهندسی دانشگاه یزد از زمان تأسیس پیشرفتهای قابل ملاحظهای داشته است. با توجه به گسترش فعالیتهای مجتمع، لزوم برنامهریزی استراتژیک احساس گردید و پس از بررسی و شناسایی وضعیت موجود، نقاط قوت و ضعف، فرصتها و تهدیدات محیطی، مأموریت سازمان توسط هیأت رئیسه مجتمع در قالب برنامهریی استراتژیک بیان شد. در این پروژه به تناسب ماهیت خدماتی سازمان، از مدل تهاجمی برای اولویتبندی استراتژیها استفاده شده است
-2 رجائی در تحقیق خود، برنامهریزی برای سازمانها جهت دستیابی به اهداف را امری واجب و ضروری بیان کرد و اشاره نموده است که فرایند برنامه ریزی استراتژیک، یک سازمان را با توجه به محیط پیرامون آن مورد توجه قرار داده و استراتژیهای مناسبی را ارائه میدهد، که نتیجه به کارگیری این استراتژیها دستیابی به اهداف سازمان خواهد بود. رجائی در این پژوهش متذکر شد، با توجه به این که صنعت شیشه در آینده با بحرانی جدی، از جمله فشار رقابتی، مواجه خواهد شد، لذا اجرای برنامهریزی استراتژیک و تعیین استراتژیهای مناسب برای فعالان در این صنعت، اجتنابناپذیر خواهد بود
-3 فرمهینی فراهانی در برنامهریزی استراتژیک پژوهشگاه صنعت نفت، از برنامهریزی استراتژیک به عنوان ارائه دهنده مناسبترین چارچوب که در آن میتوان برنامهریزی را در درازمدت اثربخش نمود، یاد کرد. با توجه به سیر تکاملی صنعت نفت در جهان، فراهان، برنامهریزی استراتژیک را به عنوان سرمایهگذاری ارزشمندی از نظر وقت و زمان، که به برنامهریزی پژوهشی در مقیاس وسیع، توسعهی استراتژی علمی تکامل فلسفه منطقی و سازگار تحقیق توجه دارد، معرفی نموده است
-3 ایازی در پروژه خود، برنامهریزی استراتژیک برای صنعت لوازم صوتی و تصویری کشور، اجرای کامل برنامهریزی استراتژیک را مد نظر قرار داده است. او پس از بیان چشمانداز سازمان با استفاده از مدل پنج نیروی رقابتی پورترٌ، وضعیت ساختار صنعت تلویزیون سازی در ایران را بررسی کرده و وضعیت داخلی را با استفاده از اطلاعات به دست آمده تحلیل نموده و نقاط قوت و ضعف شرکت را استخراج کرده است؛ و آن گاه به بررسی تحولات محیطی و تعیین فرصتها و تهدیدهای موجود در محیط خارجی پرداخته است و در قسمت آخر نیز استراتژی مربوط به آن را تدوین کرده است
روش و طرح تحقیق روش تحقیق درباره این موضوع به صورت اکتشافی و توصیفی است.
دادههای جمعآوری شده در تحقیق مربوط به سال 1313 و 2113 میلادی میباشند که همگی در همان سال جمع-آوری شدهاند.
روش تحقیق مورد استفاده در اینجا بخشی از الگوی ارایه شده توسط فرد دیوید با عنوان الگوی جامع مدیریت
استراتژیک میباشد. همانطور که در مشخص است الگوی پیشنهادی دارای سه بخش اصلی تدوین استراتژی، اجرای استراتژی و ارزیابی استراتژی است که با توجه به سوالات تحقیق و نوع آن تنها بخش تدوین استراتژی مد نظر خواهد بود. تدوین استراتژی از نظر دیوید شامل مراحل ذیل است:
.1 تعیین ماموریت
.2 بررسی عوامل خارجی
.3 بررسی عوامل داخلی
.4 تعیین اهداف بلند مدت
.5 تدوین، ارزیابی و انتخاب استراتژیها البته با توجه به اینکه تعیین ماموریت برای هر سازمان مقولهایست تماما درون سازمانی و این تحقیق سعی در تعیین استراتژیهایی مناسب برای مجموعه شرکت ترمیم و توسعه راه است، بنابراین نوشتن رسالت و ماموریت شرکتها در این بخش نادیده گرفته میشود و تنها به بررسی عوامل داخلی و خارجی، تعیین اهداف بلند مدت و انتخاب استراتژی مناسب خواهیم پرداخت.
بنابر آنچه ذکر شد مراحل انجام کار عبارت خواهد بود از:
- 1 بررسی عوامل داخلی
- 2 بررسی عوامل خارجی
- 3 تعیین اهداف بلند مدت
- 4 تدوین، ارزیابی و انتخاب استراتژیهای مناسب
یافته های تحقیق
پس از نهایی شدن مرحله شناسایی عوامل موثر داخلی و خارجی، میتوانیم برای بررسی بیشتر این عوامل و تجزیه و تحلیل آنها از ماتریسهای ارزیابی داخلی و خارجی استفاده کنیم. به همین منظور پرسشنامه شماره2 تهیه و توزیع شد.
در این پرسشنامه که در حقیقت جداول خام ماتریسهای ارزیابی داخلی و خارجی است، از پاسخ دهندگان خواسته شده بود تا نسبت به امتیازدهی و وزندهی به این عوامل اقدام نمایند. نتایج حاصل که میانگین نمرهها و وزنهای آورده شده در پرسشنامهها هستند، در دو جدول آورده شده است.