بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش با هدف تعیین نقش رضایت زناشویی، الگوهای ارتباطی و صمیمیت زوجین در گرایش به شبکه های اجتماعی صورت گرفت. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی میباشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سالتحصیلی 1396 - 1395 تشکیل دادند که از بین آنان تعداد 120 نفر به روش نمونه گیری دردسترس به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های رضایت زناشویی انریچ، الگوهای ارتباطی، صمیمیت و اعتیاد به شبکه های اجتماعی استفاده شد.
دادههای پژوهش با روش آزمون فرضیهها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون جندمتغیره با استفاده نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد بین رضایت زناشویی - r=0/570 - ، صمیمیت - r=-0/277 - ، الگوی جهت گیری گفت و شنود - r=-0/316 - و الگوی ارتباطی جهت گیری همنوایی - - r=0/298 با گرایش به شبکه های اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد
نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد متغیرهای پیش بین 27 درصد توانایی پیش بینی گرایش زوجین به شبکه های اجتماعی را دارند. در نتیجه می توان بیان نمود رضایت زناشویی، الگوهای ارتباطی و صمیمیت توانایی پیش بینی گرایش زوجین به شبکه های اجتماعی را دارند.
مقدمه
شبکه جهانی اینترنت، به عنوان یکی از برجستهترین فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی، نمایانگر پیشرفت فناورانه انسان امروزی است و با توسعه سریع آن استفاده از آن در جامعه مدرن به سرعت در حال افزایش است - تروژاک، زولینو و آچاب1، . - 2015 جامعه شبکهای باعث شده است تا جامعیت، پیچیدگی و شبکهسازی فناورانه به حوزههای متنوع زندگی و آموزشی نفوذ کند. یکی از امکانات فناوری و ارتباطات مبنی بر ابزارهای وب، شبکههای مجازی میباشند. بر اساس تعریف، شبکههای اجتماعی تحت عنوان شبکههای اینترنتی که یک ارتباط برخط برای کاربران جهت تعامل سریع و آسان را فراهم میکنند، معرفی گردیدهاند
امروزه، استفاده از ماهواره و شبکه های اجتماعی مجازی همچون فیسبوک2، تویتر3، تلگرام4، واتساپ5 و غیره باعث شده است حجم وسیعی از اطلاعات و برنامه های برون مرزی و فراسنتی به فضای فکری جوامع وارد شود و بر ابعاد مختلف زندگی فردی و جمعی تأثیر بگذارد. در واقع شبکههای از جمله عواملی هستند که می-تواند در هدایت و تربیت و سازندگی و بالا بردن شعور اجتماعی افراد و به سبب آنان رضایت زناشویی نقش مؤثری ایفا کند و برعکس آن نیز میتواند اتفاق بیفتد، یعنی اگر جهت آن خلاف خیر و صلاح عمومی باشد میتواند باعث گمراهی و انحراف و فساد و آلودگی و گاه بزهکاری و تعارضات زناشویی گردد. در واقع خانواده یک نهاد اجتماعی6 اولیه و حیاتی است که تثبیت و تضمین سلامت فرد و بقای جامعه در این کانون شکل میگیرد. در این بین رضایت زناشویی میتواند انعکاسی از میزان شادی افراد از روابط زناشویی و یا ترکیبی از خشنود بودن بواسطه بسیاری از عوامل مختص رابطه زناشویی میباشد
رضایت زناشویی زوجین در واقع تضمین کننده بقای زناشویی میباشد. رضایت زناشویی وضعیتی است که آن زن و شوهر در بیشتر مواقع احساسی ناشی از خوشبختی و رضایت از همدیگر دارند. روابط رضایت بخش در بین زوجها از طریق علاقه متقابل، میزان مراقبت از همدیگر و پذیرش و تفاهم یکدیگر قابل سنجش است
علاوه براین الگوهای ارتباطی که زوجین دارند و میزان صمیمتی که زوجین در این ارتباطات به کار می گیرند، می تواند در گرایش زوجین به استفاده از شبکه های اجتماعی نقش داشته باشد. کلارک و شیلدز - 1997 - 7 خانواده را سیستمی قانون گذار تعریف میکنند که اعضای آن به طور مداوم در حال تعریف و تجدید نظر در تعریف و ماهیّت روابط خود برمبنای الگوی ارتباط شان هستند. کنشهای متقابل میان والدین و فرزندان، و زوجین با یکدیگر اساس تحول عاطفی فرد تلقی می-گردد و این کنش متقابل در تمام مراحل عمر وی، خود را نشان می دهد. فیتزپاتریک و کوئرنر دو بعد زیر بنایی گفت و شنود و همنوایی را در الگوهای ارتباط خانوادگی شناسایی کردند
در بعد گفت و شنود اعضای خانواده به طور پیوسته و خود انگیخته با یکدیگر تعامل دارند و در بعد همنوایی، ارتباط های خانوادگی به گونه ای است که اعضا را وادار به یکسان نمودن نگرش ها، ارزش ها و باورها میکند و بر حرف شنوی از پدر و مادر و دیگر بزرگسالان استوار است
زمانی که این الگوی ارتباطی زوجین مناسب باشد، صمیمت بین آنان نیز متحول می شود. در واقع هنگامی که رابطه صمیمانه متوقف میشود، انرژی عشق به آزردگی و خشم تبدیل میشود و در نتیجه منازعات فراوان، انتقادهای مکرر، پناه بردن به سکوت، عدم همراهی عاطفی و لاینحل بودن مشکلات را پدید می آورد
صمیمیت به عنوان توانایی ارتباط با دیگران با حفظ فردیت تعریف میشود. اینگونه تعاریف مبتنی بر خویشتن، حاکی از آن است که فرد به درجهای از رشد فردی دست یابد تا بتواند با دیگران رابطه صمیمانه برقرار کند. همچنین صمیمیت را میتوان به عنوان توانایی "شناخت خود" در حضور دیگران دانست که خودآگاهی و رشد هویت، برای ظرفیت قابلیت شخص در جهت صمیمیت، بسیار ضروری است
لوئیز1997 - 11، نقل از وارینگ، - 2010 بر این باورند که فرصتهای ایجاد صمیمیت بین همسران، عنصر مهم در عملکرد بهنجار خانواده است. مطالعات بسیار محدودی در خصوص نقش و ارتباط متغیرهای روانشناختی با گرایش به شبکه های اجتماعی صورت گرفته است.
جعفرزاده داشبلاغ و همکاران - - 1394 در نتایج بررسی خود گزارش کردند بین مولفه های موضوعات شخصی، روابط جنسی و جهت گیری مذهبی و تعارض زناشویی با استفاده از شبکه های اجتماعی رابطه مثبت معنادار و بین مولفه های ارتباط زناشویی، حل تعارض و رضایت زناشویی با شبکه های اجتماعی رابطه منفی معناداری وجود دارد. همچنین میزان استفاده از شبکههای اجتماعی 69 درصد توانایی پیشبینی رضایت زناشویی و تعارضات زناشویی را دارد.
در نهایت با توجه شیوع اعتیاد به فضای مجازی در بین خانواده و مشکلاتی که گریبانگیر آنان می گردد، مطالعات اندکی در این حطیه صورت گرفته است.
