بخشی از مقاله
چکیده
هدف مطالعه حاضر تعیین میزان شیوعسندرم پیش از قاعدگی در دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال و عوامل جمعیت شناختی مرتبط با آن بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مطالعات همهگیر شناختی است.
جامعه آماري این پژوهش را تمام دانشجویان دختر مشغول به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال در سال تحصیلی 95-96، به تعداد 986 نفر بود که تشکیل داده است. حجم نمونه آماري طبق جدول مورگان، 276 دانشجوي دختر به روش نمونهگیري خوشهاي از بین جامعه آماري انتخاب و در این مطالعه شرکت کردند. براي جمع آوري داده ها از پرسشنامه هاي جمعیت شناختی و مقیاس سندروم پیش از قائدگی استفاده شد.
براي تجزیه و تحلیل دادهها از ابزارهاي آمار توصیفی میانگین، انحراف معی ار و آزمونهاي تحلیل واریانس و t مستقل استفاده شد. با استفاده از آزمونهاي - تحلیل واریانس، تی دو گروه مستقل - مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، 48/11 درصد پاسخگویان نمره اي بالاتر از نمره برش گرفتند و نتایج پژوهش نشان داد که بین میزان سندرم پیش از قاعدگی بر حسب سن آنها تفاوت معنی داري وجود دارد و بالاترین میانگین سندرم پیش
از قاعدگی بر حسب سن پاسخگویان با میانگین 34/25 مربوط به گروه سن ی -26 30 سال میباشد و کمترین میانگین مربوط به گروه سنی25-20 سال با میانگین 23/17 میباشد و تفاوت معنیداري بین میزان سندرم پیش از قاعدگی با توجه به تاهل آنها وجود دارد و میزان سندرم پیش از قاعدگی در بین گروه متاهلها بیشتر از مجردها میباشد،
بالاترین میانگین سندرم پیش از قاعدگی بر حسب وضعیت اقتصادي پاسخگویان با میانگین 35/07 مربوط به گروه وضعیت اقتصادي پایین میباشد و کمترین میانگین مربوط به گروه وضعیت اقتصادي بالا با میانگین 22/98 میباشد و بین میزان سندرم پیش از قاعدگی بر حسب محل سکونت آنها تفاوت معنی داري وجود ندارد و همچنین تفاوت معنی داري بین میزان سندرم پیش از قاعدگی با توجه به وضعیت اشتغال آنها وجود دارد و میزان سندرم پیش از قاعدگی در بین گروه بیکارها بیشتر از شاغلها می باشد. نتایج بیان میکند که میزان سندرم پیش از قاعدگی در بین گروه با وضعیت اقتصادي پایین، افراد بیکار، متاهل بیشتر می باشد.
مقدمه
از نظر بهداشت جهانی سلامت زنان یکی از شاخص هاي توسعه یافتگی کشورهاست چرا که زنان به دلیل شرایط ویژه فیزیولوژیک در دورههاي مختلف زندگی به ویژه نیازهاي جسمی و روحی در ارتباط با تولید مثل و عوارض ناشی از آن در معرض آسیب پذیري بیشتري درمقایسه با مردان هستند
بسیاري از زنان در روزهاي پایانی چرخه قاعدگی خود، علایم جسمی از قبیل تورم و حساسیت پستان ها، سردرد، افزایش اشتها و تپش قلب و علایم روانی نظیر افسردگی، تحریک پذیري، خستگی، پرخاشگري و تمایل به خودکشی را تجربه میکنند ، این ناراحتیهاي جسمی و روانی که به صورت دورهاي و راجعه احساس میشوند و از نظر فراوانی و شدت علایم میتوانند متفاوت باشند، به عنوان سندرم پیش از قاعدگی - - 3PMS تعریف میشوند
