بخشی از مقاله
چکیده
تربیت اجتماعی یکی از شاخصه های مهم درجریا ن ،تکوین وتعامل در زندگی اجتماعی است که بنیان آن در اجتماع خانواده شروع وبا آموزش های فراگیر، گسترده ترشده است .آموزش وپرورش با به کارگیری اصالت ها می تواند به ترقی اجتماعی و راه وحل مشکلات آن پرداخته وبا قلمرو جامعه شناسی آموزش وپرورش به رابطه با نظام های دیگرٍ،فرهنگ مدرسه وروابط انسانی به تاثیرات دوسویه بپردازد و در این میان جایگاه معلمی در براورده ساختن نیازها و نقش رهبری وی در اثرات جامعه نشان داده شده است .
پژوهش حاضر با روش اسنادی صورت گرفته ودرآن به هدف کلی آموزش و پرورش که هر فرد طبق الگوی اعتقادات و ارزش های فرهنگی ،دینی ،اجتماعی ،سیاسی خود تربیت کند و انسانی متناسب و شایسته آن جامعه تحویل دهدتا بتواند آگانه قضاوت،درست تصمیم وبرای خود وفرزندان خود آینده بهتر را تصور کند.این پژوهش توسعه فرهنگی را که اساس آن به ارزش گذاری میراث فرهنگی وکارکردهای نظام آموزش وپرورش در مهندسی فرهنگی را نقل نموده و براین باور که بتوانیم تولیدات فرهنگی خود را افزایش بدهیم .
مقدمه
هدف کلی آموزش و پرورش درهر جامعه ای این است که هر فرد را طبق الگوی اعتقادات و ارزش های فرهنگی ،دینی ، اجتماعی ،سیاسی خود تربیت کند و انسانی متناسب و شایسته آن جامعه تحویل دهد . بر همین اساس ،هر جامعه ای از انسان مطلوب خود تصوری دارد ومعنا وغایت معینی برای آموزش و پرورش قائل است ،به این دلیل می کوشد افراد خود را بر اساس این تصور ومعنا تربیت کند .
بنا براین هدف ها مستلزم ملاحظات فلسفی ،دینی ،فرهنگی ،سیاسی ،اقتصادی و اجتماعی است .با توجه به این تعریف ،رابطه مستقیم وهماهنگ میان جامعه و آموزش و پرورش وجود دارد . با عنایت به نیاز آموزشی انسان برای فرهنگ سازی و تمدن ،این نهاد جزئی از این کل ارگانیک است
بر این اساس ،نظام آموزش و پرورش ،حکم زیر ساخت و پایه نخستین ،در شکل گیری فرهنگ عمومی و باورهای ملی را داراست ؛زیرا کودکانی که از آغاز ورود به مرحله فراگیری،وارد مجموعه های آموزشی و پرورشی می شوند ،درمرحله ای قرار دارند که افکارشان بتدریج شکل می گیرد ودر واقع ،همان دریافت ها ی نخستین است که اصلی ترین کار را رقم می زند
».کیمیای تربیت «،ممکن است با سهل انگاری ها ،یکسو نگری ها ،قدرت محوری ها ،تبدیل به خاکسترگردد وهمه چیز را به خود به انهدام و نابودی بکشاند بنابراین ،همه فرهنگ های جوامع بشری محصولی ازنظام تربیتی است
تعلیم و تربیت بحث ساخت افراد و آموزش اوست . یک مکتب که داری هدف های مشخص است ومقررات همه جانبه ای دارد وبه اصطلاح سیستم حقوقی وسیستم اقتصادی و سیستم سیاسی دارد،نمی تواند یک سیستم خاص آموزشی نداشته باشد . یعنی مکتبی که می خواهد در مردم طرح های خاص اخلاقی ،اقتصادی وسیاسی را پیاده کند بالاخره این افراد هستند که به وسیله آنها باید طرح های پیاده شود . افراد باید آموزش ببیند وبه گونه ای پرورش پیدا کنند که همین طرح ها را در اجتماع پیاده کنند. واگر هدف فرد باشد نیز - بدیهی است که آموزش وپرورش افراد ضروری است - .
در اسلام هم اصالت فرد محفوظ است وهم اصالت اجتماع ،یعنی فرد خودش خالی از اصالت نیست.
