بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام این پژوهش تعیین ارتباط سبک های دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا با عملکرد خانواده در دانش آموزان می باشد. جامعه ی مورد پژوهش، شامل کلیه دانش آموزان دبیرستانی شهر میانه که از بین آنها 130 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سبک های دلبستگی سیمپسون - - SASو کارکرد خانواده - - FAD استفاده شد.
نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد بین سبک های دلبستگی اجتنابی - - =r -0/37 و دوسوگرا - - =r -0/33 با کارکرد خانواده رابطه ی منفی وجود دارد، اما بین سبک دلبستگی ایمن - - =r 0/41 با کارکرد خانواده رابطه ی مثبت وجود دارد - . - >P0/01 همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نشان داد که 30 درصد از واریانس عملکرد خانواده به وسیله سبک دلبستگی ایمن تبیین شود. یافته های این پژوهش نشان داد که سبک دلبستگی ایمن والد-کودک می تواند عملکرد بهتر خانواده در دانش آموزان را پیش بینی نماید.
مقدمه
خانواده یکی از مهمترین نهادهای جامعه و شکل دهنده ی شخصیت آدمی است. عملکرد بهینه خانواده عامل بسیار تأثیرگذاری در شکوفایی و رشد اعضای خانواده است به طوری که نقشی محوری در رشد هیجانی و شناختی هر انسانی بازی می کند، از جمله سبک والدینی همراه با سایر ابعاد ویژه خانواده مانند الگوهای ارتباطی، حل تعارض و همبستگی خانواده بر رشد افراد تاثیر دارد
یکی از مفاهیمی که از بطن خانواده شکل می گیرد، مفهوم دلبستگی است. سروف، ایگلند، کارلسون و کولینز - 2005 - دلبستگی را این چنین تعریف می کنند: دلبستگی به طور کلی یعنی مأمنی از آسایش، امنیتی برای کاوش و جستجو کردن و منبعی برای اطمینان بخشی به کودک، زمانی که دچار پریشانی می شود. بالبی دلبستگی را در قالب نظریه ای بزرگ مفهوم سازی کرد. نظریه دلبستگی فقط نظریه تحول کودک نیست، بلکه نظریه تحول در گستره حیات نیز هست
وی عقیده دارد دانستن این که فردی وجود دارد که نگران شماست و شما را در ذهن خود دارد، در هر سن و هر شرایطی، منبع و پایگاهی ایمنی بخش برای فرد است. طبق نظر بالبی1969 - 5،1973 و 1980؛به نقل از گودوین6، - 2003روابط دلبستگی همیشه موجودند و در سراسرچرخه زندگی فعال هستند، به طوری که پیوند های دلبستگی در زندگی بزرگسالی ایجاد می شوند و بر فعالیت های مهم دوران بزرگسالی موثرند.
دلبستگی در جوانی را به عنوان روابط دو به دویی تعریف می کنندکه درآن، همجواری بایک شخص ویژه ترجیح داده شده و به دست یافتن به احساسی ایمنی یا حفظ آن منجر می شود. نتایج پژوهش های زیادی استمراروتداوم سبک دلبستگی را در چرخه زندگی تایید می کنند
نافتل و شاور9، - 2006 بالبی 1973 - ؛ به نقل از بارتولومو و هوروتیز10، - 1991 معتقد بود که کودکان تجربیاتشان را با مراقبین خود درونی می کنند، طوری که روابط دلبستگی ابتدایی آن ها مانند مدلی کاربردی یا الگویی اولیه در روابط آینده نقش بازی می کند.
براساس آزمایش های آینزورس1978 - 1 ؛ لوی، به لات و شاور2، - 1998روابط والد- کودک در سه گروه ایمن، اجتنابی و اضطرابی دوسوگرا طبقه بندی شد. کودکانی که در گروه ایمن دسته بندی شدند، بعد از پریشان شدن به سرعت برای رسیدن به آرامش پیش مادر برگشتند، سریع تر به آرامش رسیدند، سریع تر و کامل تر فعالیت های خود را از سر گرفتند. کودکانی که در گروه دوسوگرای اضطرابی دسته بندی شدند، واکنش های آمیخته ای به حضور مادر داشتند، از حضور مادر به آرامش نرسیدند و فعالیت های خود را از سر نگرفتند. در نهایت گروه با دلبستگی اجتنابی مادر خود را نادیده گرفتند، به انزوا و گوشه گیری پرداختند و شروع به انجام فعالیت هایی برای دور شدن از پریشانی کردند
هینن، ساندرمن و اسپرانگر - 2009 - 4 از این ایده حمایت کردند که روابط و تجربیات اولیه به شکل دلبستگی بر تجربیات زندگی بعدی تاثیر می گذارد.آن ها دریافتند که خاطرات دوران کودکی 90 درصد از زنان، با سبک دلبستگی آن ها در بزرگسالی همبستگی داردکه می تواند رضایت از زندگی کلی را پیش بینی کند. این محققان دریافتند که افرادی که سبک های دلبستگی ناایمن داشتند، میزان بالایی از طرد توسط والدین، میزان پایینی از حمایت خانوادگی و میزان پایینی از هماهنگی و گرمی درکانون خانواده راگزارش دادند، در حالی که افراد با سبک دلبستگی ایمن میزان پایینی از عدم رضایت ازخود، روابط و زندگی راگزارش دادند.
کاپانی و راو - - 2007 مشخص شد که سبک دلبستگی ایمن با سطح پریشانی پایین تر و سطح بالای ابعاد تطابقی عملکرد خانواده ارتباط دارد. مطالعات دیگری نشان داده است افراد با سبک دلبستگی ناایمن سطح پایینی از صمیمیت خانوادگی و سطح بالایی ازتعارض خانوادگی را نشان داده اند - فینی، نولر و هانراهان5، . - 1994 با توجه به مطالب و تحقیقات بیان شده، هدف این پژوهش پیش بینی عملکرد خانواده براساس سبک های دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا در بین دانش آموزان بود و همچنین هدف این پژوهش بررسی این مسئله بود که کدام یک از سبک های دلبستگی ایمن، اجتنابی و دو سوگرا می توانند کارکرد خانواده را پیش بینی کنند.
روش نوع و طرح پژوهش: طرح تحقیق این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد.
جامعه ی آماری، نمونه و روش نمونهگیری: جامعه مورد پژوهش شامل شامل کلیه دانش آموزان دبیرستانی شهر میانه درسال تحصیلی 93 - 94 بودند که از بین آنها 130 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند.