بخشی از مقاله
چکیده
در سالهای نه چندان دور سازمانها در خصوص استقرار سیستمهای یکپارچه نرمافزاری جهت مدیریت منابع سازمانی تصمیمگیری میکردند و حال پا را فراتر نهاده و در تلاش جهت استفاده بهینه از سرمایهگذاری خود در راستای تصمیمگیریهای کلان سازمان هستند. ابزارهای هوش تجاری به کمک سازمانها آمدهاند تا بتوانند با استفاده از شاخصهای مهندسی شده، سرعت و دقت تصمیمگیریهای سازمانی را افزایش دهند.
هدف اصلی از این پژوهش، تعیین عوامل موثر بر اجرای موفق هوش تجاری در سازمانهایی است که هزینه بسیار زیادی جهت استقرار سیستم مدیریت منابع سازمانی - ERP - نمودهاند. به منظور تحقق هدف اصلی پژوهش، عوامل مرثر در اجرای موفق هوش تجاری را در سازمانهایی که نسبت به استقرار ERP اقدام نمودهاند، مورد بررسی قرار دادیم. عوامل موثر در این زمینه به عوامل استراتژیکی، تاکتیکی و اجرایی تقسیمبندی میگردد.
با توجه به نو بودن موضوع هوش تجاری و جایگاه آن، همچنین پرداخت اکثر پژوهشها و مقالات از منظر داده کاوی، انبار دادهها و موارد زیرساختی و فنی به این موضوع، مباحث مدیریتی و سایر عواملی که بر پیادهسازی هوش تجاری موثرند، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. به همین دلیل عوامل استراتژیکی، تاکتیکی و اجرایی و میزان تاثیر آنها را در پیادهسازی نرمافزار هوش تجاری از دیدگاه مدیریت منابع سازمانی را مورد بررسی قرار دهیم. جامعه آماری تحقیق از میان 200 نفر از متخصصین فناوری اطلاعات، کارشناسان سیستمها و مدیران ارشد سازمانها بوده است. از 103 پرسشنامه بازگشت داده شده، تمام پرسشنامه قابل بکارگیری در تحلیل آماری بود و ما را در رسیدن به پاسخ سوالات تحقیق یاری نمود.همچنین لازم به ذکر است که از نرم افزار PLS جهت تحلیل داده ها استفاده گردیده است.
-1 مقدمه
سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان در واقع نقطه اوج و تکامل سیستم های اطلاعاتی در عصر حاضر هستند. قابلیتهای این سیستم ها باعث شده که علاوه بر بخش های تجاری، سازمانهای دولتی و غیرانتفاعی نیز جهت استفاده از آنها اقدام نموده و زمینه بهبود خدمات مشتریان را فراهم نمایند. یکی از نیازمندیهای کنونی و آینده مدیریت سازمان، پشتیبانی از فرآیند تصمیم گیری است که سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان می بایست علاوه بر اهداف واقعی خود یعنی مکانیزاسیون، یکپارچکی و بهبود فرآیند این نیازمندیها را نیز پوشش دهند.
سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان، ابزارهای قدرتمندی را جهت کنترل و اندازه گیری عملیات سازمانی پیشنهاد می کنند. تعداد زیادی از سازمانها، به این اعتقاد رسیده اند که چنانچه این ابزارها به سیستم های هوش تجاری مجهز شوند، ارزش بسیار بالاتری را برای سازمان ایجاد می نمایند. با بهره گیری از این ابزارها می توان اطلاعات مشتریان را طی دوره های مختلف نگهداری نمود و پس از پردازش و کاوش آنها اطلاعات ارزشمندی در خصوص نیازها، سلایق و رفتارهای آنها به دست آورد.
هدف هوش تجاری کمک به کنترل منابع و جریان اطلاعات کسب وکار است که در درون و پیرامون سازمان وجود دارند. هوش تجاری در قرن اطلاعات با شناسایی و پردازش داده ها و اطلاعات انبوه و متفاوت به دانش و هوشمندی ناب، کمک بزرگی به سازمانها می کند. هوش تجاری، اطلاعات کسب وکار را به موقع و به صورت مناسب برای استفاده ارائه می نماید و توانایی استدلال و فهم معانی پنهان در اطلاعات کسب وکار را تأمین می نماید.
بسیاری از سازمانها که امروزه سیستم های سازمانی مانند سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان را پیاده سازی نموده اند، هنوز از کمبود هوش تجاری در فرآیندهای تصمیم گیری خود رنج می برند. مدلها و روشهای ارزیابی و سنجش هوش تجاری در سیستم های سازمانی می تواند در تشخیص سطح هوش سیستم ها و ایجاد فضای مناسب پشتیبانی تصمیم گیری مفید باشند. در واقع، ارتباط اصلی هوش تجاری با سیستم های سازمانی در این نکته نهفته است که هدف ثانویه این سیستم ها ایجاد فضای پشتیبانی تصمیم گیری برای مدیریت بوده و هوش تجاری می تواند در بطن این سیستم ها قرار گرفته و این هدف را برآورده سازد. حال ما در این تحقیق به تعیین عوامل موثر بر پیاده سازی هوش تجاری در موسسات و شرکت هایی که دارای سیستم مدیریت منابع انسانی هستند می پردازیم که شامل عوامل تاکتیکی ، عوامل استراتژیک و عوامل اجرایی و عملیاتی می شود.
