بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله که برگرفته از کاوشهاي به عمل آمده در چندین کشور توسعه یافته جهان و همچنین بررسی بازار دیجیتال در ایران می باشد، تلاش نموده ایم به بررسیموقعیت هاي شغلی، کسب و کار اینترنتی و پیشنهادهاي ارائه شده پیرامون کارآفرنی در کشورهاي درحال توسعه به ویژه ایران بپردازیم. همچنین با ذکر تاثیران فناوري اطلاعات و ارتباطات در کارآفرینی قصد داریم فناوري اطلاعات و ارتباطات را به عنوان اصلی ترین محور توسعه کسب و کار و کارآفرینی بررسی نمائیم.
مقدمه
امروزه روشن شده است که اطلاعات و ارتباطات دو قدرت مهم هستند. این دو هم خود ارزش دارند و هم ارزش بوجود میآورند. فردي که از بازراهاي مختلف و قیمت اجناس در آن بازراها اطلاع داشته باشد یا از گذشته و آینده بازار باخبر باشد، تصمیمات بهتري را براي رسیدن به سود بیشتر میتواند بگیرد. اطلاعات علاوه بر ارزش ذاتی، جنبه دیگري دارد که به دانش منتهی میشود و در مکانیزم تصمیمگیري و انجام بهتر آن اثر میگذارد .ارتباطات نیز مانند اطلاعات ارزشمند بوده و ارزش افزودهاي متناسب با اندازه و نوع ارتباطات نصیب افراد میکند .
اطلاعات و ارتباطات دو ابزار اساسی مورد نیاز هر فعالیت کارآفرینی هستند .کارآفرینی در انزوا و بدون حمایت نهادها، سازمانها و انسانها امکانپذیر نیست. کارآفرینی مستلزم کشف یک نیاز اجتماعی است. و کشف نیازهاي اجتماعی به شناخت اجتماع، نیازهاي آن و بافت فرهنگی و اجتماعی و اقتصادي آن وابسته می باشد. در شناسایی نیاز هر فعالیت کارآفرینانه، ایدهپرداز یا تئوریسین میبایست نسبت به محیط بینش و بصیرت داشته باشد و بداند چه راهحلهایی براي رفعآن نیاز، در نقاط دیگري از دنیا ارائه شده است. بنابراین اطلاعات و دانش مانند ارتباطات از ملزومات هر فعالیت کارآفرینی است .
فناوري اطلاعات و در رأس آن اینترنت شرایط تازهاي را پدید آورده است که در آن تولیدکنندگان، تامینکنندگان، فروشندگان و مشتریان، و تقریباً همه عوامل دستاندرکار یک چرخه اقتصادي قادرند در یک فضاي مجازي مشترك با یکدیگر در ارتباط باشند و به تبادل اطلاعات، خدمات، محصولات و پول بپردازند. اینترنت تئوريها و نظریات جدیدي را به میان آورده است که یکی از آنها اشتغال پیوسته14 است .
در این نوع اشتغال فرد شاغل کار خود را با استفاده از امکانات رایانهاي انجام میدهد و حاصل کار را - که میتواند محصولی مانند یک نرم افزار یا خدمتی نظیر کاوش باشد - از طریق اینترنت در اختیار کارفرما یا مشتریان قرار میدهد. جالب تر آنکه دریافت دستمزد یا پرداخت مبالغ نیز با استفاده از اینترنت و از طریق مجاري اعتباري اینترنتی نظیر حسابهاي اینترنتی و کارتهاي اعتباري صورت میگیرد. مجموعه این فعالیتها و تعاملات در قالب آنچه که امروزه تجارت الکترونیک نامیده میشود، قابل بررسی است . برسی بازار الترونیک در کشورهایی که در زمینه کارآفرینی و تجارت الکترونیک پیشرو هستند می تواند بسیار ایده بر انگیز باشد.
