بخشی از مقاله
چکیده:
هدف این پژوهش رابطه سبک های رهبری مدیران با رضایت شغلی دبیران درس تربیت بدنی نواحی چهار گانه شیراز می باشد. جامعه آماری پژوهش، کلیه مدیران مدارس و کلیه دبیران درس تربیت بدنی مدارس چهار ناحیه شیراز می باشد که نمونه به صورت تصادفی خوشه ای و به نسبت تعداد مدارس هر ناحیه، که 60 نفر مدیر مدرسه و 60 نفر دبیران درس تربیت بدنی از همان مدارسی که مدیران آن به عنوان نمونه هستند انتخاب شده اند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استاندارد سبک رهبری لوتانز استفاده شد و روایی و پایایی این مقیاس چندین بار توسط لوتانز - 1990-1987 - تایید و ضریب آلفای آن در این تحقیق %73 به دست آمده است. در این تحقیق از پرسشنامه رضایت شغلی اسمیت، کندال و هولین - 1969 - استفاده شده است.
داده های گرد آوری شده از طریق نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون جهت رابطه سبک های رهبری مدیران با رضایت شغلی دبیران درس تربیت بدنی استفاده گردید و جهت پیش بینی رضایت شغلی دبیران از رگرسیون گام به گام استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین سبک های رهبری مدیران با رضایت شغلی دبیران مدارس شیراز رابطه مستقیم در حد قوی وجود دارد. و بین سبک های رهبری آمرانه مدیران با رضایت شغلی دبیران مدارس رابطه مستقیم در حد متوسط وجود دارد. و بین سبک رهبری مشارکتی مدیران با رضایت شغلی دبیران درس تربیت بدنی مدارس شیراز رابطه مستقیم در حد قوی وجود دارد .
مقدمه:
یکی از عوامل موفقیت در هر سازمانی برقراری ارتباط موثر و سبک رهبری متناسب با آن سازمان است. در دو دهه گذشته، اصطلاح "مدیریت استراتژیک منابع انسانی " به طور گسترده در آموزشگاهها و انجمنهای علمی توجه و بهرهبرداری قرار گرفته است. این اصطلاح کارکنان و معلمان را به منزله شرکایی در نظر میگیرد که از طریق عملکرد مطلوب، ضریب موفقیت برنامههای سازمان را برای دستیابی به موفقیت ارتقا میدهند - پاپاسولومو و دوکاکیس، . - 2002 بر اساس این رویکرد، عملکرد مطلوب نیروهای انسانی تحت تأثیر دامنه ای گسترده متغیرهایی مانند چگونگی سازماندهی، روش تصمیمگیری، ارزیابی عملکرد، فرهنگ سازمانی و سبک رهبری قرار دارد.
صاحب نظرانی که به طور افراطی از جایگزینی رهبری با مدیریت طرفداری میکنند، معتقدند که اتکا به روشهای بوروکراتیک برای اداره سازمانهای آموزشی، نشانه نوعی خطا در ادراک مختصات و الزامات زمانه است - پینکات و پینکات، . - 1994 رهبری کمک میکند تا از تأکید بر روند بوروکراتیک کاسته شود - کنه و همکاران، - 2002 و در نتیجه آمادگی سازمان برای همراهی با تغییرات افزایش یابد. یکی از مهم ترین دستاورد های رهبری، رضایت است - باس، . - 2006 استفاده از سبک های مناسب رهبری می تواند منجر به افزایش سطح رضایت شود.
پیشینه های تحقیق :
عباس زاده - 1390 - در پژوهشی با عنوان مقایسه ی سبکهای مختلف رهبری و رضایت شغلی از دید اساتید تربیت بدنی دانشگاه های کشور عنوان کرد بین ادراک اساتید از سبک های رهبری مدیران و رضایت شغلی تفاوت معنی داری وجود دارد. اما در انتخاب سبکهای رهبری آمرانه و مشارکتی تفاوت معنی داری بین اساتید زن و مرد نبود همجنین نتایج مقایسه ی زوجی نشان دادکه تفاوت معنی داری بین رضایت شغلی با انواع سبک های رهبری بود.
زرندی - 1390 - در تحقییقی تحت عنوان ارتباط درک حمایت سازمانی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان مازندران به این نتیجه رسید که بین درک حمایت سازمانی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد و بیان کرد که دادن بازخورد از طرف مدیران به کارکنان و مربیان موجب رضایت شغلی و تعهد سازمانی و پیداش درک حمایت سازمانی از طرف کارکنان و مربیان می شود.
