بخشی از مقاله
چکیده :
امروزه توجه سیاستگذران و برنامه ریزان کشورها به صنعت گردشگری به عنوان یک استراتژی توسعه اقتصادی، فرهنگی ، امنیتی و سیاسی بیش از پیش معطوف این امر شده و آثار مثبت اقتصادی و فرهنگی آن مورد توجه جدی دولتها و ملل گوناگون قرار گرفته است. بسیاری از کشورها با بهره گیری از این صنعت به نقطه اوج اهداف مورد نظر دست یافته به نحوی که بیشترین درآمد خود را از طریق آن تامین می کنند و در زمره کشورهای توسعه یافته جهان مطرح شدهاند.. ازاین رو توجه به این مسئله و تلاش در جهت بهبود وضعیت اقتصادی و فرهنگی کشور از گذشته تا به امروز بسیار حائز اهمیت بوده و نیازمند فعالیتهای همه جانبه در سطوح سیاسی ، فرهنگی و صنعتی می باشد.
باتوجه به پتانسیل های موجود کشور در امر گردشگری و از آنجا که از نظر اقتصادی، یکی از صنایع پردرآمد ، پاک و کم هزینه ، صنعت توریسم و گردشگری است و همین طور لزوم تمرکز بر سرمایههای غیر نفتی ، پرداختن به موضوع گردشگری و تلاش برای گسترش آن در جهت بهبود وضعیت اقتصادی کشور با در نظر گرفتن جنبه های مختلف اقتصاد مقاومتی و ارتباط نزدیک این دو مقوله ، موضوعی بسیار مهم و درخور توجه میباشد. از این رو تلاش در جهت گسترش صنعت گردشگری که به عنوان صنعت سفید مطرح است باعث بهبود شاخصهای اقتصادی کشور و به حرکت درآوردن چرخ های اقتصاد کشور در زمینه ی رفع بیکاری و ایجاد اشتغال و همچنین جلوگیری از خروج ارز از کشور و کاهش میزان اتکای دولت بر درآمدهای نفتی میباشد و در نتیجه میتواند تحول شگرفی در نظام اقتصادی کشور ایجاد نماید. لذا با توجه به اهمیت نقش گردشگری در تحقق اقتصاد مقاومتی، این مقاله به بررسی نقش صنعت گردشگری در توسعه زیرساختها و بهبود فضای کسب و کار میپردازد.
واژگان کلیدی : ، اقتصاد مقاومتی ، گردشگری ، توریسم، فضای کسب و کار
مقدمه :
با پدیداری انقلاب اسلامی، شکل جدیدی از حکومت در دنیا پدیدار شد که بنای سازگاری با قطب قدرت استکبار را نداشته و به مبارزه با استکبار پرداخت. ظهور چنین حکومتی آن هم درمنطقه خاورمیانه که از لحاظ اقتصادی و ژئوپلیتیکی دارای اهمیت بسیار زیاد است، باعث شد که نظام استکبار جهانی با تمام قوا به مبارزه با انقلاب برخیزد. با پایان یافتن جنگ و عدم پیروزی استکبار در زمینه های نظامی، تهاجمات به عرصه های دیگر کشیده شد. یکی از این عرصهها که خصوصاً در سالهای اخیر با تهاجمات گسترده همراه بوده است، - - عرصه اقتصادی - - است. بنابراین خود انقلاب اسلامی مکلف به نوآوری و نظریه پردازی و الگوسازی در عرصههای جدید اقتصادی است. هر کشوری که علَم استکبارستیزی را برپا کند، نیازمند چنین الگوهایی است.
است. اقتصاد مقاومتی یک بحث تئوریک محض مختص دانشگاه و حوزه نیست؛ بلکه بیشتر اقتصاد کاربردی است این واژه یک مفهوم اقتصاد سیاسی است و به دنبال راه حلهای اقتصاد سیاسی می باشد که در عمل و کاربرد بتواند مبتنی بر اقتصاد اسلامی، نه تنها بر بحرانهای ایجاد شده در عرصه اقتصاد سیاسی فائق آید، بلکه مسیر اقتصاد را در جهتی قرار دهد که آمادگی و آینده نگری لازم نیز اتخاذ شده باشد. در سالهای اخیر عرصه اقتصاد کشور شاهد رویارویی با گفتمانی جدید در حوزه اقتصادی با عنوان » اقتصاد مقاومتی « است. اکنون اقتصاد کشورمان هم از فضای جهانی تأثیر میپذیرد و هم به دلیل قدرتی که در حوزههای مختلف علمی، سیاسی و انرژی کسب کرده است، بر آن اثر میگذارد.
