بخشی از مقاله
خلاصه
هدف کلی تحقیق حاضر تعیین برخی شاخص های استعداد یابی اسکی اسنوبردازدیدگاه مربیان ایرانی است. روش تحقیق حاضر توصیفی و بر مبنای هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است.مربیان درجه یک ، ملی و بین المللی ایران که از مربیان با تجربه مسابقات قهرمانی می باشند ، جامعه آماری این تحقیق را تشکیل می دهند. مجموعا 42 نفربه صورت تصادفی به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات مورد نیاز این تحقیق از پرسشنامه محققساخته استفاده شد آلفای کرونباخ ./71 جهت پرسشنامه بدست آمد، پس از اینکه اطلاعات توسط پرسش نامه در اختیار محقق قرار گرفت، از شاخص های آمار توصیفی به منظور توصیف متغیرهای گسسته، از جداول توزیع فراوانی و درصد - به منظور نمایش ارقامی - و نمودار دایره ا ی - به منظور نمایش تصویری - استفاده شد و در تحلیلهای استنباطی جهت آزمون فرضیه ها و تعین اولویت ها از آزمون فریدمن در سطح 0/05 برای تعیین ارتباط بین متغیرها از روش های آماری مقایسه های جفتی استفاده شد.
کلیه محاسبات توسط رایانه و با استفاده از نرم افزار spss نسخه 22 انجام شد.نتایج تحقیق نشان داد به ترتیب عوامل روانی ، آمادگی جسمانی - حرکتی، عوامل روانشناختی، عوامل فیزیولوژیک، تجربیات و مشاهدات مربی ، آزمونهای مهارتی. عوامل پیکر سنجی و سن شروع از عوامل مهم استعدادیابی رشته اسکی اسنوبرد می باشند. مربیان انگیزه - %88.5 - را مهمترین عامل شناسایی استعداد در رشته اسنوبرد دانسته اند و سن شروع - - %48.5 کمترین اهمیت را از دیدگاه مربیان داراست.شاخصهای استعدادیابی، اسکی، مربی بین المللی
.1مقدمه
در طی نیم قرن گذشته مربیان ورزشی ، متخصصین علم تمرین و دانشمندان علوم ورزشی همواره تلاش نموده اند تا به طور غیر رسمی و سنتی از دهه 1970 میلادی به بعد و به شکل رسمی و علمی استعدادهای ورزشی را در رشته های مختلف ورزشی شناسایی و گزینش نموده و با اجرای برنامه آموزشی از پیش تعیین شده و مبتنی بر تواناییهای ذاتی نوجوان و تقاضاهای ورزشی تحت نظر و مربیگری کیفی و علمی ، آنان را تربیت و پرورش دهند.حاصل این تلاشها دستیابی به رکوردهای بهتر و عملکردهای موفقیت آمیز و چشمگیر در میادین و صحنه های مختلف ورزشی در جهان بوده است.[1]
امروزه شاهد هستیم که اکثر کشورهای صنعتی و توسعه یافته دنیا به طرق مختلفی سعی در تربیت و معرفی قهرمانان ورزشی ، به عنوان نماد و نمودی از پیشرفت و توسعه اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی خود دارند، بطوریکه ورزش عمومی و همگانی با تأکید بر سلامتی و بهداشت جسمی و روانی توده های مردم ، به موازات ورزش قهرمانی و نخبه پروری بر اساس شناسایی ، گزینش و تربیت نوجوانان مستعد و شکوفایی و تعالی آنان بمنزله یک حرکت فرهنگی-اجتماعی و نمادی از غرور و همبستگی ملی متجلی گشته است و در بسیاری از موارد موجبات پیشرفت حقوق فردی و تسهیلات اجتماعی می شود .[2]
به گفته آلابین - 1980 - * و هان - - 1990 موفقیت کشورهای اروپای شرقی در ده های گذشته مدیون توجه آن ها به امر استعدادیابی بوده است . بلوم فیلد و همکاران - - 1994 به طور کلی چهار حیطه فیزیولوژیکی ، روانشناختی، مهارتی و ظرفیت های بدنی را برای شناسایی استعداد معرفی کردند.[3] در همین راستا، امیر تاش - - 1381 برای تهیه نیمرخ از متغیرهای تعیین کننده استعداد ورزشی 6 ماده آزمون مرکب ایفرد را معرفی کرد.[4] همچنین خسرو ابراهیم - - 1381 در تعیین شاخصهای مهم استعدادیابی والیبال شش شاخص پیکرسنجی،آمادگی جسمانی ، مهارتی ، ترکیب بدن، شاخص عملی و روانشناختی را بررسی نمود و نتایج زیر حاصل گردید: حس همکاری ، قدرت تصمیم گیری،سرعت، مسئولیت پذیری، پرش درجا،پرش دفاع، قد ، سرویس، جرأت، چابکی و پرش آیشار با عنوان مهمترین شاخصها معرفی شدند.