میرکمالی - 1390 - در تحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه توانمندسازی روان شناختی بر رضایت شغلی پرستاران مطرح نمود: تنها مزیت رقابتی پایدار هر سازمان، افراد آن و نقش تمامی آنان در موفقیت سازمان است، که این امر از طریق توانمندسازی و تامین رضایت شغلی کارکنان میسر است. مهمت در سال 2011 بیان میکند که افزایش مهارتهای ارتباطی میتواند سبب افزایش احترام و اعتماد متقابل شود.
کوننوو طی مطالعه خود در سال 2011 ارتباط معنیداری میان مهارتهای ارتباط پرستاران و رضایت شغل آنان یافت - محمودی و همکاران، . - 1391 زارعی و همکاران - 2010 - عنوان نموده اند که از بین مهارتهای ارتباطی بین فردی تنها بین مهارت کار تیمی و افزایش تعهد سازمانی ارتباط معناداری وجود دارد. آلوارز ٌ و همکاران - - 2009 در تحقیقی به مطالعه ارضای نیازهای روانی پایه به عنوان میانجی ارتباط بین درک سبک رهبری مربی و انگیزش پرداختند و به این نتیجه رسیدند که سبک رهبری مربیان با انگیزش رابطه معنی داری دارد.
جن - - 2011 پژوهشی را تحت عنوان بررسی روابط بین رفتارهای رهبران وظیفه مدار و رابطه مدار با رضایت شغلی و تعهد سازمانی در کارکنان اداره اموزش و توسعه ی شانگهای چین انجام داد براساس نتایج مشخص شد که سبک رهبری وظیفه مدار تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم بر رضایت کارکنان دارد و تاثیر غیر مستقیمی از طریق اعتماد کارکنان به رهبر بر تعهد سازمانی دارد و بر عملکرد کارکنان تاثیری ندارد. نیمونز - 2009 - در تحقیقی دریافت که کاربرد هر دو سبک رهبری عملگرا و تحولگرا در مدارس بیش ترین اثر را در موفقیت دانشآموزان دارد، به طوری که استفاده ترکیبی از سبکهای رهبری مذکور در مدارس، اعتماد، تعهد، رضایت، اثربخشی، همکاری و سطح انتظارات معلمان را افزایش میدهد و این عوامل منجر به پیشرفت و دستیابی دانشآموزان به موفقیت میگردد.
روش پژوهش :
پژوهش حاضر، بر اساس هدف کاربردی ٍ است. از سویی دیگر، از نظر ماهیت و روش تحقیق، توصیفی - از نوع همبستگی - است. هدف پژوهشگر از انجام تحقیق توصیفی، توصیف عینی و واقعی خصوصیات یک موضوع و یا پدیده است. این پژوهش، از آنجا که به تشریح و توصیف عینی، رابطه بین سبکهای رهبری با رضایت شغلی دبیران درس تربیت بدنی مدارس نواحی چهار گانه شیراز میباشد. از نظر ماهیت و روش تحقیق، توصیفی - غیرآزمایشی - است. در این تحقیق روابط بین ابعاد و مؤلفههای الگوی مفهومی مطالعه می شود. لذا میتوان آن را از نوع همبستگی به حساب آورد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل مدیران مدارس و دبیران درس تربیت بدنی نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهر شیراز می - باشد.
نوع تحقیق توصیفی میباشد که به روش میدانی انجام میگیرد. جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران مدارس و دبیران درس تربیت بدنی مدارس شیراز می شود که به دلیل گستردگی و جامعه آماری بالا تعداد 60 نفر از مدیران مدارس 60 نفر از دبیران درس تربیت بدنی به صورت تصادفی خوشه ای و به نسبت درصد تعداد مدارس اداره آموزش و پرورش هر ناحیه انتخاب و به عنوان نمونه آماری مورد آزمون قرار میگیرد.
ابزار گردآوری اطلاعات
ابزار گرداوری اطلاعات در این تحقیق، پرسشنامه میباشد که شامل چهار بخش میباشد:
ویژگیهای شخصی آزمودنیها
شامل ویژگیهایی فردی و شغلی افراد از قبیل جنس، سن ، سابقه کار و سطح تحصیلات افراد نمونه میباشد.
پرسشنامه رضایت شغلی
به منظور سنجش رضایت شغلی کارکنان از شاخص توصیف شغلی - JDI - اسمیت، کندال و هولینَ - 1969 - استفاده شده است. دامنه امتیازات این پرسشنامه بر اساس طیف لیکرت از 1 تا 5 درجهبندی میشود .