بررسی مفهومی واژه اقتصاد مقاومتی:
این مفهوم نوبنیان که از سوی مقام معظم رهبری مطرح گردید،مفهومی است که در صورت اجرای بندهای طرح تحول اقتصادی کشور علی الخصوص اصلاحات نظام با نکی و گمرکی میتواند تفاوتی شگرف در اقتصاد کشور ایجاد نماید.اقتصاد مقاومتی به همراه جهاد یا مجاهدت، واژه ای با بار معنایی بسیار عمیق از لحاظ لغوی و در بعضی موارد ، دارای فرهنگ خاص به خود است.برای درک بهتر اقتصاد مقاومتی باید تفاوت اقتصاد مقاومتی با اقتصاد ریاضتی بیان شود. در بیان این تفاوت، ریاضت اقتصادی به طرحی گفته میشود که دولتها برای کاهش هزینه ها و رفع کسری بودجه، به کاهش و یا حذف ارائه برخی خدمات و مزایای عمومی دست میزنند. این طرح که به منظور مقابله با کسری بودجه توسط برخی دولتها انجام میشود، گاهی اوقات به افزایش میزان مالیات و افزایش دریافت وامها و کمکهای مالی خارجی می انجامد. در جدول زیر،مؤلّفه های اقتصاد مقاومتی و ریاضتی برشمرده میشوند.
-جهاد اقتصادی و اقتصاد مقاومتی :
جهاد در لغت از ریشهجَهد» و جُهد« به معنای مشقت و زحمت و همچنین به معنای توان و طاقت است. لذا کلمه جهاد معنای تلاش حداکثری یا تلاش در شرایط خاص و ویژه را با خود حمل میکند و علاوه بر این ،جهاد در فرهنگ 1400 ساله اسلام نیز دارای معنای خاصی است که از یک حرکت مقدس و مبارزه گونه مذهبی حکایت میکند به طوری که همواره وجود اختیار اعلام حکم جهاد در یک مقوله ی خاص - غالبا دفاعی - در دست علمای اسلام است و حکومت های اسلامی از برتری های خاص یا استراتژیک جوامع اسلامی برشمرده شده است. واژه ی جهاد در تاریخچه انقلاب اسلامی از بار معنایی اقتصادی خاصی برخورداراست که دربردارنده مولفه هایی چون روحیه مجاهدت و انگیزه فراسازمانی و آرمانگرایانه، تشکیل مجموعه های غیر اداری و بروکراتیک مانند نهاد های شکل گرفته در آغاز انقلاب اعم از بسیج، سپاه و جهاد سازندگی و عملکرد مخلصانه و تلاش معطوف به هدف گذشتن از چهارچوب ها در مسیر رسیدن به آرمان میباشد.
با توجه به این نکته در ترمینولوژی واژه جهاد میتوان به عمق واژه جهاد اقتصادی و ابتکار خاص رهبر انقلاب در بکار بردن این مفهوم پی برد.با نگاهی به شرایط امروز کشور میتوان به وضوح، خلا این گونه ویژگی های نهاد های انقلابی و روحیه خاص سالهای نخستین انقلاب را درک کرد.شاید مجموعه قوانین دست وپاگیر اقتصادی کشورو نظام اداری کهنه و بروکراسی سنگین کشور یکی از عوامل اصلی کندی روند رشد وپیشرفت اقتصادی کشور باشد که با ایجاد روحیه جهادی در اقتصاد کشور از میان برداشته شوند.آنچه مهم است توجه به علت یا علل بکارگیری واژه جهاد در زمینه ی اقتصاد از سوی رهبر انقلاب است که میتواند راهگشای فهم هرچه بیشتر جنبه های عینی تحقق اقتصاد مقاومتی در جامعه باشد.
راهکار های تحقق اقتصاد مقاومتی:
-1 برای اقتصاد مقاومتی باید فرهنگ سازی شود.
-2اقتصاد مقاومتی باید از آموزش خانواده ها و کارکنان ادارات شروع شود.
-3 اطلاع رسانی هدفمند به مردم و توان سازی آنان برای مشارکت در امور اقتصادی و جلب اعتماد آنان. -4 شناسایی دقیق نقاط ضعف اقتصادی کشور و تلاش برای برطرف کردن آن.
-5 مبارزه با فساد مالی
-6 زمینه سازی برای افزایش صادرات غیر نفتی
-7 آزمایش سرزمینی و ایجاد توازن منطقه ای در راستای ایجاد عدالت.
-8 تعامل هدفمند با اقتصاد بین الملل به ویژه کشور های همجوار با هدف تقویت ظرفیت ها و قابلیت های داخلی.
-9 خود باوری ملی و مقابله با تحریم ها از طریق تقویت تولید داخلی و کاهش وابستگی ها.
-10 اصلاح الگوی مصرف و کاهش هدررفت منابع و مدیریت صحیح آنها . تبیین حرکت جهاد گونه اقتصاد در بیانات مقام معظم رهبری
- 11 آسیب شناسی سیاست های اقتصادی باید بر محور الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت باشد نه الگوی توسعه غربی