بخشی از مقاله
مقدمه
روان شناسان پذیرفتهاند که انسان رفتار خود را تنظیم می کندل خود تنظیمی ریشه در نظریههاي شناختی و اجتماعی دارد. از دیدگاه شناختی- اجتماعی، خود تنظیمیشگregulationزselfح یک تعامل متقابل بین شخص، محیطشو رفتار است - باندروا،. - 1997 در واقع خود تنظیمی به چگونگی سازماندهی، خلق فضاها و محیط یادگیري توسط یادگیرنده اشاره دارد و به این نکته تأکید دارد که یادگیرنده چگونه شکل و مقدار یادگیري را طرحریزي و کنترل می کند - زیمرمن، . - 1986یادگیرندههاي خود تنظیم- افرادي هستند که از نظر فعالیتهاي انگیزشی، شناختی و فراشناختی و رفتاري در یادگیري خود مشارکت دارند. فعالیتهاي انگیزشی، شناختی و فراشناختی و رفتاري چهار بعد مهم خود تنظیمی می باشند
- زیمرمن، . - 2000 خود تنظیمی براي موفقیت تحصیلی ضروري است و تحقیقات زیادي رابطه بین موفقیت تحصیلی و خود تنظیمی را نشان دادهاند - صفاریان طوسی، 1375، نوشادي1380، جکوبسکی و دمبو، . - 2004شمحققان دریافتهاند که موفقیت بیشتر دانشجویان در اجراي راهکارهایی است که آنها را به سمت خود کنترلی و خود تنظیمی بیشتر هدایت میکند - نقلاز جکوبسکی و دمبو، . - 2004 شروع پذیرش مسئولیت در دانشجویانی که وارد دانشگاه میشوند - دانشجویان جدید الورود - بصورت گسترده اي متفاوت است و انگیزشها، نگرشها، اهداف و احساس تعهد دانشجویان در قبل از ورود به دانشگاه به میزان قابل توجهی میتواند بر روي میزان آمادگی آنها براي شرکت در تجربیات آموزشی دانشکده تأثیر بگذارد.
در واقع ورود به دانشگاه یکی از تغییرات اصلی زندگی است که جوانان با آن مواجه می شوند این دوره انتقال ممکن است با یکسري استرس هاي ویژه شخصی همراه باشد بطوریکه دانشجویان محیط امن وآشناي خانواده را ترك می کنند و در جهت روبرو شدن وسازگاري با درخواست ها وچالش هاي جدید تلاش می کنند - ویوان، . - 2003 برزونسکی 1992 - ، - 1998 مدل رشد شناختی- اجتماعی را طراحی کرد که به تفاوت در فرایندهاي شناختی- اجتماعی جوانان در ساخت، نگهداري و انطباق هویت خودشان تاکید دارد. این الگوي شناختی- اجتماعی، به تفاوت برجسته در درگیري و یا اجتناب افراد از تکالیف مختلف چون تصمیم گیري، حل مسائل شخصی، و موضوعات هویت اشاره میکند. این فرایند سازي سبک هویت، شامل سازوکارهایی است که فرد توسط آنها اطلاعات و تجارب مرتبط با خود را کدگذاري، پردازش، سازمان دهی و مرور، میکند.
برزونسکی - 1989 - طبق این الگو، سه فرایندسازي یا سبک هویت را مطرح نمود. بر اساس این سبکها افراد هنگام کسب هویت، اطلاعات مربوط به خود را پردازش و ارزیابی میکنند. این سبکها عبارتند از: سبک اطلاعاتیstyle - شnformationق - ، سبک هنجاري گstyleشNormativeح و سبک سردرگم- اجتنابیشگStyleشavoidantشبشiffuseح - .با توجه به اینکه سبکهاي هویت با چگونگی پردازش اطلاعات و مقابله با مشکلات ارتباط دارند، میتوان چنین برداشت کرد که سبکهاي هویتی ممکن است بر اشتیاق فرد براي خود تنظیمی در یادگیري تاثیر داشته باشد. با توجه به مطالب فوق، مساله اساسی پژوهش حاضر بررسی رابطه خود تنظیمی با سبکهاي هویتی میباشد و اینکه کدامیک از سبکهاي هویتی پیش بینی کننده خود تنظیمی میباشد؟
روش
نمونه آماري و روش نمونهگیري:. نمونه آماري340 دانشجو - 170 دختر و 170 پسر - از کلیه دانشجویان سال اول دانشگاه آزاد کرمان در مقطع کارشناسی در کلیه رشتهها در سال تحصیلی 85-86 بود. روش نمونهگیري تصادفی خوشهاي بود.ابزار سنجش: براي اندازهگیري خود تنظیمی از پرسشنامه راهبردهاي انگیزشی گSLQخح استفاده شد که در این پرسشنامه خود تنظیمی داراي 18 آیتم میباشد این پرسشنامه در سال 1990 توسط پینترویج و دي گروت ساخته شد. در این تحقیق از پرسشنامه گSLQخح تغییر یافته توسط حسینی استفاده شده است - زارع باقري، . - 1384 براي اندازهگیري سبک هاي هویت از پرسشنامه سبکهاي هویت ظچقSق گsixشgradeشnventoryقشstyleشdentityقح استفاده شد.این پرسشنامه در سال - 1989 - توسط برزونسکی ساخته شد. این پرسشنامه داراي 36 سؤال میباشد که 9 آیتم مربوط سبک اطلاعاتی، 8 آیتم مربوط به سبک هنجاري و 10 آیتم سبک سردرگم- اجتنابی و 9 آیتم مربوط به تعهد میباشد. در پژوهش حاضرصرفا آیتم هاي مربوط به سبکهاي هویت مورد بررسی شده است. این پرسشنامه در سال - 1381 - توسط آقاجانی حسین آبادي رويدانشجویان دانشگاه تهران هنجاریابی شد.
