بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر شناسایی جایگاه و رتبه بندی عوامل موثر در ساختار مدیریت دانش براساس مدل EFQM در پتروشیمی مبین می باشد. برای گردآوری داده های پژوهش از دو پرسشنامه محقق ساخته نوآوری بر پایه مدل EFQM و پرسشنامه مدیریت دانش بر پایه مولفه های مدیریت دانش - شامل یافتن، یادگیری، به کار گیری، تسهیم دانش، ارزیابی، نگهداری و حذف - ، استفاده شده است. روش بررسی پیمایشی و جامعه آماری شامل مدیران ارشد، مدیران میانی، کارشناسان ارشد و کارشناسان پتروشیمی می باشد. حجم جامعه نمونه گیری براساس فرمول کوکران است. نظر به اینکه پرسشنامه بر مبنای مدل سازمان بهره وری آسیایی تنظیم شده است، بنابراین تأیید روایی صورت نگرفت و تنها پایایی پرسشنامه از فرمول &URQEDFKʼV alpha تعیین گردید که مقدار آن =0.8 برآورد شد. پس از تعیین میزان همگرایی نظرات با استفاده از ضریب ، میانگین امتیازات در جدول عنکبوتی رسم گردید و رتبه هر مولفه برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی به کمک نرم افزار آماری SPSS و Access و همچنین روش ANOVA استفاده شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که سازمان در آغاز راه آشنایی با مبحث مدیریت دانش و درک نیاز به مدریت دانش می باشد. بنابراین سازمان برای استقرار و ساماندهی خلا مدیریت دانش و ایجاد فضای پذیرش عامه این مبحث در شرکت، به تلاش بیشتری نیاز دارد. با توجه به نتایج به دست آمده، روش ها و رویکردهای جدیدی برای ارتقاء مدیریت دانش باید ارائه گردد.
مقدمه
تغییرات، تفاوتها و تازه سازی های اعمال شده در روش های انجام کسب و کار، در خدمات و محصولات، در تکنولوژی های فرایند تولید، در ساختار یا سیستم اداری سازمانها، در راستای ایجاد ارزش اقتصادی و اجتماعی در سازمان، نوآوری نامیده می شود. نظر به اینکه نوآوری با تقویت بهره وری و سودآوری یک سازمان، شرایط نفوذ سازمان به بازارهای جدید و همچنین گسترش بازارهای موجود را فراهم میکند، یک عامل حیاتی در رقابت بین سازمان ها به شمار می آید. نوآوری باعث رشد شرکت های تولیدی، سودآور و دارای قدرت رقابت، در زمینه اقتصادی شده و به همین علت مهم ترین عامل برای تضمین گسترش اشتغال، رشد مداوم و رفاه اجتماعی در کشورها به حساب می آید. - Cinar & Eren, 2015 - نوآوری با افزایش قدرت مقابله سازمان ها با تلاطم و آشفتگی های محیط بیرونی، یکی از عوامل کلیدی در کسب موفقیت های طولانی مدت توسط شرکت ها در زمینه کسب و کار به خصوص در بازارهای پویا می باشد. - Jimenez & Sanz- Valle 2011 - در این میان مدیریت دانش موثر به عنوان روشی برای بهبود نوآوری شناخته شده است. درحقیقت دارایی های مبتنی بر دانش برای فعالیت های نوآورانه یک سازمان حیاتی می باشند. - - Jantunen, 2005مدیریت دانش غالباً به عنوان یک مقدمه مهم برای نوآوری به شمار می رود و نوآوری سازمانی را در یک جهت مثبت تحت تأثیر قرار می دهد. - - Lia & Wu , 2010 به عبارت دیگر، مدیریت دانش را می توان به عنوان یک عامل کلیدی برای کسب منفعت، پیشرفت و حفظ مزیت رقابتی به شمار آورد. - Corsoa et al., 2006 - شالوده و زیرساخت دانش متشکل از تکنولوژی، ساختار، فرهنگ اکتساب دانش، تبدیل، کاربرد و حفاظت از دانش، از قابلیت های ضروری سازمانی و یا پیش شرط هایی برای مدیریت موثر دانش می باشد. براساس مطالعات انجام شده، توانایی های مدیریت دانش، شامل سه فرایند مرتبط می باشند : کسب دانش، تبدیل دانش و کاربرد دانش. دانش نه تنها یک منبع مهم برای شرکت به حساب می آید بلکه به عنوان یک منبع اولیه برای رقابت برتر و بهتر، می تواند به خدمت گرفته شود. بنابراین توانایی های مدیریت دانش به توسعه فرایندهای مدیریت دانش در یک سازمان و استفاده از دانش در داخل شرکت، اشاره می نماید. - . - Lia & Wu, 2010 مدیریت دانش - KM - مفهومی ست که تعاریف زیادی برای آن ارائه شده است. کارکولیان - Karkoulian,2008 - معتقد است مدیرت دانش رویکردی برای ایجاد سازمانی است که اعضای آن بتوانند دانش را کسب، تسهیم و خلق کرده و یا آن را برای فعالیت های تصمیم گیری خود به کار برند. به عبارت دیگر، سیستم مدیریت دانش عبارت است از یک سیستم مبتنی بر فناوری اطلاعات توسعه یافته برای حمایت از فرایندهای سازمانی خلق، ذخیره، بازیابی، انتقال و کاربرد دانش - . - Alavi & Leidner,2001
چرخه مدیریت دانش اغلب به مراحل 3 تا 8 فرایندی تقسیم می شود. ولی محققان ابعاد و معیارهای ارزیابی گوناگونی را برای مدیریت دانش ارائه کرده اند. برای مثال، مارکوارد - - Marquardt,1996 تشخیص داده است که مدیریت دانش شامل 4 بعد می باشد : کسب دانش، خلق دانش، ذخیره سازی دانش، انتقال و استفاده از دانش. به گونه مشابه هوی و میکسل - Hoy & Miskel, 2001 - ، معتقدند که ارزیابی اثربخشی فعالیت مدیریت دانش می تواند در چهار بعد : اثربخشی پذیرش دانش، اثربخشی دستیابی به دانش، اثربخشی یکپارچگی دانش و اثربخشی بالقوه دانش طبقه بندی شود. علاوه بر این - Gold,2001 - بیان کرد که ابعاد فرایندی دانش در ارتباط با فرایندهای
