بخشی از مقاله
چکیده
هدف: تحقیق تعیین رتبه عوامل مربوط در پیشرفت گردشگری ورزشی استان فارس با تاکید بر منابع طبیعی بود. تحقیق حاضر توصیفی و به صورت میدانی انجام شد، جامعه ی آماری را 167نفر تشکیل می دادند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شد که پس از تایید روایی ، پایایی آن - 0/95 - به دست آمد.
برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش آمار توصیفی از میانگین، فراوانی، نمودار، جدول...و در بخش آمار استنباطی از تحلیل عامل اکتشافی، آزمون کولموگروف اسمیرنوف، آزمون رتبه بندی فریدمن با استفاده ازنرم افزار spss20 استفاده شد، یافته ها نشان داد که عوامل مربوط به ورزش های زمستانی با میانگین رتبه ی - 6/62 - ، عوامل مربوط به ورزش های تابستانی با میانگین رتبه ی - 5/76 - ، عوامل مربوط به طبیعت گردی و دامنه نوردی با میانگین رتبه ی - 4/66 - ، عوامل مربوط به کوهنوردی و غارنوردی با میانگین رتبه ی - 4/55 - ، عوامل مربوط به طبیعت درمانی با میانگین رتبه ی - 2/54 - ، عوامل مربوط به بیابانگری با میانگین رتبه ی - 1/48 - ، به ترتیب بیشترین تا کمترین اهمیت را در توسعه ی گردشگری ورزشی استان فارس به خود اختصاص دادند.
مقدمه
گردشگری، یکی از مهم ترین فعالیت های جهان معاصر به شمار می رودکه آن را می توان به زیرمجموعه هایی مانند گردشگری تفریحی، گردشگری درمانی، گردشگری فرهنگی، گردشگری اجتماعی، گردشگری ورزشی، گردشگری مذهبی و گردشگری تجاری و سیاسی تقسیم کرد. بر اساس گزارش 1WTO ، تعداد گردشگران جهان سالیانه 4/3درصد رشد دارد و سال2020به1/6میلیارد نفر می رسد. در همین زمان هزینه های گردشگران در سرتاسر جهان در هر سال6/7درصد رشد داردو به 2تریلیون دلار می رسد.
بخشی از این مسافرت ها را گردشگری ورزشی تشکیل می دهد. در کشورهای صنعتی، گردشگری به عنوان یک مجموعه ی کل بین4تا6درصد تولید ناخالص داخلی - GDP - را تولید میکند و گردشگری ورزشی بین1تا2درصد از تولیدناخالص داخلی - GDP - را شامل می شود، اگر چه اندازه گیری -های تاثیر ورزش و گردشگری در کل جهان مشکل است، با وجود این، نرخ رشد صنعت گردشگری ورزشی حدود 10درصد در سال برآورد می شود.
مزایا و منافع اقتصادی حاصل گردشگری، جلوه های طبیعی و جغرافیایی و ویژگی های مفرح آن، بسیارجالب توجه است، و در واقع - گردشگری ورزشی - 1 صنعتی است که از ترکیب دو صنعت - گردشگری - و صنعت - ورزش - پدید آمده است. به عبارت دیگر، ورزش یکی از فعالیت -های مهم گردشگران در حین گردشگری است و گردشگری و مسافرت نیز با انواع مختلف ورزش همراه است.
موضوع مسافرت مردم برای شرکت یا تماشای ورزش به بازی های المپیک باستان بر می گردد، درست از زمانی که مردم از نقاط مختلف برای تماشای رقابت قهرمانانشان در کوه المپیا دور هم جمع می شدند. اما بحث گردشگری ورزشی یکی از حوزه های جدید تحقیقی در ده سال گذشته است
مسافرت به دلایل - غیرتجاری - تعطیلات یا - تجاری - غیرتعطیلات - حرفه - برای شرکت یا مشاهده ی فعالیت، گردشگری ورزشی نامیده می شود. همچنین گردشگر ورزشی، بازدیدکننده ای موقتی است که حداقل 24 ساعت در محل رویداد اقامت می کند و هدف اصلی او شرکت در یک رویدادورزشی است و در عین حال، جذابیت های ثانویه ای نیز ممکن است برای او وجود داشته باشد
به طور کلی گردشگران ورزشی دو دسته ی عمده را شامل می شوند که عبارت انداز:1 تماشاگران ورزشی، :2 مشارکت کنندگان ورزشی. تماشاگران ورزشی، افرادی اند که به تماشای رویدادهای ورزشی همچون مسابقات المپیک، جام جهانی ومسابقات بین المللی که گردشگری ورزشی رویداد نامیده می شود، علاقه مندند. دورنمای گردشگری ورزشی رویداد بسیار گسترده ای است و از رویدادهای شاخص مانند بازی های المپیک گرفته تا مسابقات بسکتبال جوانان دانشگاهی را شامل می شود
مشارکت کنندگان ورزشی عاشقان ورزش بوده و علاقه مندند خود به ورزش بپردازند. آنها تمایل دارند در ورزش هایی که بیشتر جنبه غیر رقابتی دارند مشارکت فعال داشته باشند و حتی خود مقدمات آن را فراهم آورند تا از فواید متعدد ورزش در ابعاد تندرستی، اجتماعی روانی بهره گیرند. گردشگر ورزشی به عنوان مشارکت کننده، در فعالیت هایی مانند تنیس، گلف، اسکی، موج سواری بر امواج کم عمق، کوهنوردی، قاطرسواری، شکار، ماهیگیری، قایقرانی، شنا، غواصی زیر آب با وسایل ساده یا پیچیده و کپسول هوا، پاروزنی و بسیاری از فعالیت های دیگر شرکت می کند
با توجه به بررسی صورت گرفته و اثبات شده، کشور ایران یکی از ده کشور اول جهان از نظر جذابیت های گردشگری است و از لحاظ تنوع زیستی و تنوع جاذبه های طبیعی رتبه پنجم را در جهان دارا می باشد. بعضی از کشورهای شمال آفریقا همانند مراکش، تونس، مصر و دیگر کشورهای قاره همانند کنیا و آفریقای جنوبی، با استفاده از فرصت های موجود برای بهره برداری از گردشگری ورزشی متکی بر جاذبه های طبیعی ورزشی، مدت زمان، فصل ودرآمد حاصل از گردشگری را به مقدار چشمگیری افزایش داده اند.