نظریههاي عصبی هورمونی هیچ یک به تنهایی قادر نیست تمام ابعاد اختلال را پوشش دهد و هیچ درمان و واحدي هم براي تمام مبتلایان موثر نبوده است. اما اثربخشی بسیار موفق داروهاي مهار کننده باز جذب سروتونین در تخفیف علایم، نظریه سروتونرژیک را بیشتر از همه تقویت کرده است و عوامل خطر متعددي هم در ارتباط با pms نام برده شده که عبارتند از : مجرد بودن، تحصیلات پایین، نبودن تحرك و ورزش، سیگار کشیدن ومصرف زیاد الکل و نیز مصرف مواد شیرین و آشامیدنی هاي داراي کافیین
رمچران و لو، فیک و همکاران5،. - 1992 بعضی از زنان علائم شدید PMS را تجربه می کنند که باعث اختلال در عملکرد عاطفی، رفتاري و جسمی آنها بویژه در ارتباطات خانوادگی، فعالیت هاي اجتماعی وتحصیلی شان میشود
زنان مبتلا به سندرم قبل از قاعدگی نسبت به زنان بدون سابقه PMS، مراقبت هاي سرپایی بیشتر، میزان هزینه بالاتر درمانی و میزان غیبت کاري بالاتر به علل بهداشتی درمانی را دارا می باشند - بورنستین، دیان، اندیکوت، ران، براون، دیچرسون7، . - 2003 بعلاوه PMS موجب افزایش پی آمدهاي تحصیلی مانند تأثیر بر روي عملکرد تحصیلی می شود
مطالعات نشان داده که وضعیت روحی فرد ممکن است بر وقوع PMS اثر داشته باشد که میتواند آستانه درد را تحت تأثیر قرار دهد. پاسخ هاي فیزیولوژیک و عاطفی هیجانی هر دو، عامل مهم در این امر بشمار میروند شواهدي وجود دارد که زنان مبتلا به PMS در زندگی شان استرس بیشتري را متحمل میشوند. از طرفی استرسهاي طولانی مدت در زندگی بر اختلالات قاعدگی مؤثر می باشد
برخی از زنان که تغییرات قبل از قاعدگی تاثیرات منفی بر زندگیشان میگذارد وموجب کاهش کیفیت زندگی شان می شود به PMS مبتلا هستند و این تغییرات غیر طبیعی محسوس میشوند؛ گروه دیگري که در آنان تغییرات قبل از قاعدگی یا تغییر شدید خلقی و روانشناختی همراه است مبتلا به PMS میباشند و این تغییرات غیر طبیعی محسوب میشوند
نشانگان پیش از قاعدگی منجر به کاهش ظرفیت وتوانایی فرد، اختلال هایی مثل اضطراب، افسردگی، خودکشی و در نتیجه کاهش کیفیت زندگی میشود. به عبارتی PMS نه تنها زندگی فرد، بلکه همچنین خانواده و جامعه را نیز تحت تاثیر قرار میدهد - پینار و همکاران، 2010؛ کلین لانسما و همکاران،2010؛ بیکر، کلرین،تریندر2،. - 2008 حدود 80-95 درصد زنان حداقل از یک علامت در دوران پیش از قاعدگی رنج میبرند. طبق آمارهاي جهانی شیوع PMS با شدت خفیف تا متوسط حدود 50-3 درصد و شیوع طیف شدید بیماري برابر با %4-14 می باشد
طی مطالعه اي درسال 2010 شیوع PMS در دختران نوجوان درآمریکا 90 - 70 درصد گزارش شده است و همچنین درمطالعات انجام شده درترکیه شیوع PMS در زنان گروه سنی 15-49سال بین 5/6 تا 76 درصد و در زنان گروه سنی 15-25سال بین -17/2 67/5 درصد برآورده شده است در مطالعه اي که توسط شرما - 2008 - 10 بر روي گروهی از نوجوانان با سن متوسط 16/2 سال انجام گرفت، نتایج نشان داد که 63/1 درصد از شرکت کننده گان یک یا بیشتر از یکی از علائم نشانگان قبل از قاعدگی را دارا بودند
