بخشی از مقاله
چکیده
خطا در کتابهاي درسی زیانبار است، بهویژه کتابی که هدفش آموزش درستنوشتن و شیوههاي پژوهش باشد، کتابی که بر اساسش باید متن را ویرایش کرد، در مقالهنویسی مهارت یافت، و نیز آموختههاي زبانی را در زندگی به کار برد. این مقاله به خطاهاي زبانی ساختاري و فنیِکتابِزبانِفارسیِ 2 - سالِ - ،دومِآموزشِ متوسطهچاپِ، 1394 پرداخته است. خطاها در بخشهاي زبانی ساختاري و فنی بسامان شانده و براي هر خطا عکسِمتنِ کتاب آمده است. خطياهافنیِ کتاب بسیار بیشتر از خطاهاي زبانی ساختاري است. در خطاهاي فنی خطا در نشانهگذاري بسامد بالایی دارد و پس از آن خطا در کتابنامهنویسی.
واژگان کلیديکتابِ: درسیزبانِ،فارسیِ2، خطاي زبانی ساختاري،خطاي فنی
مقدمه
نگاهم به کتابهاي درسی ادبیات و زبان فارسی دبیرستان ستایشآمیز است،بهویژه آنگاه که آنانرا با کتابهاي دورة دبیرستان خود میسنجم، اما نباید چشم بر خطاها بست که »هر سهو و خطا یا کجاندیشی و کجذوقی یا هنجاريِنابهزبانی در کتابهاي درسی آثار زیانباري در فکر و زبانِ نسل بلکه نسلهایی از دانشآموزان و دانشجویان و پژوهشگران به جاي گذاردمی . شمارگان - تیراژِ - این کتابها بسیار بالاست و هر عنوانی از آنها چندین و چند بار به چاپ میرسد. از اینرو در ویرایش آنها هرچه وقت و نیرو و تلاش صرف شود کم شده است« - سمیعی گیلانی: . - 140هدف این مقالهتشریحِ خطاهاي زبانیساختاريکتابِوفنیِدرسیِ زبانِ فارسیِپایه2 دومِ دبیرستان است، متن کتاب واژه به واژه خوانده و خطاها در این دو حوزه شناسایی شدهاست. برخی خطاهاي ویرایشی در این دو دسته نگنجید و در بخشی دیگر آمد.
شاید برخی نکتههاي این مقاله، مثلاً فاصله در نشانهگذاري بیاهمیت به چشم آید کتابِامادرسی برنامه آموزشیِ متمرکزي است همراه با طرح عملی - ایسیت: - 56 و از قضابر، اساس اهدافکلیِ کتاب، نخستین مهارتی که از دانشآموز در پایانِیادگیريِ همین کتاب انتظار رودمی تشخیصِجایگاهدرستعلائمِ نگارشی و ویرایشی است. مهارتهاي دیگري که در بخشِاهدافکلیِ کتاب آمده؛ به کارگیري قواعد املایی و نگارشی به هنگام نوشتن،ویرایش متون مختلف زبانی و ادبی،مهارت در پژوهش،مهارت در تهیه و تنظیم مقاله و نیز به کارگیري آموختههاي مربوط به زبان فارسی در زندگی است - نک حقشناس و دیگران، . - 2 :1394 بیگمان، پیامدهاي خطاهاي چنین کتابی بسیار، و جبرانآن دشوار خواهد بود.براي هر خطایی از متنِ کتاب عکس گرفته و در متن مقاله آورده شده. براي پرهیز از تکرار، کنوتهشت» ص«، براي »صفحه - ها - « به کار رفته و »استاز« پسِ صفت مفعولی ماضیِدرنقلیِ سوم شخص افتاده.در ارجاع درونمتنی سالِنشرِاثر نیامده مگر آنکه از صاحب اثر بیش از یک اثر در کتابنامه آمده باشد.
الف - خطاهاي زبانی ساختاري
1.غلط املایی
- ص161، در دو گروه الف و ب جفتواژههایی آمده، در گروه ب پیراهن به جاي پیرامن باپیرامون در گروه الف جفت شده؛
-ص171،تشدید در واژةمفص »ل« روي »ل« آمده؛
.2 ناهمگونی جملهها
گاه واژهها و ساختار جملهها درست است اما جملهها هماهنگ نیست. این بینظمی از موسیقی کلام و تأثیر آن میکاهد - هاجري: . - 70 در ص40،کاربردهاي مضارع اخباري در ردیفسهالف، ب، و باپساختارِناهمگون آمده. الف فعل ندارد، ب فعل دارد و یک جمله است، پدو فعل دارد،در آغازش نیز »همچنین« آمده؛