پس بالاخره طرحی وبرنامه ای برای ساختن فرد وجود دارد،اعم از اینکه فرد را باید ساخت وبرای طرح هایی که برای اجتماع و جامعه است و این طرح و برنامه را به عنوان مقدمه ساختن اجتماع در نظر گرفت یا فرد راباید ساخت از این نظر که هدف ،ساختن افراد است ،ویا از یک نظر جمعی فرد باید ساخته شود ،هم از آن جهت که باید مقدمه ای و ابزاری برای ساختن اجتماع باشدوهم از نظر اینکه خودش هدف است
جامعه ایرانی در افق چشم انداز 1404 چنین ویژگیهایی را خواهند داشت:
توسعه یافته متناسب با مقتضیات فرهنگی جغرافیایی و تاریخی خود متکی بر اصول اخلاقی و ارزشهای اسلامی ملی و انقلابی با تاکیدبر مردم سالاری دینی عدالت اجتماعی آزادیهای مشروع حفظ کرامت و حقوق انسانها و بهره مندی از امنیت اجتماعی و قضایی. برخوردار از دانش پیشرفته توانا در تولید علم و فناوری متکی بر سهم برتر منابع انسانی و سرمایه های اجتماعی درتولید ملی امن ،مستقل و مقتدر با سامان دفاعی مبتنی بر بازدارندگی همه جانبه و پیوستگی مردمی
حکومت برخوردار از سلامت رفاه امنیت غذایی ،تامین اجتماعی فرصتهای برابروتوزیع مناسب درآمد نهاد مستحکم خانواده به دور از فقر ،تبعیض و بهره مند از محیط زیست مطلوب. فعال ، مسوولیت پذیر، ایثار گر، مومن و رضایت مند برخوردار از وجدان کاری انضباط و روحیه تعاون و سازگاری اجتماعی متعهد به انقلاب اسلامی و شکو فایی ایران و مفتخر به ایرانی بودن .دست یافته به جایگاه اول اقتصادی علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی - شامل آسیای میانه قفقاز خاور میانه و کشورهای همسایه - با تاکید بر جنبش نرم افزاری و تولید علم رشد پرشتاب مستمر اقتصادی ارتقای نسبی سطح در آمد سرانه ورسیدن به اشتغال کامل . الهام بخش فعال و موثر در جامعه اسلام با تحکیم مردم سالاری دینی توسعه کارامد جامعه اخلاقی نو اندیشی و پویایی فکری و اجتماعی تاثیر گذار بر همگرایی اسلامی و منطقه ای بر اساس تعالیم اسلامی و منطقه ای بر اساس تعالیم و اندیشه های امام خمینی - ره
پس نیازکشور به انقلاب اقتصادی و فرهنگی برای عبور موانع بایست به گونه ای پیدا شود. ایجاد یک انقلاب اقتصادی که هم موانع راخنثی کند وهم اینکه شکوفایی مادی ومعنوی ایران را رقم زند نیاز به یک جهاداقتصادی دارد
ضرورت پژوهش
در تحلیل آموزش وپرورش به عنوان ترقی اجتماعی باید جامعه شناسی پرورشی را پایه ای برای ترقی اجتماعی وراه حلی برای مشکلات آن دانست . این نگرش می تواند ها می تواند فرهنگ را به بالاترین سطح ممکن ترقی دهد .ودر آن به قلمروی از جامعه شناسی آموزش وپرورش بپردازدکه می تواند :
.1رابطه ی نظام آموزشی با دیگر نهادهای جامعه :این بخش از جامعه شناسی آموزش وپرورش ،خود داری چند بخش فرعی است :
الف - رابطه نظام آموزشی با فرایند تغییرات اجتماعی و فرهنگی یا حفظ وضع موجود ،
ب - کارکرد نظام آموزشی رسمی در فرایند اصلاح اجتماعی ،
ج - کارکرد نظام آموزشی در فرآیند کنترل اجتماعی ،
د - رابطه ی آموزش وپرورش با طبقه اجتماعی و
ه - رابطه ی نظام آموزشی با افکار عمومی
.2فرهنگ مدرسه و روابط انسانی در داخل آن .دومین بخش جامعه شناسی آموزش وپرورش که توجه روز افزونی را نیز به خود جلب کرده عبارت از تحلیل ساختار اجتماعی درون مدرسه . الگوی فرهنگی موجود در درون نظام مدرسه تفاوت فاحشی با دیگر نهادهای جامعه دارد
.3رابطه بین مدرسه و جامعه :سومین بخشی که درکانون توجه تعدادی از جامعه شناسان قرار دارد عبارت است از
الف - تحلیل ارتباط بین مدرسه و دیگر گروه های اجتماعی موجود ، در ارتباط با تاثیر آن برسازمان مدرسه ،
ب - تحلیل ساختار قدرت جامعه و تاثیر آن بر مدرسه و
ج - تحلیل رابطه ی بین نظام مدرسه و دیگر نظام های اجتماعی موجود در جامعه
.4تاثیر مدرسه بر رفتار وشخصیت افراد موجود در آن :این بخش به بررسی روانشناسی اجتماعی نظام آموزشی می پردازد. هدف اصلی آن ، تحلیل ماهیت الگوی رفتاری در ارتباط با شخصیت است که ناشی از مشارکت معلمان ، دانش آموزان و دیگر افراد درکل نظام آموزشی است . روانشناسان ومتخصصان آموزشی تحقیقات بسیاری در به نظریه سازی در زمینه تاثیر مدرسه بر شخصیت ورفتار دانش آموز اختصاص داده اند .
اهداف پژوهش
دستگاه آموزش و پرورش ؛شاخص ترین و بارزترین جلوه های فرهنگ هر جامعه ،به شمار می آید ،یعنی همان علمی است که توسط نسل های پیشین بر آنان که هنوز اماده زندگی اجتماعی نیستند اعمال می شود و هدف آن پیدا کردن و پروراندن آن دسته از حالات جسمانی ،اخلاقی و فرهنگی در یک فرد است که جامعه به طور کل با محیط خاص که وی در آن زندگی می کند ،از او توقع دارد . بنابراین به هدف کلی آموزش وپرورش که بتواند بتواند آگانه قضاوت،درست تصمیم وبرای خود وفرزندان خود آینده بهتر را تصور کندپژوهش آماده شده است .که در آن با توجه به نمودار پایین فهم عمق تری را می توان پی برد.
