بخشی از مقاله
چکیده
اگر واژه توسعه پایدار را درکنار واژه شهرسازي قرار دهیم بایداهداف وکاربردآنهارامشخص و واژهاي به نام توسعه پایدار شهري ازآن استنباط کنیم چرا که مفهوم پایداري درعصرحاضرآنچنان اهمیتی پیدا کرده است که هر بحث معاصري درباره محیط زیست و معماري بدون توجه به این مفهوم بحثی ناتمام تلقی می گردد. از آنجا که امروزه جمعیت کشور هاي جهان با روندي رو به رشد به سرعت در حال افزایش است و واز آنجا که رشد جمعیت با منابع محیط زیست ارتباطی مستقیم دارند درحالیکه این دو درتقابل با یکدیگرند زیرا همچنانکه رشد اتفاق میافتد منابع مصرف میشود استفاده بیرویه ازمنابع منجربه مسائل مختلف ازجمله آلودگی هوا، آب وخاك و . . . میشود. معماري پایدار در جهت پایداري توسعه پایدار شهر قدم بر میدارد هرساختمان پایدارآینده شهري پایدار است که اگرمعماري پایدار در هر ساختمان موردتوجه واجرا باشد دراین صورت شهر را می توان جایی براي زندگی دانست.
واژه هاي کلیدي: معماري پایدار، معماري سبز، توسعه پایدار، معماري و پایداري،توسعه پایدار
مقدمه
واژه توسعه از قرن 17 میلادي وارد زبان انگلیسی شد - فکوهی،. - 18: 1382 تقریبا از نیمه قرن 20 توسعه در جهان متداول گردیده است و در ابتدا توسط زیست شناسان به جاي فرایند ارگانیکی به شمار می رفت - مشایخ ،. - 102: 1379 چارلز جنکز در آخرین فصل کتابش این مسئله را خاطر نشان می سازد که نابودي زمین توسط ما منجر به نابودي 27000 گونه زیستی در یکسال می شود یعنی هفتاد و چهار انقراض در یک روز و یا سه نابودي در یک ساعت! مدارك جدیدتري براساس مجله تایم مورخ 31 ژانویه 2000، این تعداد را بالاتر نشان میدهد یعنی صدها انقراض در یک روز! گرم شدگی کره زمین، نازك شدن لایه ازن بعلت استفاده از انواع آلاینده ها، افزایش آلودگی محیط زیست و انقراض گونه هاي زیستی همه و همه با هم می آمیزند تا ضرورت بوم شناسی و مسائل زیست محیطی را براي آینده قابل پیشبینی گردانند. بطوریکه پیشی گرفتن خاکستري در برابر جهان سبز آینده، قابل تأمل ترین مسئله قرن حاضر به شمار می آید.
در این میان توسعه به عنوان یکی از بزرگترین عوامل تغییر محیط زیست و به تبع آن ساخت و ساز که جزو صنایع بزرگ در استخدام نیروي انسانی - صدها هزار کارگران ساختمان و فنون مربوطه - ، باعث از بین بردن زمین هاي کشاورزي، فرسایش خاك و آلوده کننده محیط زیست و به مخاطره انداختن سلامتی و بهداشت مردم است و بر بحران انرژي دامن می زند. بحرانی که در اواسط دهه 1965 با افزایش میزان آلودگی محیط زیست هشداري به جهانیان محسوب شد، سبب تشکیل گروههاي طرفدار محیط زیست که از حامیان محیط زیست در جهان بودند گردید و مفهوم گسترده اي تحت عنوان پایداري را پی گیري نمود. اصطلاح پایداري - sustainable - براي نخستین بار در سال 1986 توسط کمیته جهانی گسترش محیط زیست تحت عنوان - رویارویی با نیازهاي عصر حاضر بدون به مخاطره انداختن منابع نسل آینده براي مقابله با نیازهایشان - مطرح شد و هرروز بر ابعاد و دامنه آن افزوده می شود تا استراتژیهاي مناسبی پیش روي جهانیان قرار گیرد. برآورده ساختن نیازها و خواسته هاي انسانی هدف عمده توسعه است اما در حال حاضر نیازهاي ضروري شمار بسیار زیادي از مردم کشورهاي در حال توسعه براي غذا ، پوشاك ، سرپناه و شغل تامین نمی شودو فراتر از آن این مردمان خواستار بهبود کیفیت شرایط زیست خود هستند که در آن فقر و بی عدالتی مختص نقاط خاصی است که همواره مستعد بحران هاي زیست محیطی و سایر بلایا خواهد بود. توسعه پایدار نیازمند تامین نیازها ي اولیه همگان و ایجاد فرصت براي آنها جهت برآورده سازي خواسته هایشان براي زندگی بهتر است - تی بیتی، مترجم : ذاکر حقیقی. - 87 :1383
در این جهان، معماران نیز همسو با سایر دست اندرکاران در پی یافتن راهکارهاي جدیدي براي تأمین زندگی مطلوب انسان بوده اند. بدیهی است که زندگی، کار، تفریح، استراحت و ... همه و همه فعالیت هایی می باشند که در فضاهاي طراحی شده توسط معماران صورت پذیرفته و از آنجا که نقاط ضعف و قوت یک ساختمان بر زیست بوم جهان تاثیر مستقیم خواهد داشت، وظیفه اي بس حساس در این خصوص بر عهده معماران می باشد. کاربرد مفاهیم پایداري و توسعه پایدار در معماري، مبحثی به نام »معماري پایدار« آغاز نموده اند که مهترین سرفصلهایی آن با عنوان "معماري اکو تک"، "معماري و انرژي معماري سبز" ایجاد می گردد.
توسعه شهري بعنوان یک مفهوم فضایی را می توان به معنی تغییرات در کاربري زمین و سطوح تراکم جهت رفع نیازهاي ساکنان شهري در زمینه مسکن حمل و نقل،اوقات فراغت و غذا و غیره تعریف کرد یا توسعه اي است که تمام جنبههاي اجتماعی، اقتصادي و ... را در شهر با هم پیش می برد و توسعه پایدار شهري نگهداري منابع براي حال و آینده از طریق استفاده بهینه از زمین و وارد کردن کمترین ضایعات به منابع تجدید پذیر مطرح است. توسعه پایدار شهري موضوع هاي جلوگیري از آلودگیهاي محیط شهري و ناحیه اي، کاهش ظرفیت هاي تولید محیط محلی ناحیه اي و ملی، حمایت بازیافت، عدم حمایت از توسعه هاي زیان آور و از بین بردن شکاف میان فقیر و غنی را مطرح می کند همچنین راه رسیده به این اهداف را با برنامه ریزي شهري و روستایی، ناحیه اي، ملی و حمایت همه جانبه دولت از این برنامه ریزي ها میداند. - زیاري،:1382 . - 17
