بخشی از مقاله
چکیده
هدف تحقیق حاضر بررسی تفاوت های فردی در ارتباط با رضایت شغلی در دبیران تربیت بدنی شهرستان مبارکه در سال تحصیلی 95- 96 میباشد. روش تحقیق حاضر، توصیفی، از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این تحقیق ، کلیه دبیران تربیت بدنی مرد و زن آموزش و پرورش شهرستان مبارکه می باشند.
جامعه آماری 75نفر که برای محاسبه حجم نمونه آماری تحقیق با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 62/8 بدست آمد که مقدار پرسش نامه های دریافتی 62 عدد بوده که پرسش نامه ها مورد تحلیل وبا سطح اطمینان ٪ 95 در نظر گرفته شده است ابزار اندازهگیری این تحقیق از پرسش نامه جمعیت شناختی وپرسش نامه مولفه های رضایت شغلی - پرسشنامه رضایتمندی مینه سوتا - MSQ - طیف 4 تایی لیکرت استفاده شد.
اطلاعات به دست آمده با روشهای آماری توصیفی و آمار استنباطی - آزمون t تک نمونهای ،آزمون مقایسه میانگین دو جامعه مستقل ،آزمون مقایسه میانگین چند جامعه - ANOVA - ، آزمون توکی ،مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. سطح معنا داری برای آزمون فرضیات p در نظر گرفته شد. نتایج تحقیق نشان داد : در مولفه های استخدام ، سابقه خدمت وتحصیلات رابطه معنا دارمثبت بدست آمد
بین میانگین مولفه های رضایت شغلی بر حسب جنسیت ،سابقه خدمت ،مقطع تحصیلی ،و بین مؤلفه ها بر حسب جنسیت اختلاف معناداری وجود دارد. هم چنین میانگین مؤلفه های رضایت ماهیت شغل، فرصت های ترفیع و حقوق و دستمزد بر اساس نوع رشته تحصیلی با توجه به سطح معناداری کوچکتر از 0/05 بین مؤلفه ها بر حسب نوع رشته تحصیلی اختلاف معناداری دارد و میانگین نمرات معلیمن با رشته تربیت بدنی در مؤلفه های رضایت همکاران، ماهیت شغل، فرصت های ترفیع کمتر از معلمین غیر رشته تربیت بدنی بوده است.
در نتیجه وضعیت عوامل موثر بر رضایت شغلی دبیران تربیت بدنی بیشتر در متغیرهای رضایت شغلی و مؤلفه های مافوق، همکاران، ماهیت شغل، فرصتهای ترفیع از حد متوسط بیشتر و در متغیر حقوق و مزایا از حد متوسط کمتر می باشد. لذا متغیر رضایت شغلی و مؤلفه های مافوق، همکاران، ماهیت شغل، فرصتهای ترفیع در وضعیت مطلوبی قرار دارد ولی مولفه حقوق و مزایا در وضعیت نامطلوبی قرار دارد.
مقدمه
هدف اصلی مدیریت در هر سازمان ، کمک به عملکرد بهتر برای نیل به اهداف سازمانی است.. انسان موجودی اجتماعی است که برای برقراری ارتباط و تشریک مساعی با دیگران برای رسیدن به عملکرد مطلوب همواره به انگیزه قوی و مناسب نیاز داشته است.
در نظام آموزش و پرورش هر کشوری عوامل متعددی وجود دارند که در شکل ، اهداف ، و کیفیت آن نظام موثر هستند . آموزش و پرورش نهادی اجتماعی است که از زندگی جمعی به وجود آمده و متاثر از محیط اجتاعی است . بنابراین ، آموزش و پرورش پدیده ای اجتماعی است
رضایت شغلی یکی از عوامل بسیار مهم در موفقیت شغلی است . رضایت شغلی عاملی است که سبب افزایش کارآیی و نیز احساس رضایت فردی می گردد . محققان ، رضایت شغلی را از دیدگاهای گوناگون تعریف کرده اند . اکثر صاحب نظران در خصوص ارتباط شغلی با عوامل روانی و اجتماعی اشتراک نظر دارند و معتقدند اگر شغل مورد نظر لذت مطلوب را برای فرد تامین نماید در این حالت فرد از شغلش راضی است - پرهیزکار ، . - 1373 ترکیب معینی از عوامل گوناگون چه درونی مانند احساس لذت از انجام کار و چه بیرونی مانند حقوق و مزایا ، و روابط محیط کاری سبب می گردد که فرد از شغلش راضی باشد.
