بخشی از مقاله
چکیده
ورود ماشین و فنهآوريههاي مربوط به مواد شیمیایی در کشاورزي همراه با پیشرفت در ژنتیک و دستیابی به گیاهان و حیوانات پرتولید،هدرقرن اخیر، امکان استفاده بیشهتر از منابع پایه را فراهم ساخت و تولیدات کشاورزي رشد چشمگیري را تجربه نمود اما چالشههایی را نیز ایجاد نمود که از دست دادن انباشت تجربیات وهسنتههاي کهن بومی و از بین رفتن بعضی از منابع ژنتیکی با ارزش کشورهاز آن جمله محسوب میهشودگهدر این راستا، آموزشههاي کلاسیک نیزهبر اساس ترجمه منابعهوارداتی گسترش یافتهوهشناخت وضعیت و نظامههاي بومی و خودي مورد غفلت واقع گردیدگهاحیاي منابع و استفاده از تجربیات و دانش بومی نیاز به بهینههسازي سامانه تولید بر مبناي بومهشناختی در کشور دارد که داراي مزایاي چند جانبههاي از جمله حفظ منابع پایه و پایداري تولید، حفظ اشتغال،هاستفاده از فرصتههاي هدر رو، پایین بودن هزینه سرمایههگذاري، حداقل نیاز به منابع خارجی، تلفیق پرورش دام با دیگر فعالیتههاي کشاورزي خواهد بودگه ه
کلمه هاي کلیدي:لردامپروري، نظام خرده پا، مزیتهها، بومهشناختی ر
مقدمه
در بخش دامپروري، اصطلاح خرده پا، به واحدهایی اطلاق میهگردد که داراي تعداد محدودي دام بوده وهفعالیت تولیدي به صورت خانوادگی میهباشدگ معمولاً در این نظام، پرورش دام به عنوان بخشی از نظام کشاورزي و زندگی روستایی محسوب میهشود و دامهداران نیزجزئی از نظام کشاورزي محلی محسوب میهشوند که با دیگر اجزاي نظام درتعامل هستندههاستینستراگ و همکاران،هلاؤؤگ؛ فضائلی،هگمنگاگهپژوهشههاي جدید نیز اثر بخشی قابل توجهی را در بهبود عملکرد تولید شیر و محصولات زراعی و اثرات متقابل مفید دام با زراعت در بر داشته است هاکبر وهمکاران،از مزایاي مهم این نظام، میهتوان به پایین بودن سرمایه بري، زود بازده بودن، متکی نبودن به سرمایهههاي کلان و یارانهههاي مستقیم و غیرمستقیم دولت، حفظ منابع پایه و کمک به حاصلهخیزي خاك، پایداري و تداوم در تولید، استفاده کمهتر از مواد شیمیایی و دارویی، صرفههجویی در منابع و فرصتهها، استفاده بهینه از پسهماندهاي کشاورزي و تبدیل آنها به فراوردههاي با ارزش، تأمین بستر کار براي فرصت فراغت فرزندان خانواده، به خصوص دانشهآموزان و دانشجویان، بالا بودن سهم اشتغالهزایی،هتأمینهبخشی از درآمد خانوارهاي روستایی وهصندوق ذخیره مالی، تولید محصولات ضروري وتأمین مواد غذایی با ارزشهاشاره نمودههآروراع و همکاران، مزایاي ذکر شده، متأسفانه چنین سامانههاي کمهتر مورد مطالعه و شناخت درست قرار گرفته و چه بسا به دلیل نبود شناخت و تحلیل درست، در اغلب موارد مورد داوريههاي نادرست و غیرواقعی نیز قرار می گیرد
نظام هاي دامپروري
شناخت نظامههاي تولیدي، دستههبندي و تحلیل آنها، به منظورهسامانهدهی و بهبود مدیریت درسطح بهرهبرداران، به صورت گرههاي محلی وهتشکلهها،هامري ضروري خواهد بودگهعلاوه بر این اطلاع دقیق و درست از شرایط اقلیمی ونیزمحدودیتههاي محیطی و اجتماعی بسیار ضروري و تعیینهکننده خواهد بودگ هاستینسترا و همکاران هلاؤؤگا، تحلیل سیستمههاي خرده پا در کشاورزي را بر نامههریزي نمودند و بیان داشتند که تهیه برنامه و الگوهاي بهینه تلفیق پرورش دام به عنوان بخشی از مجموعه نظام تولیديهیک امر ضروري است اما شرط لازم و اولیه این است که شناخت و تحلیل درستی از آن داشته و آن را به رسمیت بشناسیمگهتحلیل سیستم در واحدهاي خرده پا و نیز الگوهاي تحقیق و توسعه براي بهینه سازي بهرهوري در کشورهاي مختلف انجام گرفته است .هجانسونگ و همکاران -
اشکالات موجود در روند تحقیقات کلاسیک را بررسی و دیدگاه جدیدي را در امر تحقیق و توسعه دامپروري مطرح نمودگ هلازمه تأثیرگذاري تحقیقات و بهرهوري بهینه از دستاوردهاي پژوهشی، توجه به سامانه و نظام تولیدي است که در آن تمامی عوامل درگیر و از جمله مسائل اقتصاديآ اجتماعیهو به خصوص تجربیات بومی، مدنظر قرار بگیردگهتحقیق میهبایستی از حالت جزئیهنگر به حالت سیستمی برنامههریزي و اجرا شودگهامروزه فنهآوري رایانههاي چنین مهمی را آسان کرده است به نحوي که در بعضی از مناطق جهان براي واحدهاي دامپروري و حتی دامهداران خرده پا سامانه مدیریت پرورش دام به صورت شبکههاي برنامههریزي و تا سطح بهرهبرداران هدایت میهشود.
اما تهیه و اجراي چنین برنامهههایی نیاز به شناخت نظامههاي تولیدي داردبه طور کلی نظام دامپروري در کشور به چهار دسته اصلی شاملثه هالفآهخرده پا و روستایی، بآهگلههداري سنتی، جآهنیمه خرده پا یا نیمه صنعتی، دآهصنعتی ه قابل دستههبندي است که البته بخش اصلی را دو مورد اول تشکیل میهدهد و از نظر نسبت بهرهبردار، سهم نظام صنعتی بسیاراندك میهباشد همرکز آمار ایران، چمنگاگههطی دههههاي اخیر، متأسفانه نظام دامهداري روستایی مورد بیهمهري قرار گرفت سرمایههگذاريهها و حمایتههاي دولتی در ابعاد مالی و فنی و سایر حمایتهها عمدتاً متوجه گسترش مرغهداريهها و در درجه بعدي گاوداريههاي بزرگ آنههم بر اساس دامههاي خارجی شدههرحیمی، خننگاه اما امروزه بسیاري از واحدهاي تأسیس شده با مشکلات متعددي مواجه بوده و از وضعیت پایداري در تولید برخوردار نیستندههآقا علی نژاد و رحیمی سوره،
