بخشی از مقاله
چکیده
برای استفاده از روشهای تصمیم گیری که به واسطه ی ان بتوان به ارزیابی انواع رویکردها برای دستیابی به مسیری اطمینان بخش که منتهی به مولفه های اقتصاد مقاومتی باشد، لازم است که سلسله مراتبی از عوامل و شاخص هایی که بر این مقوله، به اندازه ی کافی تاثیر دارند را تشکیل داده و تعاملات احتمالی میان این عوامل را مورد سنجش قرار داد. ما در این مقاله لیست مختصری از چنین عواملی را ارایه دادیم اما بواسطه ی اهمیت فوق العاده ی موضوع ، شایسته است که با حساسیت بسیار فراوان تا حد امکان همه ی معیارهای صاحب تاثیر بر اقتصاد مقاومتی توسط خبرگان و کارشناسان به دقت مورد مطالعه و تحقیق قرار گیرد.
مقدمه
در اقتصاد مقاومتی باید دقت کرد که همه ی شاخص ها در سطح یکسانی از اهمیت و تاثیرگذاری نیستند بلکه همانگونه که اشاره شد به طور طبیعی سلسله مراتبی از عوامل قابل تدارک است. در همه ی این موارد، خبرگان این مقوله میتوانند شدت تاثیرگذاری این شاخص ها را به کمک رده بندی مقایسه ای موسوم به طیف ساعتی در قالب ماتریس های مقایسات زوجی منعکس نمایند. البته باید در نظر داشت که وجود حدی از تناقض و ناسازگاری در قضاوت های خبرگان قابل قبول است و انتظار دستیابی به سنجش های کاملا سازگار ، معقول نیست.
اما تاکید می نماییم که برای مشروع بودن نتایج چنین پژوهشی باید میزان ناسازگاری و به تبع ان نسبت ثبات ماتریس های مقایسات زوجی از حد استانداردی که در واقع حداکثر میتواند ده درصد میانگین شدت ناسازگاری انبوه ماتریس های مقایسات زوجی بطور تصادفی ایجاد شده ای باشد، فراتر نرود.
پس از تشکیل ماتریس های مقایسات زوجی و با محاسبه ی برایند قضاوت های خبرگان، اوزان شاخص ها قابل محاسبه خواهد بود. در مرحله ی بعد باید انواع گزینه هایی که بعنوان مسیرهای ممکن برای دستیابی ارمان اقتصاد مقاومتی قابل طرح هستند را شناسایی و ارزیابی نمود. این ارزیابی با نظر داشت شاخص ها و اوزان انها قابل انجام است. این مهم البته از حوصله ی این مقاله خارج است و لی در یک کار پژوهشی دیگر، توسط نگارنده و تنی چند از همکاران دردست تحقیق و بررسی است
امام خامنه ای: این که ما عرض کردیم » اقتصاد مقاومتی « این یک شعار نیست؛ این یک واقعیت است. کشور دارد پیشرفت می کند. ما افق های بسیار بلند و نویدبخشی را در مقابل خودمان مشاهده می کنیم.
تعریف اقتصاد مقاومتی
تشخیص حوزههای فشار و متعاقبا تلاش برای کنترل و بیاثر کردن آنها و در شرایط آرمانی تلاش برای تبدیل این فشارها به فرصت است .اقتصاد مقاومتی در راستای کاهش وابستگیها و تاکید روی مزیتهای تولید داخل و تلاش بر خوداتکایی است.
طبق تعریفی که اقتصاددانان از اقتصاد مقاومتی میگویند، اقتصاد مقاومتی در رویارویی و تقابل با اقتصاد وابسته و مصرفکننده قرار میگیرد، منفعل نیست و در مقابل اهداف اقتصادی سلطه ایستادگی میکند، سعی در تغییر ساختارهای اقتصادی موجود و بومیسازی آن براساس جهانبینی و اهداف دارد .