یافته ها
الف. رابطه سبکهاي هویتی با خود تنظیمی: ضرایب همبستگی بین خود تنظیمی و سبک هویت اطلاعاتی - 0/33 - ، سبک هویت هنجاري - 0/27 - و سبک هویت سردرگم - -0/12 - بدست آمد. با توجه به آنکه همه ضرایب در سطح کمتر از 0/05 معنی دار بود، لذا بین سبک هاي هویت اطلاعاتی، هنجاري با خود تنظیمی رابطه مثبت معنی دار و بین سبک سردرگم با خود تنظیمی رابطه منفی معنیدار وجود دارد. با توجه به معنی داري رابطه سبکهاي هویتی با خود تنظیمی، رابطه چندگانه بین سبکهاي هویتی با خود تنظیمی دانشجویان دختر و پسر به طور جداگانه با روش رگرسیون خطی محاسبه شد.
با توجه به اینکه ذR، درصد واریانس مشترك سبکهاي هویتی با خود تنظیمی در جامعه دانشجویان دختر - 0/16 - و پسر - 0/11 - در جدول تحلیل واریانس رگرسیونی در سطح کمتر از0/05 شمعنی دارشبود، لذا مدل رگرسیون خطی معنیدار بود و در نتیجه حداقل یکی از سه سبک هویتی با خود تنظیمی دانشجویان دختر و پسر رابطه خطی معنیدار دارد.نتایج برآورد مدل معنیدار در قالب جدول ضرایب رگرسیون ارائه شده است - جدول-. - 1 با توجه به معنی داري ضرایب رگرسیون در سطح کمتر از 0/05، در دختران بین سبک اطلاعاتی و سبک هنجاري با خود تنظیمی رابطه وجود دارد و در نتیجه سبک اطلاعاتی و سبک هنجاري پیش بینی کننده خود تنظیمی در دانشجویان دختر میباشند، اما در دانشجویان پسر فقط بین سبک اطلاعاتی با خود تنظیمی رابطه وجود دارد و در نتیجه فقط سبک اطلاعاتی پیش بینی کننده خود تنظیمی در دانشجویان پسر است.
ب. مقایسه خود تنظیمی بر حسب جنس دانشجویان: با توجه به اینکه میانگینهاي محاسبه شده، خود تنظیمی دانشجویان دختر از پسر بیشتر بود، بر اساس محاسبات آزمون - 3/385 - t، تفاوت خود تنظیمی دانشجویان دختر و پسر در سطح کمتر از 0/05 معنیدار بود - جدول-. - 2 بطوریکه خود تنظیمی دانشجویان دختر بیشتر از دانشجویان پسر بود.
ج. مقایسه سبکهاي هویت بر حسب جنس دانشجویان: با توجه به اینکه در میانگینهاي محاسبه شده سبکهاي هویت - سبک اطلاعاتی، سبک هنجاري، سبک سردرگم - دانشجویان دختر و پسر تفاوت بسیار جزئی مشاهده بر اساس نتایج آزمون t - دو نمونه مستقل - بین میانگین سبک هاي هویت دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنیدار وجود ندارد - جدول-. - 2
بحث و تفسیر
نتایجشپژوهش نشان داد که بین سبک هاي هویت و خودتنظیمی رابطه وجود دارد، سبک هویت اطلاعاتی و هنجاري با خودتنظیمی رابطه مثبت معنی دار و با سبک هویت سردرگم- اجتنابی رابطه منفی معنی دار دارد. نتایج این تحقیق با نتایج تحقیق جکوبسکی ودمبو - 2004 - هم خوانی دارد، آن ها ارتباط مثبت معنیداري بین سبک اطلاعاتی وارتباط منفی دار بین سبک سردرگم پیدا کردند. برزونسکی - 1992 - دریافت که دانشجویان با سبک هویت اطلاعاتی خود را براي ورود به دانشگاه آماده می کنند و در مقابله با استرسهاي خود به صورت مثبت برخورد می نمایند، در مقابل دانشجویان باسبک سردرگم-اجتنابی در برخورد با استرسها بهروش اجتنابی مثل دوري کردن، تفکر آرزومندانه، تکیه می کنند. برزونسکی و کوك - 2000 -
دریافتند که خودمختاري ودرگیرهاي آموزشی و پیشرفت روابط بین فردي وداشتن اهداف آموزشی خود تعریف شده باسبک هویت اطلاعاتی همبستگی مثبت و با سبک هویت سردرگم- اجتنابی همبستگی منفی دارد. سبک هویت اطلاعاتی می تواند پیش بینی کننده خود تنظیمی در مردان و سبک هاي هویت اطلاعاتی وهنجاري می تواند پیش بینی کننده خود تنظیمی درزنان باشد. مردان در مقایسه با زنان بیشتر به اجتناب اجتماعی می پردازند، احساس خود کارآمدي اجتماعی کمتري دارند کمتر از زنان در جست وجوي حمایت وتایید اجتماعی می باشند - برزونسکی، - 1998 .یافته دیگر پژوهش عدم تفاوت در سبک هاي هویتی دختران و پسران دانشجوست. نتایج تحقیقات دراین مورد متفاوت است. ویوان - 2003 - به این نتیجه دست یافت که مردان داراي سبک سردرگم- اجتنابی و زنان داراي سبک اطلاعاتی می باشند. اریکسون معتقد است که شکل گیري هویت در زنان ومردان ممکن است متفاوت باشد.