-2 بیان مسأله :
امروزه در هر سازمانی که دارای بخشهایی از قبیل مالی،اداری،بازرگانی،انبار و ... باشد وجود نرم افزاری برای مدیریت و یکپارچه سازی آنها الزامی است که به آنها نرم افزار های مدیریت منابع سازمانی گویند و بنا به استفاده هایی که شرکت مورد نظر از آنها می نماید می تواند سازندگان مختلفی داشته باشد و از شرکت های مختلفی که در این عرصه فعالیت می نمایند تهیه شده باشد. حال آنکه اکنون با آمدن نرم افزار های هوش تجاری و درک نیاز هر سازمان به آن با هدف گرداوری ،پردازش و تحلیل حجم وسیعی از داده ها از سیستم های درون سازمانی و منابع برون سازمانی و در نهایت تبدیل حجم داده به ارزش تجاری موثر در تصمیم گیری از طریق ایجاد بستر گزارشات هوشمند تحلیلی است سازمان ها در تلاشند با یکپارچه سازی و استفاده از اطلاعات بدست آمده از نرم افزار مدیریت منابع سازمان خود بتوانند به گزارشات بدست آمده از نرم افزار هوش تجاری خود دست یابند. هوش تجاری به ما امکان جمع آوری داده ها از تمامی منابع، آموختن از داده ها و آماده سازس آنها برای نمایش از طریق داشبورد های مدیریتی و گزارش ها و همینطور آنالیز داده ها و اطلاعات و سپس اشتراک گزاری آنها و عمل بر روی اطلاعات و داده ها را می دهد.
-3 اهمیت و ضرورت تحقیق :
هوش تجاری - BI - شامل مجموعه ای از ابزارها، برنامه های کاربردی و متدلوژی هایی است که با جمع آوری داده ها از منابع درون و برون سازمانی، داده ها را برای تجزیه و تحلیل آماده می کند، امکان اجرای پرس و جو را مهیا می سازد، گزارشات و داشبوردها را ایجاد می نماید به نحوی که این گزارشات در اختیار تصمیم گیران و همینطور کارکنان قرار می گیرد. در ابتدا، ابزارهای هوش تجاری توسط تحلیلگران داده و سایر متخصصین IT استفاده می شدند به صورتی که آن ها تحلیل ها را بر روی داده ها اجرا می کردند و گزارشات را به عنوان نتایج پرس و جو برای کاربران کسب و کار تولید می نمودند. داده های هوش تجاری معمولا در یک انبار داده یا یک داده گاه کوچکتر که زیرمجموعه ای از اطلاعات شرکت است ذخیره می شوند.
تی نیوز، . - 1394 - مهم ترین منفعت استفاده از سیستم های هوش تجاری، افزایش اثربخشی در فرآیند تصمیم گیری است .لاجوردی - . - 1391 سیستم های هوش تجاری موجب بهبود عملکرد تجاری سازمان ها از طریق استفاده ی صحیح و پیشرفته از اطلاعات مربوط به رقبا، مشتریان، تامین کنندگان و عملیات تجاری داخلی سازمان ها می شوند. البته در ابتدا باید بتوان یک ساختار مناسب برای هوش تجاری در سازمان مورد نظر با توجه به نیازهای تحلیلی موجود در آن سازمان طراحی نمود. همچنین زیرساخت فناوری اطلاعات سازمان، باید توانایی پشتیبانی از ساختار مورد نظر را داشته باشد - لی بویتز، به نقل از حاجیپور شوشتری . - 1393 - سازمان با استفاده از هوش تجاری، اطلاعات و شاخص های محیط پیرامون را مقایسه نموده و روند کارها را در آینده پیش بینی می نماید و مدیران را قادر می سازد تا موقعیت سازمان را در مقایسه با رقبایشان بهتر درک نمایند. حقیقت منفرد و شعبان مایانی، . - 1391 -
-4 اهداف تحقیق :
اهداف کلی : تعیین عوامل مهم و تاثیر گذار بر اجرای سیستم هوش تجاری در سازمان های دارای سیستم مدیریت منابع سازمانی
-5 مروری بر ادبیات تحقیق
لونکویست و پیرتیماکی - - 2006 در گذشته تلاشهای محدودی برای ارزیابی هوش تجاری صورت گرفته است، ولی اکثراً هوش تجاری را به عنوان یک سیستم جداگانه منفرد در نظر گرفته اند نه در یک چارچوب سیستم سازمانی. مجموعه معیارهای عملکرد هوش تجاری را طراحی کرده اند و قبل از آنها، محققان تنها با هدف توجیه و اثبات نیاز به سرمایه گذاری و ارزش هوش تجاری تحقیقاتی انجام داده بودند.