شاخص روانشناختی در مجموع مهمترین عامل در فرآیند استعدادیابی برای والیبال بود شاخص ترکیب بدنی از اهمیت کمتری از نظر مربیان معرفی شد.[5] شون - 1999 - نیز در تحقیق استعدا یابی خود بر روینوجوانان کشور چین علاقه ، آزمونهای جسمانی - حرکتی ، عوامل وراثتی ، اندازه های بدن ، و آزمایش اشعه ایکس را در انتخاب افراد مستعد اعلام نمود.[6]استعدادیابی در ورزش اسکی نیز سالهای سال است که از طریق انتخاب یک برنامه سیستماتیک در کشورهای پیشرفته دنیا در حال اجراست. دراگان - 1979 - در تحقیقی با عنوان برآورد مقیاس آزمون گیری در رشته های مختلف برای اسکی در ارتفاعات کوهستان : شجاعت ،زمان عکس العمل، هماهنگی، توان بی هوازی بالا ، و برای اسکی صحرانوردی: ظرفیت هوازی بالا ، بلندی قد، پشتکار ، مقاومت در برابر خستگی و فشار را به عنوان مهمترین مقیاسهای اندازه گیری استعداد معرفی کرد.[7]
ایران از محدود کشورهای آسیایی می باشد که با توجه به برخورداری از ارتفاعات و کوههای پوشیده از برف در فصل زمستان با وجود تقریبا 15 پیست اسکی در سراسر کشور دارای پتانسیل ورزش اسکی است. همین موضوع می تواند ایران را مستعد برای کسب مقامهای در خور و شایسته ایرانی در رقابتهای آسیایی، جهانی و المپیک سازد. با توجه به تأکید وزارت ورزش کشور برنامه ریزی برای گسترش همگانی اسکی می تواند بهترین راهکار برای جهش در وضعیت اسکی ایران باشد و همگانی کردن اسکی قطعا به استعداد یابی و قهرمان پروری می انجامد.*به اعتقاد جان سالیوان - " - 2013بزرگترین اشتباه ما انتخاب استعدادها بجای تشخیص استعدادهاست" .
در طول سالهای گذشته ، معمولا معیار استعداد یابی در ورزش اسکی ایران ، تجربه یا دید مربی و یا نظر والدین بوده و افراد بر اساس شرایط اقلیمی ، علاقه شخصی ،حمایت خانواده و تلاش خود به عنوان قهرمانان این رشته مطرح می گردیدند، اما در دهه اخیر فدراسیون اسکی ، اقدام به شناسایی و گزینش استعداد در این رشته نموده ، گرچه این اقدامات در مراحل اولیه می باشند و برای به ثمر رسیدن راه طولانی در پیش دارند ، لذا بررسی معیارهای علمی ، مدون و منظم جهت کشف و پرورش استعدادها در این رشته کمک شایانی به پیشرفت ورزش اسکی در ایران خواهد نمود .[8]
.2 روش شناسی تحقیق
روش تحقیق از نوع توصیفی و بر مبنای هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است و برحسب روش گردآوری اطلاعات، از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی است.جامعه آماری پژوهش حاضر مربیان درجه یک ، ملی و بین المللی ایران که از مربیان با تجربه مسابقات قهرمانی بوده است و به منظور انتخاب نمونه تحقیق نیز با توجه به تعداد جامعه و بر اساس جدول مورگان تعداد42 نمونه به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند.به منظور گردآوری اطلاعات مورد نیاز این تحقیق از پرسشنامه محققساخته که بر اساس مبانی نظری و تجربی موجود و نظرات متخصصان تربیتبدنی بدست آمده بود استفاده شد. پرسشنامه مذکور شامل 10 سوال در ارتباط با شاخصهای استعدادیابی به شرح ذیل بود:
.1سن شروع .2 روشهای انتخاب .3 نهادهای مسئول در امر استعدادیابی .4 ویژگی های پیکرسنجی .5 عوامل روانی .6 آمادگی جسمانی و حرکتی .7 عوامل روانشناختی .8 عوامل مختلف .9 تجربیات و مشاهدات مربی .10 آزمونهای پیشنهادی پرسشنامه یاد شده پس از تعیین روایی صوری ومحتوا توسط متخصصین،در یک تحقیق راهنما بر روی تعداد 12 نفر از اعضای نمونه پایاییسنجی شد - آلفای کرونباخ - ./71 و به منظور اجرای نهایی مورد استفاده قرار گرفت. سوالات بر روی یک پیوستار 5 درجه ای لیکرت درجه بندی شد.در راستای تحلیل دادههای این تحقیق به منظور توصیف متغیرهای گسسته، از جداول توزیع فراوانی و نمودار دایره ا ی استفاده شد و در تحلیلهای استنباطی جهت آزمون فرضیه ها و تعیین اولویت ها از آزمون فریدمن در سطح 0/05 و برای تعیین ارتباط بین متغیرها از روش های آماری مقایسه های جفتی استفاده شد.
