بخشی از مقاله
چکیده
امروزه نوآوری های متنوع و مختلفی به محیط های روستایی راه پیدا کرده اند که فناوری اطلاعات و ارتباطات را می توان ازجمله این نوآوری ها دانست .هدف از این مقاله نیز بررسی جایگاه و تاثیرات بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات درسطوح روستایی است . روش این تحقیق اسنادی و کتابخانه ای بوده و از منابع داخلی و خارجی استفا ده شده است . . درسطوح روستایی در ایران قرن آباد نخستین روستایی است که فناوری اطلاعات و ارتباطات در آنها مورد استفاده قرار گرفته است و میزان موفقیت آن به حدی بوده که بانک جهانی علاقه مند به انتقال تجربیات به دست آمده در این روستا برای تکثیر ایده آن به سایر روستاها در نقاط مختلف جهان بوده است .
در سطوح روستایی فن آوری اطلاعات و ارتباطات در گسترشتجارت الکترونیک، بهداشت الکترونیک، آموزش الکترونیک، گذران اوقات فراغت، دولت الکترونیک و دادرسی الکترونیک موثر بوده است . جهت توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در سطوح ر وستایی ضرورت دارد که زیر ساخت هایی چون زیر ساخت حقوقی، تجاری، فرهنگی،امنیتی،فنی و ارتباطی ایجاد شود .اما فناوری اطلاعات و ارتباطات با آسیب های نیز مواجه است که شامل شکاف دیجیتالی - شکاف بین شهر و روستا،شکاف دسترسی بین فقرا و ثروتمندان و شکاف دسترسی بین زنان و مردان،کودکان و سالمندان و جوانان - ، پر هزینه بودن توسعه آن، و افزایش مهاجرت می توان نام برد.
واژههای کلیدی:فناوری اطلاعات و ارتباطات، روستاقرن آباد، شکاف شهر و روستا
مقدمه
امروزه توجه به اشتغال روستایی یکی از مهم ترین دغدغه های برنامه ریزان کشور شده است ورود صنایع شهری و حتی تولید کشت و صنعت ها جای محصولات روستایی را گرفته و موجب دامن زدن به مشکلات روستاییان می شود . لذا تلاش می شود تا وارد کردن تکنولوژی های بتوان بخشی از مشکلات روستاییان را در این زمینه حل نمود. از جمله این ایده های نو مقوله فناوری اطلا عات و ارتباطات است .فناوری اطلاعات می تواند به عنوان ابزاری باشد تا روستاییان را برای حل مشکلات خودشان بسیج کند و از استعداد های آن ها با کمک حمایت های دولتی راهی برای حل این مشکلات بیابد .
اهداف تحقیق
اهداف کلی:جایگاه فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه روستایی چیست؟ اهداف اختصاصی:شامل موارد زیر است:
▪وضعیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در روستاهای کشور چگونه است،
▪کارکردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در روستاها چیست؟
روش تحقیق
روش این تحقیق کتابخانه ای و اسنادی بوده که جهت بدست آوردن اطلاعات از منابع مختلف استفاده گردید.
مفهوم فناوری اطلاعات
دهه 1970 زمان ورود تکنولوژی انتقال اطلاعات به عموم بود . اولین سیستم تابلوی اعلانات - BBS - به عنوان روشی برای انتقال اطلاعات توسط روزنامه نگاران و کاربران اولیه تکنولوژی استفاده شد . پس از آن از فکس به عنوان انتقال دهنده اطلاعات ا ستفاده شدتا دهه 1990 کارشناسان ارتباطات به کاربردهای بی شمار اینترنت دست یافتند آنان به سرعت و قدرت اینترنت و کاربرد آن دست یافتن د - صالحی:. - 2003پس ».فناوری اطلاعات، عبارت است از فناوری های که فرد را درضبط، ذخ یره سازی، پردازش،بازیابی، انتقال و در یافت اطلاعا ت، یاری می دهند که شامل فناوری های نوین مانند را یانه، دورنگار، و ...است.فناوری اطلاعات،روش کار ، امور اقتصادی و اجتماعی، و حتی نحوه تفکر را تغییر داده است - اصنافی: - 1383
دفاتر ICTروستایی
قرن آباد نخستین روستایی است که فناوری اطلاعات و ارتباطات در آنها مورد ا ستفاده قرار گرفته است تاجایی که بانک جهانی علاقه مند به انتقال تجربیات برای تکثیر ایده آن به سایر روستاها در نقاط مختلف جهان بوده است - شفیعی:. - 2007 عمده ترین اهداف این طرح عبارتند از
▪ارائه خدمات ارتباطی و اطلاعاتی به صورت یکپارچه و مجتمع به روستاییان
▪افزایش ضریب نفوذ تلفن ثابت در روستاها و دسترسی خانوارهای روستایی به تلفن ثابت
▪فراهم نمودن بستری برای ایجاد وتوسعه خدمات دولت الکترونیکی به صورت پیشخوان دولت در روستا
▪افزایش دسترسی روستاییان به اینترنت، و امکانات ارتباطی در روستا - دفتر خدمات روستایی: - 1386
▪ خدمات ارتباطی ، پستی ، پست بانک و خدمات تلفنی راه دور و بین المللی وتلفن همراه و ارائه کلیه خدمات پستی رایج و نمابر و خدمات تجارت الکترونیک از وظا یف آن است. - مرکز مخابرات ایران:. - 1384
کارکرد های فناوری اطلاعات و ارتباطات در روستاهااین اهداف در شکل شماره 1نشان داده شده است.