مطالعات مختلف در زمینه رضایت شغلی نشان می دهد که متغیرهای زیادی با رضایت شغلی مرتبط است که این متغیرها در 4 گروه قابل طبقه بندی است
عوامل سازمانی مانند حقوق و دستمزد، ترفیعات، خط مشیهای سازمانی - 2 عوامل محیطی سبک سرپرستی، گروه کاری، شرایط کاری - 3 ماهیت کار - 4عوامل فردی.
بهره مندی از اصول روانشناسی برای بالا بردن کیفیت آموزشی شیوه ای علمی است چون آموزش صحیح و با کیفیت بالا بدون شناخت حالات و خصوصیات افراد چه دانش آموز و چه معلم ممکن نخواهد بود
پایین بودن رضایت شغلی را با تعدادی علائم بالقوه آسیب رسان مرتبط دانسته اند
براون و همکاران - 1998 - خاطر نشان می کنند که رضایت شغلی به منظور تضمین ارائه ی خدمات با کیفیت مطلوب به دانش آموزان ضروری است .
سطح رضایت شغلی بر اجرای موثر کار فرد تاثیر دارد . مطالعات نشان می دهند که رضایت شغلی در سلامت روانی و جسمی فرد تاثیر دارد و عدم رضایت شغلی با استرس و خستگی مرتبط است
در زمینه ی شغلی معلمان و عوامل موثر بر آتن ، می توان به پژوهش هایی که توسط برخی پژوهشگران انجام شده نیز اشاره کرد
رشد وتوسعه اقتصادی هر کشور به تولید وبهره وری عوامل تولید آن بستگی دارد که از این میان بهره وری عوامل انسانی بسیار با اهمیت میباشد ، منابع انسانی و استفاده درست و شایسته از آن، از کارآمدترین راههای رهایی از تنگناها و دشواریهای توسعه اقتصادی، اجتماعی و آموزشی است، زیرا منابع انسانی و نیروی انسانی بنیادی ترین عامل تولید و سازندگی، رشد و تکامل کشور است .از جمله تلاشهای مدیریت در جهت حفظ منابع انسانی، ایجاد رضایت در کارکنان و جلوگیری از عدم رضایت آنهاست.
نظام تعلیم وتربیت در آموزش و پرورش با استفاده از علوم ویژهای سعی میکند تا به اهداف کلی و عالی تعلیم و تربیت که همان رشد و توسعه شناختی ، روانی حرکتی ، اخلاقی ، عاطفی و اجتماعی است ، دست یابد. در این میان هدف تربیت بدنی به عنوان بخش تفکیکناپذیر تعلیم و تربیت ، گسترش رشد ، تکامل و کارائی انسان از راه فعالیتهای بدنی است
معلمان به عنوان پایهگذارن اندیشههای علمی ، مبلغان ارزشها و مسئولیتهای اجتماعی و آموزشی به کودکان و دانش-آموزان میباشند و حرف اول را در تربیت منابع انسانی میزنند
ازمیان نظریه ها وتحقیقات متعدد انجام شده در داخل وخارج در مورد رضایت شغلی به مواردی اشاره می شود.
رضایت شغلی بدون شک یکی از نتایج بسیار مورد مطالعه قرار گرفته در تحقیقات سازمانی است. احتمالا یکی از دلایل، پیوند بصری آن با طیف گسترده ای از رفتارهای مهم کارکنان مانند ترک خدمت، غیبت و عملکرد است
بنابراین تحقیق در مورد رضایت شغلی گسترده است. به طور سنتی پاداش کاری به عنوان عامل اصلی تعیین کننده رضایت شغلی در نظر گرفته می شود.
نظریه ی دو عاملی رضایت شغلی توضیح می دهد که چه عواملی - درونی یا بیرونی - منجر به رضایت شاغلان می گردد
نظریه تفاوت های فردی در رضایت شغلی - موتوویدلو ، - 1996 رویکردی شناختی به درک علل رضایت شغلی دارد.