هر جامعه ای سه رکن اساسی دارد؛ فرهنگ، سیاست و اقتصاد. این سه رکن متقوم هم هستند و از بین آنها، فرهنگ نقش مهمتری دارد
مسئله اقتصاد بعد از اعتقاد جزء مهمترین عناصر استقلال سیاسی یک مملکت است
شدت گرفتن فشارهای ناشی از تحریمهای اقتصادی بینالمللی، اقتصاد کشور را در شرایط خاص قرار داده و موجب مطرح شدن راهبرد »اقتصاد مقاومتی« شده است
هدف اقتصاد مقاومتی بازسازی و احیاء اقتصاد ملی است. موجودیت این اقتصاد که ایرانی و اسلامی است باید هر چه بهتر معلوم و مشخص شود. با تحقق استقلال و آزادی و جمهوری اسلامی سیاست ملی در انقلاب شکل گرفت و دفاع ملی ما در جنگ تحمیلی احیاء شد، امروز نیز اقتصاد ملی ما هم باید در شرایط تحریم احیاء شود
مقام معظم رهبری با آگاهی کامل از جنگ اقتصادی دشمن و اهداف آنها از تشدید فشارها و تحریمها علیه ایران همواره تلاش کردند، به ارائه برنامهها و الگوهای مناسب جهت مقابله با این فشارها بپردازند. با توجه به تشدید فشارها و تحریمهای دشمنان در ماههای اخیر آنچه بیش از پیش در سخنان اخیر مقام معظم رهبری که بر آن تاکید شده، بحث »اقتصاد مقاومتی« است، ایشان معتقدند که یکی از راههای عبور از مقطع حساس و سرنوشتساز کنونی جدیگرفتن اقتصاد مقاومتی است .
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران - ایسنا - ، حضرت آیت االله خامنه ای در دیدار جمعی از محققان، پژوهشگران، متخصصان و نوآوران در عرصه علم و فناوری، و مسئولان شرکت های دانش بنیان و پارک های علم و فناوری در 8 مردادسال گذشته فرمودند: این که ما عرض کردیم »اقتصاد مقاومتی«، این یک شعار نیست؛ این یک واقعیت است. کشور دارد پیشرفت میکند.
ما افقهای بسیار بلند و نویدبخشی را در مقابل خودمان مشاهده میکنیم. خب، بدیهی است که حرکت به سمت این افقها، معارضها و معارضههائی هم دارد. بعضی از این معارضهها انگیزههای اقتصادی دارد، بعضی انگیزههای سیاسی دارد؛ بعضی منطقهای است، بعضی بینالمللی است. این معارضهها در مواردی هم منتهی میشود به همین فشارهای گوناگونی که مشاهده میکنید؛ فشارهای سیاسی،تحریم ، غیر تحریم، فشارهای تبلیغاتی - اینها هست - لیکن در لابهلای این مشکلات، در وسط این خارها، گامهای استوار و همتها و تصمیمهایی هم وجود دارد که بناست از وسط این خارها عبور کند و خودش را به آن نقطهی مورد نظر برساند؛ وضع کشور الان اینجوری است .
به هیچ وجه ما در بنبست نیستیم؛ به هیچ وجه با مشکلاتی که ما را از تصمیم به ادامهی راه باز بدارد، مواجه نیستیم؛ چنین مشکلاتی وجود ندارد. بله، مشکلات هست؛ اما همهی این مشکلات، کوچکتر از تصمیم و اراده و هدفها و آرمانهای این ملت و این کشور است. در بستر نرم و راحتی نمیخواهیم بخوابیم و تکیه بزنیم و استراحت کنیم؛ نه، وسط میدانیم؛ اما این میدان، یک میدان دشوار و در عین حال شوقآفرین است؛ مثل میدان ورزش و مسابقات ورزشی. در میدانهای مسابقات ورزشی خستگی هست، دلهره هم هست، اما شوقآفرین است. هیچ ورزشکاری از حضور در میدان مسابقهی ورزشی امتناع نمیکند؛ بلکه با شوق میرود آنجا. این کار زحمت هم دارد - فشار جسمی، فشار عصبی - در عین حال ورزشکاران میروند. وضعیت ما اینجوری است .