-1کارآفرینی در بازار دیجیتال
-1-1درآمد 900میلیارد دلاري چین
گزارشها حاکی از آن است که درآمد چین در بازار دیجیتال به 900میلیارد دلار در سال 2019 برسد. در سالهاي اخیر با تغییر استراتژي بازارهاي اقتصادي و حرکت به سوي تکنولوژيهاي جدید، دیجیتالسازي اقتصاد گسترش چشمگیري داشته است. به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، آن طور که در تحقیقات به دست آمده از آنجا که لازمه توسعه تجارت الکترونیک، خلاقیت است و این موضوع میتواند مهمترین عامل تمایز بین شرکتها باشد، نفوذ این سبک از تجارت، درآمد و رشد برخی از شرکتها را کاهش میدهد و به درآمدزایی شرکتهاي دیگر کمک میکند.
بنابراین بیشترین سود در این راستا میتواند به شرکتهایی با ایدههاي نو در زمینه استفاده از تجارت الکترونیک تعلق بگیرد. طبق آخرین دادههاي به دست آمده از بازار جهانی دیجیتال، چین با پیشرفت چشمگیر در کسب وکار الکترونیکی و رسانههاي دیجیتال خود در سطح جهانی جایگاه قابل توجهی به دست آورده و به رقیبی قدرتمند براي تجارت الکترونیک بین تولیدکننده و مصرفکننده نهایی تبدیل شده است.
در آخرین گزارش به دست آمده، توسعه رقابتی کسب وکار و تجارت الکترونیک در قدرتهاي اصلی دیجیتال در جهان مورد بررسی قرار گرفته است. در این گزارش، به نوسانهاي رشد تجارت B2C در امریکا، چین و 5 کشور عضو اتحادیه اروپا طی سالهاي 2016و 2017 همچنین پیشبینی رشد این بازار تا سال 2019 پرداخته شده است. طبق گزارشهاي به دست آمده، چین و امریکا بیشترین رقابت را در تجارت الکترونیک دارند و بالاترین درصد فروش آنلاین را در دو سال اخیر به خود اختصاص دادهاند. درآمد بازارهاي دیجیتال در آغاز سال 2016 در امریکا رقمی کمتر از 600 میلیارد دلار بود که این درآمد در چین چیزي حدود 500 میلیارد دلار برآورد شده است. امریکا در یک سال گذشته با فاصله بسیار اندکی از چین، رتبه اول درآمد بازارهاي دیجیتال را در جهان به خود اختصاص داده است.
در اوایل سال 2017 درآمد تخمین زده شده این دو کشور از تجارت الکترونیک برابر شد و به بیش از 600 میلیارد دلار افزایش یافت. از بین رفتن فاصله رقابتی بین امریکا و چین در آغاز سال 2017 نشاندهنده پیشرفت چین در زمینه تجارت آنلاین است. در این بازه زمانی 5 کشور عضو اتحادیه اروپا - آلمان، فرانسه، بریتانیا، ایتالیا و اسپانیا - که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفتهاند نسبت به این دو غول تجارت الکترونیک، سهم کمتري در این بازار به خود اختصاص دادهاند. درآمد این 5 کشور از بازار دیجیتال جهانی در آغاز سال 2016 رقمی حدود 350میلیارد دلار بود که در آغاز سال جاري با اندکی افزایش به 400میلیارد دلار رسید. هر چند که آلمان و بریتانیا و فرانسه، یکی از مهمترین بازارهاي تجارت الکترونیک در اروپا به شمار میروند اما رقیبی جدي براي امریکا و چین نیستند.
در ادامه این گزارش پیشبینی میشود سهم چین در این بازار رقابتی جهانی از امریکا بیشتر شود و در سالهاي آینده چین را به یک غول در حوزه تجارت الکترونیک تبدیل کند. این کشور در سالهاي اخیر یکی از کشورهاي فعال و پرقدرت در زمینه خرید و فروش آنلاین است و حتی بسیاري از سایتهاي خردهفروشی در این کشور به عنوان غولهاي جهانی در زمینه تجارت آنلاین شناخته میشوند. براساس دادههایی که از بازار جهانی دیجیتال به دست آمده، فروش شرکتها و سایتهاي دیجیتال چینی، ارقام قابلتوجهی را نشان میدهند که به طور چشمگیري رقباي این کشور را به چالش کشیده است.