حیدری - 1359 - در تحقیق خود با عنوان - - بررسی عوامل موثر در رضایت مندی شغل معلم - - عواملی مثل جنسیت ،مدرک تحصیلی و درآمد را بر سطح رضایت شغلی مورد بررسی قرار داده و رابطه بین معنی داری بین آنها بدست آمده است ، بدین طریق که هرچه مدرک تحصیلی بالاتر باشد رضایت شغلی بیشتر و همچنین زنان به طریق قابل ملاحظه ای نسبت به مردان از شغل خویش راضی ترند.
باطنی - 1360 - در تحقیقی با عنوان - - بررسی عوامل موثر در رضایت شغلی و عدم رضایت معلمان تبریز - - به این نتیجه رسیده است که متغیرهایی مثل سن ، مدرک تحصیلی ، جنسیت ، حقوق مناسب ، اطلاعات تخصصی و افزایش معلومات از طریق دوره های ضمن خدمت با رضایت شغلی آنان رابطه مثیت داشته است ، یعنی هرچه سن بالاتر و مدرک تحصیلی بالاتر بوده است ، رضایت از شغل بیشتر بوده است .
عباسی - 1373 - در تحقیق خود با عنوان - - رابطه هسته کنترل با رضایت شغلی در نمونه ای از معلمان راهنمایی شیراز - - نتیجه گیری کرده است که عواملی مثل سن ، مدرک تحصیلی ، سابقه خدمتی و تجربه بیشترین سهم را در سطح رضایت شغلی دارا هستند .
پاکزاد - 1374 - در مقاله خویش با عنوان - - رضایت شغلی - - نتیجه می گیرد که ، میان سطح تحصیلات و رضایت شغلی رابطه معنی دار مثبت وجود دارد . بدین معنی که هرچه سطح تحصیلات بالاتر باشد رضایت از شغل بالاتر است .
شاه نسی - 1375 - در قسمتی ار تحقیق خود تحت عنوان - - بررسی رابطه بین سبکهای مدیریتی رابطه مدار و وظیفه مدار با رضایت شغلی معلمان مدارس متوسطه شیراز - - به این نتایج دست یافتند که بین سبکهای مدیریتی و ابعاد رضایت شغلی - با استثناء ابعاد ارتقاء حقوق - رابطه مثبت وجود دارد.
در تحقیقی که با عنوان بررسی میزان رضایت شغلی پرستاران شاغل در بیمارستان روانپزشکی رازی و عوامل مرتبط با آن در سال 1382 توسط علیرضا گودرزی انجام شد یافته های تحقیق نشان داد که رضایت شغلی با میزان تحصیلات ، وضعیت تاهل ، جنسیت و نوع استخدام رابطه معنی دار دارد .
کنث - 1992 - در تحقیقی پیرامون رضایت شغلی و خصوصیات فردی میان سطح تحصیلات و سابقه خدمتی از یک طرف و رضایت شغلی از طرف دیگر رابطه معنی داری بدست آورده است. در زمینه ی شغلی معلمان و عوامل موثر بر آتن ، می توان به پژوهش هایی که توسط برخی پژوهشگران انجام شده نیز اشاره کرد
در تحقیقی با مشارکت 145 نفر به این نتیجه رسید که متغیر های سن و جنس و سطح اشتغال اثرات عمده معنی داری بر رضایت شغلی دارند ، بدین معنی که با افزایش سن رضایت شغلی بالاتر است و با بالا بودن سطح اشتغال رضایت بیشتر است . همچنین رضایت شغلی به نگرش کلی فرد درباره شغلش اطلاق می شود . کسی که رضایت کارش منفی است
در نظام آموزش و پرورش هر کشوری عوامل متعددی وجود دارند که در شکل ، اهداف ، و کیفیت آن نظام موثر هستند . آموزش و پرورش نهادی اجتماعی است که از زندگی جمعی به وجود آمده و متاثر از محیط اجتاعی است . بنابراین ، آموزش و پرورش پدیده ای اجتماعی است
