بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به منظور تعیین رابطه بین ادراک طرد والدین با همدم طلبی و دوری گزینی دانشجویان دختر ساکن خوابگاه دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان در سال 1394 انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دختر مقطع کارشناسی ساکن خوابگاه دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان در سال تحصیلی 1394است. نمونه پژوهش با استفاده از جدول مورگان تعداد 250 نفر از دانشجویان دختر کارشناسی مقیم خوابگاه دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. ابزار جمع اوری داده ها پرسشنامه های طرد وپذیرش والدین ویژه بزرگسالان رونر - 2007 - ، همدم طلبی - دوری گزینی برنشتاین - - 2003 بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از SPSS 19 و همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج نشان داد طرد ادراک شده از سوی والدین %21 همدم طلبی و دوری گزینی را پیش بینی می کنند.
مقدمه
اضطراب، افسردگی و پرخاشگری از جمله مشکلات هیجانی است که با توجه به آثار و عواقب آن از جمله مسائل مهم در دانشجویان می باشند. ورود به دانشگاه مقطعی بسیار حساس در زندگی نیروهای کارآمد، فعال و جوان در هر کشوری است وغالباً با تغییرات زیادی در روابط اجتماعی و انسانی آنها همراه است اضطراب، به طور شایع با احساس منتشر، ناخوشایند و مبهم تشویش با منبع درونی یا بیرونی مشخص می شود اضطراب به عنوان حالت هیجانی گذرا تعریف شده است و رگه اضطراب اشاره به تفاوتهای فردی نسبتاً با ثبات در آمادگی به اضطراب دارد، بدین معنا که بین مردم، تمایل به پاسخ به موقعیت های تهدید کننده متفاوت است افراد مبتلا به اضطراب از راهبردهای تنظیم هیجان مختل استفاده می کنند با توجه به اینکه اضطراب را می توان با تجربه کردن هیجانها به سرعت، به سادگی و با شدت زیاد مشخص کرد، این نوع واکنش هیجانی، تنظیم هیجان را با مشکل روبرو می سازد.
پژوهشها نیز نشان دادند ناتوانی در شناخت و پذیرش هیجان، ضعف در تداوم اعمال هدفمند و مهار تکانه ها هنگام پریشانی و نداشتن راهبردهای تنظیمی موثر به حالتهای اضطراب به طور معنادار مربوط هستند از طرفی استفاده از راهبردهای تنظیم هیجان مختل می توانند به رفتارهای تکانشی نیز منجر شوند. نگاهی کوتاه به جهان اطراف نشان می دهد که عصر حاضر، عصر رفتارهای تکانشی خصوصا پرخاشگری است. چنانچه که شواهد موجود بیانگر افزایش میزان پرخاشگری در دهه های اخیر و آثار ان در تعاملات و روابط انسان است. رفتارهای تکانشی طیف وسیعی از اعمالی را شامل می شوند که روی آنها تفکر کمی صورت گرفته، به صورت نابالغ با وقوع آنی، بدون توانایی در انجام تمرکز بر یک تکلیف خاص، در غیاب یک برنامه ریزی مناسب، رخ می دهند و از ریسک و خطرپذیری بالایی برخوردار هستند.
- مولر،2001؛ به نقل از واکسمن،. - 2011 یکی از ویژگی های نوجوانان و جوانان حالت تهاجم و پرخاشگری است. پرخاشگری عبارت است از رفتاری که به دیگران اسیب می رساند یا بالقوه می تواند آسیب برساند و ممکن است به شکل بدنی، لفظی یا نقص حقوق دیگران تجلی کند - فروم ، - 1985 دامنه تفاوت های فردی در گرایش پرخاشگری گسترده است. برخی افراد کاملا خود را کنار می کشند و به ندرت پرخاشگرانه می شوند، مگر آنکه به شدت تحریک شوند. برخی دیگر تقریبا همه روزه واکنش خشم نشان می دهند. در هنگام تحریک گرایش بیشتری به ابراز پرخاشگری کلامی و فیزیکی دارند.
نظریه های تکاملی تنظیم هیجانات بیان کننده ان است که پذیرش کودکان توسط والدین و نوع کنترل و رفتارهای انها با بروز علائم اضطراب و مشکلات هیجانی در کودکان ارتباط دارد - روهنر و خالق، . - 2007 روهنر معتقد است که طرد توسط چهره دلبستگی در هر نقطه از زندگی حتی در بزرگسالی، می تواند اثار مشابهی، هر چند کوتاه مدت همچون اثار طرد توسط والدین در کودکی بر جای گذارد. این فرضیه بر گرفته از انگاره اصلی این نظریه است که بیان می کند در طول دوره تکامل، انسان ها به طور زیست شناختی بر مبنای نیاز عاطفی برای دریافت پاسخ مثبت از والدین و دیگر چهره های دلبستگی، تحول یافته اند بر اساس این نظریه، وقتی این نیاز ارضا نشود، می تواند بر شخصیت و سازش یافتگی روان شناختی افراد اثر منفی داشته باشد.