طبق این پیشبینیها از اواسط سال 2017 درآمد چین در بازارهاي دیجیتال رشد قابلتوجهی را تجربه خواهد کرد و اواسط سال 2018 به رقمی معادل 765میلیارد دلار دست خواهد یافت. این درحالی است که گفته میشود در این بازه زمانی رشد درآمد امریکا به عنوان رقیب قدرتمند چین در بازار دیجیتال کم میشود .درآمد امریکا از تجارت الکترونیک در اواسط سال 2018 نزدیک به 698 میلیارد دلار برآورد شده است. به نظر میرسد آن طور که در این پیشبینی آمده از سرعت رشد بازارهاي دیجیتال چین تا سال 2019 کاسته نشده و همچنان در جایگاهی بالاتر از امریکا قرار خواهد داشت.
همانطور که گفته شد 5 کشور عضو اتحادیه اروپا که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفتهاند با اینکه از مهمترین بازارهاي تجارت الکترونیک در اروپا هستند اما نقش قابلتوجهی در این رقابت ندارند. بسیاري از سایتهاي موفق با شناخت صحیح از این نوع معاملات تجاري توانستهاند ارتباط موثري بین تجار و فعالان اقتصادي در جهان ایجاد کنند .تجارت الکترونیکی تحولی است که در عرصه تجارت و اطلاعات ایجاد شده که براي گسترش و پذیرش آن لازم است که پیشنیازهاي رشد این تکنولوژي مهیا شود.
آن طور که در سایر گزارشها عنوان شده، یکی از عوامل توسعهدهنده اقتصاد دیجیتال چین، حمایت از کسبوکارهاي جدید است که باعث شده، غولهاي مهم فناوري و تجارت همچون »علیبابا«، »تنسنت« و «بایدو« علاوه بر بهرهگیري از ظرفیتهاي بومی این کشور، مانع ورود شرکتهاي مشابه خارجی به بازار داخلی چین شوند. این کشور از سال 2015 برنامههاي بسیاري را ارائه داده که با توسعه زیرساختهاي ارتباطی اینترنتی به تسهیل خدمترسانی میپردازد. طبق دادههاي این گزارش، مشخص است که چین در پیشبرد این برنامهها بسیار موفق ظاهر شده است.
-2 کار آفرینی در اینترنت
اینترنت شبکهاي مجازي است که تا حد زیادي مستقل از محل میباشد. این شبکه بازاري بدون مرز است که میتوان به راحتی در آن تجارت نمود. براي این منظور میبایست افراد کارآفرین با ایدههایی نو، شرکتهایی اینترنتی را تاسیس کنند و پس از مدتی که ارزش فوقالعادهاي یافتند آنها را بفروشند . گسترش روز افزون اینترنت در عرصههاي گوناگون خدمات که بر مبناي پیدایش نیازهاي جدید صورت میگیرد، سبب شده است تا هر روز افراد بیشتري جذب این بازار کار مجازي شوند و شانس خود را در یافتن مشاغل مناسب امتحان کنند.
مؤسسات، سازمانها و نهادهاي خصوصی و دولتی در همه کشورها بر آن شده اند تا معرفی محصولات و خدمات خود را در بستر اینترنت انجام دهند، از این رو اولین نیازي که فرا روي آنها قرار میگیرد؛ مراجعه به افرادي است که از دانش و مهارت کافی براي انجام چنین فعالیتهایی برخوردار باشند. طبیعی است که امروز نمیتوان مؤسسهاي را عاري از متخصصان فناوري اطلاعات یافت. ورود رایانه و فناوريهاي مرتبط با آن به بازار کار و تجارت و کاربرد روز افزون تعاملات اینترنتی سبب شده است که بازاري دائمی براي متخصصان فناوري اطلاعات به وجود آید. بنا براین فناوري اطلاعات به عنوان یک پدیده به نوبه خود سبب کارآفرینی در حوزههاي مختلف گردیده است .
-3 نقش فناوري اطلاعات و ارتباطات - ICT - در کارآفرینی
عبارت اقتصاد جدید به تدریج رواج یافته و چشم انداز تازه اي را ترسیم میکند که با گسترش فناوري اطلاعات همراه است.درچنین اقتصادي، فناوري اطلاعات و ارتباطات گسترش و اهمیت فزاینده اي پیدا میکند.