بر اساس مطالعه اي درشهر بندرعباس، 302 نمونه مورد مطالعه با سن متوسط 22/4 سال،166 نفر آنها 54/9 - درصد - معیارهاي تشخیص PMS را دارا بودند
تمجیدي - 1374 - شیوع نشانگان پیش از قاعدگی را در زنان 15-45 ساله شهر تهران 62/4درصد اعلام کرد که در 64درصد آنها شدت علائم، خفیف و32درصد شدت علائم متوسط و3 درصد شدت علائم بالا بوده است. درکنار عوامل بیولوژیکی، عوامل شناختی نیز میتواند در ایجاد PMS و علائم آن دخلیل باشد. بر طبق این نظریه شدت آشفتگی که زنان مبتلا به PMS تجربه میکنند نه تنها به وسیله علائم فیزیکی مشخض می شود بلکه همچنین از طریق استفاده آنها از روشهاي منفی براي توصیف اعمالشان مشخص می شود که این گروه از زنان بیشتر احتمال دارد که اضطراب، افسردگی وسایر اختلالهاي خلقی را تجربه کنند
همزمانی نشانگان پیش از قاعدگی با سایر اختلالهاي روانی از جمله افسردگی اساسی، ختلال خلقی، اختلال عاطفی فصلی، اختلال دیس تایمی، اسکیزوفرنی، اختلال وسواسی- جبري، اختلال وحشتزدگی، اختلال جسمانی کردن، پرخوري روانی، اختلال سوء استفاد مواد و اختلال هاي شخصیت گزارش شده است
بیشتر زنان مبتلا به PMS، اختلالها یا بیماريهاي دیگر را نیز خواهند داشت - 20/1درصد اختلال هاي روانی، 16/6درصد بی نظمیهاي قاعدگی، 10/2 درصد علائم پس از یائسکی، 8/4 درصد اختلالهاي پزشکی - - کرزکوا استینر6،. - 1999 بیمارانی که به طور همزمان مبتلا به PMS واختلالهاي روانی هستند، هم شدت علائمشان بیشتر می شود و هم درمانشان مشکل تر خواهد شد. تشخیص این گروه از بیماران نیاز به دقت و ارزیابی بیشتر دارد
براساس نتایج تحقیقات مختلف، عواملی که در شیوع سندرم پیش از قاعدگی موثرند شامل سن، مصرف سیگار، الکل وکافئین، الگوهاي غذایی، مصرف قرصهاي خوراکی جلوگیري کننده از بارداري، عادات ورزشی، تاریخچه قاعدگی، و تولید مثلی، سابقه آزار جنسی ، سابقه ابتلا به سندرم پیش از قاعدگی، وضعیت تاهل ، نگرش نسبت به قاعدگی ، شغل، حاملگیهاي متعدد، ژنتیک، سطح تحصیلات، عوامل اجتماعی و فرهنگی، مذهب و توجه به انجام فرایض مذهبی، مدت خون ریزي قاعدگی و وجود فشارهاي روانی می باشد
بر طبق DSM_5، 3 - 8 درصد زنان معیار هاي تشخیص فرم شدید PMS را دارند که این میزان شیوع در چندین مقاله و مطالعه همهگیر شناختی تائید شده است - کیسنر و پاستور7، هالبریج و همکاران، . - 2003 زنان مبتلا به PMS از علائم جسمانی یا روانی و یا هر دو شکایت دارند. این علائم در فاز لوتئال 2 ظاهر شده و پس از شروع قاعدگی از بین میروند . زمان بروز و ختم علائم، PMS را از سایر اختلالهاي روانی متمایز میکند - رادا، ساداتو، شوگن8 ، . - 2006 شیوع نشان گان پیش از قاعدگی در چندین کشور اروپایی، آمریکا، هند، چین وکشورها دیگر مورد بررسی قرار گرفته است که میزان آن کاملا هماهنگ بوده است