فناوری اطلاعات و ارتباطات در بخش های کشاورزی
الف- کشاورزی دقیق : کشاورزی دقیق که گاهی آن را کشاورزی »خاص مکانی « نیز می نامند، یک نوع نگرش جدید در مدیریت مزرعه است . به عبارتی ساده تر، کشاورزی دقیق سیستمی است که تولیدکنندگان کشاورزی می توانند بوسیله آن تغییرات و غیریکنواختی های داخل مزرعه را شناسایی کرده و سپس با مدیریت این تغییرات در جهت ا فزایش محصولات زراعی و ا فزایش بهره وری گام بردارند . به بیان دیگر کشاورزی دقیق یک استراتژی مدیریتی است که جزئیات و اطلاعات مربوط به هر قسمت از مزرعه را به کار گر فته و مدیریت دقیقی بر نهاده ها اعمال می کند. در این نوع سیستم اطلاعات ویژه نوع خاک و کیفیت تولید هر قسمت کوچک از مزرعه جمع آوری شده و مقدار نهاده متناسب با آن قسم ت بصورت بهینه بکار برده می شود . اصولی که کشاورزی دقیق بر آن استوار است، این است که برای ا فزایش بازده اقتصادی و کاهش آلودگی محیط زیست، نهاده های کشاورزی و مواد شیمیایی مصر فی همچون کودهای شیمیایی، آ فت کشها و عل ف کشها دقیقا به همان میزان مورد نیاز هر بخش کوچک از مزرعه بکار برده شود، نه بیشتر و نه کمتر - بالغ: - 1384
ب-فناوری اطلاعات و ارتباطات و مدیریت بحران در توسعه روستایی : اطلاع از وقوع سیلاب و ریزش های جوی و طوفان و یا دمای هوا و رطوبت و از بعدی دیگر آگاهی از وضعیت بازار افزایش یا کاهش قیمت محصولات و اشباع یا قحطی یک محصول و برنامه ریزی بر اساس آن از جمله کاربردهای آن در کاهش صدمات و مهار بحران ها است . می توان از فناوری اطلاعات و ارتباطات جهت آموزش قبل و بعد از وقوع بحران استفاده نمود و اثرات بحران را کاهش داد می توان تجربیات دیگران را ارایه داد و افراد را برانگیخت .
ج-حفاظت از محیط زیست و فناوری اطلاعات و ارتباطات :امروزه می توان با کمک سنسورهای مرتبط با دستگاه های ردیاب ماهواره ای هر گونه حریق یا فعالیت مخل زیست محیط یک منطقه را شناسایی کرد و نسبت به کنترل آن اقدام نمود . در عین حال با کمک این سیستم در بعد ک شاورزی پایدار می توان میزان سم و کود مصرفی را به اندازه مصرف نمود و به محیط زیست خدمت نمود.
د-کارآفرینی روستایی:فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کلیه فعالیت های اجتماعی تاثیر گذارده و در بسیاری از آن ها تحولات اساسی بوجود آمده است .امروزه کارآفرینی به شدت به بسترهای فراهم شده توسط فن آوری اطلاعات و ارتباطات وابسته بوده و از ان بهره زیادی می گیرد ، در واقع فعالیت های کارافرینانه باعث شناخت نیازها ، خلق ایده ها و تولید فن آوری ها می شوند و کارآفرینی موتور توسعه فن آوری اطلاعات و خلق ایده های جدید است . فعالیت ها ، مشاغل ، فرهنگ ها و همه و همه تحت تاثیر فن آوری اطلاعات قرار گرفته و متحول شده اند . بدون شک کارآفرینی سهم عمده و نقش ویژه ای در توسعه فن آوری اطلاعات دارد ، این فن آوری نیز خود بر روی کارآفرینی تاثیر گذار بوده و به عبارتی کارافرینی مدرن را بوجود آورده است
نتیجه گیری
فناوری اطلاعات به معنای درضبط، ذخیره سازی، پردازش،بازیابی، انتقال و دریافت اطلاعات است که در این راستا از ابزارهایی چون کامپیوتر ، اینترنت و ... استفاده می کند . فناوری اطلاعات با فناوری اطلاعات و ارتباطات تفاوت داشته و فناوری اطلاعات و ارتبا طات به معنای به هر نوع دستگاه ارتباطی و یا برنامه نظیر رادیو ، تلویزیون ، تلفن