به واسطه نیاز روحی روانی انسان، امروزبه تفریح در طبیعت و ورزش هایی که در عرصه طبیعی قابل انجام است، با برنامه ریزی حساب شده ضمن بهره گیری از استعداد مناطق مختلف و لحاظ کردن شرایط مختلف، می توان در پیشبرد اهداف اقتصادی و اشتغالزایی گام برداشت و محیط های مناسبی برای گردشگران به وجود آورد. برنامه یزی بر روی این جاذبه ها و هدایت گردشگران ورزشی به این جاذبه ها، بسیار مفید و مؤثر خواهد بود، از هدر رفتن وقت، سرمایه، بودجه و منابع و امکانات انسانی و مادی جلوگیری کرده و در برابر کشورهای رقیب برای کشور ما یک مزیت رقابتی ایجادخواهد کرد
جذب گردشگر جزء برنامه چشم انداز 20 ساله کشور میباشد و چون گردشگری ورزشی از انواع گردشگری میباشد لذا توسعه گردشگری ورزشی یک ضرورت محسوب می شود که باعث افزایش درآمد و اشتغالزایی می گردد. یکی از عوامل موثر بر توسعه گردشگری ورزشی منابع طبیعی است. فعالیتهای تفریحی ورزشی مانند اسکی و هاکی روی یخ درزمستان، کوهنوردی، صخره نوردی، ورزشهای آبی - غواصی و شنا - ، دوچرخه- سواری در تابستان وغیره را می توان در زمره منابع طبیعی جای داد.
تحقیقات زیادی در مورد اثر جاذبه های طبیعی بر توسعه گردشگری ورزشی انجام شده است تمامی این تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور، جاذبه های طبیعی را عامل مثبتی بر توسعه گردشگری ورزشی می دانند
جاذبه های طبیعی ورزشی موجود در ایران به طور کلی به هفت دسته تقسیم بندی شده است. این هفت دسته هر کدام در برگیرنده فعالیت های مختلف ورزشی و تفریحی است. نکته مهم اینکه تمامی این فعالیت ها نیازمند حضور در جاذبه های طبیعی اند. این هفت دسته کلی عبارت اند از - 1دامنه نوردی - 2شکار، صید و ماهیگیری - 3ورزش های زمستانی - 4ورزش های ساحلی و آبی - 5بیابانگردی - 6طبیعت درمانی - 7کوهنوردی و غار نوردی
استان فارس با وسعت 123946 کیلومتر مربع حدود 7/5درصد مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است. در زمینه ی جاذبه های طبیعی، تاریخی، زمین شناسی، ژئومورفولوژی و فرهنگی روستایی وعشایری در سطح یک منطقه از مناطق مهم گردشگری ایران محسوب می شود. و علاوه بر جاذبه های متعدد تاریخی وفرهنگی مشهوری مانند تخت جمشید، آرامگاه سعدی و حافظ دارای جاذبه های طبیعی کمتر شناخته شده ای مانندبهشت گمشده، آبشار مارگون، آبشار استهبان، آبشار فدامی و دریاچه های پریشان، بختگان، مهارلو و قلل مرتفعی مانندکوه سفید و رنج می باشد، این استان یکی از پرجاذبه ترین مناطق ایران است و با با برخورداری ازموقعیت طبیعی وجغرافیایی ممتاز، مراکز مذهبی و بقاع متبرکه، شهرهای باستانی، قدمت تاریخی و شگفتیهای شیوه های معیشتی کوچ نشینی و جاذبه های طبیعت گردی، به عنوان یکی از قطبهای گردشگری کشور شناخته می شود.
به نظر می رسد که توجه به صنعت گردشگری در اقتصاد استان تأثیر زیادی در بهبود وضع اقتصادی استان، افزایش اشتغال و درآمد سرانه و در نهایت توسعه خواهد داشت، این استان با دارا بودن بیش از 1347اثر تاریخی ثبت شده ملی و دو اثر ثبت شده جهانی - تخت جمشیدو پاسارگاد - ،400 جاذبه طبیعی، بافت بومی و فرهنگی متنوع هنوز نتوانسته است به سهم مناسب خود در بازار گردشگری دست یابد