عرصه، عرصهی حرکت عمومی و ماندگارِ تاریخی ملت است. از لحاظ تاریخی، حرکت امروز ما یک حرکت ماندگار است. یعنی سرنوشت ایران را امروز ملت ما شاید برای قرنها دارند رقم میزنند و معین میکنند. همیشه چنین موقعیتی پیش نمیآید؛ در همهی مقاطع تاریخی، این وضعیت پیش نمیآید؛ در زمان ما خوشبختانه پیش آمده. این انقلاب، کشور را و ملت را در معرض یک حرکت مؤثرِ ماندگارِ طولانی و تاریخی قرار داده .
خب، ما باید هر کدام نقش خودمان را بشناسیم و آن را ایفاء کنیم. یکی از بخشهای ما، اقتصاد است و خاصیت اقتصاد در یک چنین شرایطی، اقتصاد مقاومتی است؛ یعنی اقتصادی که همراه باشد با مقاومت در مقابل کارشکنی دشمن، خباثت دشمن؛ دشمنانی که ما داریم. به نظر من یکی از بخشهای مهمی که میتواند این اقتصاد مقاومتی را پایدار کند، همین کار شماست؛ همین شرکتهای دانشبنیان است؛ این یکی از بهترین مظاهر و یکی از مؤثرترین مؤلفههای اقتصاد مقاومتی است؛ این را باید دنبال کرد .
موانع تحقق اقتصاد مقاومتی در جامعه کنونی ما
در تحقق اقتصاد مقاومتی سه دسته موانع تقنینی، اجرایی و قضایی وجود دارد.
موانع تقنینی مربوط به راهبردها یا شناخت دقیق موئلفه های اقتصاد مقاومتی است که به نظر می رسد باید روی آن کار شود؛ چراکه ممکن است تصوراتی وجود داشته باشد مبنی بر اینکه میان موئلفه های ترسیم شده برای اقتصاد مقاومتی تضادهایی وجود دارد. لذا اگر قرار است اقتصاد مقاومتی را به عنوان یک راهبرد در نظر بگیریم باید روی آن کار نظری انجام داد تا به لحاظ مفاهیم تئوریک مولفه ها، ابعاد و ویژگی ها آن روشن شود.
پس از این کار باید موانع قانونی اجرای اقتصاد مقاومتی را رفع کرد؛ چراکه در حال حاضر قوانین ما این راهبرد و شیوه از اقتصاد را به درستی حمایت نمی کند . بهم ریختگی های موجود در قوانین به گونه ای است که در کشور ما هر چیز غیرممکنی، ممکن می شود و هر چیز ممکنی، غیر ممکن می شود. لذا باید این بهم ریختگی قوانین را رفع کرد و سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری را تبدیل به قانون کرد و تضادها و مغایرت هایی که در قانون وجود دارد را تعیین تکلیف کرد. به طور مثال برای حمایت از تولید داخلی ایجاب می کند که مشکل زمین برای واحدهای تولیدی را حل کرد، در حالی که اخیرا قوانینی وضع شده که واگذاری قطعی زمین دولتی را کاملا ممنوع کرده است؛ که این موضوع باید مورد بررسی قرار بگیرد.
در رابطه با موانع اجرایی تحقق اقتصاد مقاومتی باید گفت با این ساختار و روالی که اکنون در کشور وجود دارد شرایط برای تحقق اقتصاد مقاومتی مشکل است. ما اکنون در رابطه با فضای کسب و کار رتبه خوبی در دنیا نداریم. با این شرایط نمی توان مشکل سرمایه گذاری و تولید داخلی را حل کرد و باید اقدامات جدی تری انجام داد.