افرادی که پرخاشگری و مشکلات تنظیم هیجانات ویژگی قوی آنهاست، معمولا اظهار می دارند که در زمان رشد، خانواده نامنسجم تر، در برابر ابراز وجود بی تفاوت تر کم تحمل تر و متعارض تر و نابسامان تر از خانواده عادی داشته باشد - لوپز و تورمن . - 1993 بر اساس تئوری جدید که بر پایه نظریات بالبی بنا شده است، روابط والد- نوجوان در خانواده هایی که به خوبی عمل می کنند فضای باز بیشتری برای ظهور استقلال و هویت فردی نوجوان ایجاد کرده است و در عین حال حمایت مداوم تایید لازم را برای او فراهم می آورد و زمینه ساز سلامت روانی او خواهد بود.
پژوهش های انجام شده در مورد افراد متعلق به خانواده های از هم گسیخته نشان می دهد که اینگونه افراد در مقایسه با افراد متعلق به محیط های خانوادگی گرم و صمیمی احتمالا دارای مشکلات عاطفی، اجتماعی و رفتاری بیشتری می باشد، از سوی دیگر از هم گسیختگی خانواده ها، الگوی ارتباطی نامناسب بین والدین و عدم توجه کافی آنها به فرزاندان و پدیده هایی از این قبیل می تواند منجر به پیدایش بی اعتمادی، افسردگی، اضطراب و تنش شود و در نوجوانانی مرتکب رفتارهای بزهکارانه می شوند و دنیایی به شدت بی عاطفه، سرد، طرد کننده و غیر قابل تحمل را تجربه می کنند. لانیاد و هورون - 1999 - به این عوامل خطرزای خانوادگی به عنوان عوامل موثر در در رفتارهای ضد اجتماعی اشاره کرده اند که شامل: آسییب های روانی خانواده، کیفیت نامطلوب رابطه والدین با کودکان، نظارت والدینی بی ثبات، بی توجهی و غفلت والدین نسبت به نوجوانان می باشند.
از طرفی در نیازسنجی های آموزش، اهمیت برنامه های ارتقای سلامت روان به عنوان یک اولویت در زندگی جوانان، جهت بهبود زندگی افراد - خصوصا در دختران جوان - متذکر شده اند - فلشر1،. - 2001 کسانی که در آینده نقش های مهم همسری و مادری را بر عهده دارند و همچنین این گروه از افراد جامعه به عنوان یک مجرا وکانال می توانند ترویج دهنده مسایل مربوط به ارتقای سلامت خود، خانواده و بالتبع جامعه باشند بنابراین در زمان دانشجویی و زندگی خوابگاهی، با جدا شدن از محل تولد و ورود به یک فرهنگ جدید به عنوان دانشجوی خوابگاهی، مستلزم یادگیری اصول æ شرایط فرهنگی جدید و تعاملات بین فرهنگی است.
در چنین شرایطی که میزان توجهات غیرمشروط در زندگی فرد کمتر میشود، احساس امنیت درونی، میتواند او را با شرایط جدید سازگار سازد. دانشجویی که والدین طرد کننده داشته æ چنین احساس امنیتی درونی ندارد در چنین شرایطی، دچار اعتماد به نفس پایین، خودکارآمدی پایین و احساس و افکار منفی خواهد شد. بنابراین با تحقیقات مناسب بر روی رابطه علی طرد و پذیرش والدین با اختلالات روانی و تنظیم هیجانات می توان الگوی مناسب از رفتار مطلوب والدین با فرزندان برای جلوگیری از اختلالات روانی و مشکلات هیجانی و انزواطلبی آنان قرار داد تا در مدارس و مراکز مشاوره دانشجویی مورد استفاده قرار گیرد بنابراین پژوهش حاضربدنبال بررسی این است که آیا بین ادراک طرد والدین با همدم طلبی و دوری گزینی دانشجویان دختر ساکن خوابگاه دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان رابطه وجود دارد؟
روش پژوهش
پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی2 است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دختر مقطع کارشناسی ساکن خوابگاه دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان در سال تحصیلی 1394 بوده است. ابتدا از بین مجموعه خوابگاه های دانشگاه ازاد دو خوابگاه مقطع کارشناسی به تصادف انتخاب گردید و از میان دانشجویان دختر ساکن خوابگاه250 دانشجوی دختر به روش نمونه گیری در دسترس - با استفاده از جدول مورگان - انتخاب شدند.
