بخشی از مقاله
چکیده:
بیان مساله: آزمون نگهداشت دیداری بنتون یکی از 10 آزمون پرکاربرد در حوزه عصب روانشناختی می باشد. علت این امر شکل جدید و نیز اعتبار و روایی خوب این آزمون و نیز حساسیت بالای آن در شناسایی آسیب های مغزی و شناختی بخصوص در شناسایی آسیب های مربوط به حافظه دیداری- فضایی، ادراک دیداری و توانایی های ترسیمی - دیداری است.
هدف مطالعه: علیرغم نقش مهمی که حافظه کاری دیداری- فضایی در تبیین اختلال ADHD دارد، پژوهشهای کمی در مورد حافظه کاری دیداری - فضایی در کودکان مبتلا به این اختلال انجام گرفته است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی حافظه کاری دیداری- فضایی با استفاده از آزمون نگهداشت دیداری بنتون انجام گرفت.
روش تحقیق: پژوهش حاضر در زمره پژوهشهای علی مقایسهای قرار می گیرد. جامعه آماری شامل کودکان مبتلا به اختلال ADHD سنین 7 تا 12 سال شهر مشهد میباشند. حجم نمونه تعداد 15 آزمودنی مبتلا به اختلال ADHD و 15 کودک عادی بودند. شیوه نمونه گیری کودکان مبتلا به اختلال ADHD نمونه گیری در دسترس و گروه کنترل شیوه انتخاب تصادفی بود.
در این پژوهش از فرم C آزمون بنتون و از شیوه های اجرای A وD استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین عملکرد دو گروه در نمره صحیح آزمون بنتون در اجرای A و D تفاوت معناداری وجود داشت - . - p 0/05 نتیجه گیری: نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین عملکرد کودکان عادی و ADHD در سازه حافظه دیداری- فضایی وجود داشت. تایید نارسایی در کنش اجرایی حافظه کاری دیداری- فضایی کودکان ADHD همگام با اکثر نتایج قبلی در این حوزه تایید کننده نظریهها و تبیینهای مهم در مورد ضعف کودکان مبتلا به این اختلال است.
مقدمه
اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشیADHD 1 یک اختلال عصب شناختی- تحولی2 است که ناشی از نارسایی در کنش های اجرایی3 است و این نارسایی ها منجر به بروز نشانه های رفتاری در این افراد می شود. یکی از کنش های اجرایی مهم آسیب دیده در این افراد نارسایی در حافظه کاری4 است
راپورت و همکاران،2009،. - 2008 دو دیدگاه نظری متفاوت به تبیین رابطه بین حافظه کاری و اختلال ADHD پرداخته اند. بارکلی 2006 - ، - 1997 بر این باور است که نارسایی در بازداری پاسخ علت اصلی این اختلال است و بازداری پاسخ منجر به آسیب به حافظه کاری و دیگر کنش های اجرایی می گردد. در مقابل راپورت و همکاران - 2009، - 2008 بر این باورند که این اختلال ناشی از نارسایی اولیه در حافظه کاری است که منجر به آسیب کنش های اجرایی می گردد. هر چند این دو رویکرد از دو منظر متفاوت به این اختلال می نگرند اما هر دو رویکرد بر این باورند که نارسایی در حافظه کاری در افراد مبتلا به این اختلال وجود دارد.
حافظه کاری مجموعه ای از فرایندهای شناختی است که به منظور نگه داشت و دستکاری اطلاعات مورد نیاز برای انجام فعالیت های روزانه با هم تعامل می کنند. برخی از این فرایندها که در نظام حافظه کاری جای می گیرند عبارتند از: مرور ذهنی، بازیابی، دستکاری و توجه کنترل شده. نظام حافظه کاری در کرتکس پیش پیشانی پشتی جانبی جای گرفته و با تعامل با کرتکس دیداری در لوب پس سری و کرتکس زبانی در لوب گیجگاهی عمل می نماید. کنش وری طبیعی نظام حافظه کاری تاکنون مورد بررسی واقع شده است و الگوهای تبیینی آن شامل الگوهای چند مولفه ای و الگوهای تک مولفه ای مورد توجه پژوهشگران واقع شده است
الگوی چند مولفه ای حافظه کاری بدلی بیشترین حمایت تجربی را به خود اختصاص داده است. این الگو شامل چهار مولفه می باشد. این مولفه ها عبارتند از: حلقه آواشناختی5، صفحه دیداری- فضایی6، اجراکننده - مجری - مرکزی7و حائل ضمنی.8 شواهدی وجود دارد که نشان می دهد الگوی حافظه کاری بدلی برای تبیین عملکرد حافظه کاری کودکان مبتلا به این اختلال مفید است. نتایج چند فرا تحلیل بزرگ پیرامون بررسی نارسایی های حافظه کاری در افراد مبتلا به اختلال نارسایی توجه نشانگر وجود این نارسایی هایی در افراد است
علیرغم نقش مهمی که حافظه کاری دیداری- فضایی در تبیین این اختلال دارد، پژوهش های کمی در مورد حافظه کاری دیداری - فضایی9 در کودکان مبتلا به این اختلال انجام گرفته است - بارکلی،1997؛ کلینبرگ،2006؛ مک آینس و همکاران،2003؛ مارتینوسن و همکاران،2005؛ ویلکات و همکاران،2005؛وستربرگ و همکاران،. - 2004 در مطالعات مختلف انواع متفاوتی از آزمون ها حافظه دیداری-فضایی مورد استفاده پژوهشگران قرار گرفته است
آزمون روبرداشت و بازپدیدآوری ری و آزمون نگهداشت دیداری بنتون دو ابزار مهمی هستند که به منظور اندازه گیری حافظه دیداری- فضایی در حوزه سنجش عصب روانشناختی این اختلال مورد استفاده قرار گرفته اند
آزمون نگهداشت دیداری بنتون یکی از 10 آزمون پرکاربرد در حوزه عصب روانشناختی می باشد. علت این امر شکل جدید، اعتبار و روایی خوب این آزمون و نیز حساسیت بالای آن در شناسایی آسیب های مغزی و شناختی است بخصوص در شناسایی آسیب های که مربوط به حافظه دیداری- فضایی ، ادراک دیداری و توانایی های ترسیمی - دیداری میباشد
این آزمون در شناسایی و ردیابی مشکلات حافظه در افراد عادی - مسینیس و همکاران، - 2009 و بیماریهای مختلف پزشکی و روانپزشکی از جمله بیماری آلزایمر - بیرد و همکاران، - 2005؛ آسیب مغزی - مسینیس و همکاران، - 2009، ناتوانی های یادگیری - اسنو، - 1998 و اختلالADHD - دیجی و همکاران، 2008؛ دیجی و ویک، 2005؛ مارتینسون و همکاران، 2005؛ وستربرگ و همکاران، 2004؛ ویلکات و همکاران، - 2005 بسیار حساس و قدرتمند است.
علیرغم نقش مهمی که حافظه کاری دیداری- فضایی در تبیین اختلال ADHD دارد، پژوهشهای کمی در مورد حافظه کاری دیداری - فضایی در کودکان مبتلا به این اختلال انجام گرفته است. از این رو این پژوهش با هدف بررسی حافظه کاری دیداری- فضایی با استفاده از آزمون نگهداشت دیداری بنتون در کودکان مبتلا به این اختلال انجام گرفت.
