بخشی از مقاله
چکیده
علی رغم دشواريهاي موجود در تولید برنج، متاسفانه حجم قابل توجهی از آن به هدر می رود. در کشورهاي در حال توسعه، ضایعات پس از برداشت محصولات کشاورزي حدود40 درصد از کل محصول تولیدي را شامل می شود ، بنابراین کاهش ضایعات در این مراحل نقش قابل توجهی در افزایش تولید و همچنین بهره وري خواهد داشت که این امر مستلزم شناسایی آنها است . در مقاله حاضر با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به رتبه بندي مراحل انبارداري، بستهبندي، فروش و حملونقل در ایجاد ضایعات اقدام و ملاحظه میگردد که مراحل یاد شده به ترتیب در ایجاد ضایعات برنج نقش دارند.
کلمات کلیدي: ضایعات برنج، انبارداري، بسته بندي، فروش
مقدمه
بیشترین تحقیقاتی که در زمینه ضایعات برنج انجام شده به ضایعات در مرحله خشک کردن و تبدیل شلتوك به برنج و انبارداري مربوط بوده است ؛ گازر و همکاران، شاکر و همکاران، و در خصوص تعیین ترتیب اهمیت ضایعات مطالعه دقیقی صورت نگرفته است . با تعیین رتبه هر یک از مراحل در ایجاد ضایعات میتوان موثر ترین نقاط تمرکز امکانات و مطالعه را تشخیص داد. روش هاي مبتنی بر اولویت بندي، رتبه بندي و ترکیبی می توانند به عنوان سطوح مقدماتی روش هاي جاري مورد توجه قرار گیرند. یکی از برجسته ترین این روش ها فرآیند تحلیل سلسله مراتبی1 است.
مواد و روشها
همان گونه که بیان شد ترتیب بندي براساس روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مبتنی بر درخت سلسله مراتب است که بیانگر مسله تحت بررسی می باشد . سطح یک آن هدف، سطح آخر گزینه هاي رقیب و سطوح میانی معیارهاي تصمیم گیري است. در مدلسازي مسله حاضر، هدف ترتیب بندي عوامل ضایعات برنج است. گزینه هاي رقیب همان عوامل نهایی مؤثر برضایعات می باشد که پس از بررسی هاي کارشناسی عنوان شده است.
در این قسمت ابتدا عوامل چهارگانه اولویتبندي گشته، سپس براساس رتبههاي بدست آمده، گزینههاي رقیب در عوامل مربوطه اولویتبندي میشوند. براي انجام این کار پرسشنامه تنظیم شده توسط گروه کارخانهداران مجرب که از مساله آگاهی کامل داشته و داراي انگیزه کافی و تمایل براي حل مساله بودند، تکمیل گردید. از آنجا که مدل تحقیق حاضر مبتنی بر تصمیم گیري گروهی می باشد، لذا می بایست براساس ماتریس مقایسات زوجی جمع آوري شده از پرسشنامه ها ماتریس تلفیق شده گروهی، تشکیل داد.
با توجه به این که میانگین هندسی، مناسبترین قاعده ریاضی براي ترکیب قضاوتها در این مدل است، ابتدا با استفاده از میانگین هندسی، نظرات پاسخ دهندگان ترکیب و ماتریس تلفیق شده گروهی مقایسات زوجی در هر مورد تشکیل گردید. سپس، ضرایب اهمیت - اولویت - به کمک ماتریس گروهی محاسبه شد. بدین منظور ابتدا ماتریس بههنجار - نرمال شده - محاسبه و سپس با تعیین میانگین هریک از سطرهاي آن ، ضرایب اهمیت استخراج گردید.
