بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی در این مقاله نقش دانشگاه فرهنگیان در یادگیری سازمانی بوده است با توجه به اینکه یادگیری سازمانی در تولید، تکمیل و ساماندهی دانش کارکنان یک سازمان نقش اساسی دارد؛دانشگاه فرهنگیان بعنوان یک مجموع علمی می تواند با استفاده از توان بالای علمی و پژوهشی خود که با استفاده از استادان برجسته ای که بیشتر آنها از بطن ومتن آموزش و پرورش می باشند،نقش ارزنده ای ایفا نماید.
دانشگاه فرهنگیان با استفاده از مبانی تئوریکی یادگیری سازمانی می تواند در کسب دانش معلمان، ارتقا سطح دانش و بینش آنها،یادگیری تعمیمی با محیط بیرون،ترسیم و رسیدن به چشم انداز مطلوب نظام آموزشی،ارتقاء شایستگی های کارکنان ،انتقال سریع دانش به بدنه آموزش و پرورش،افزایش تعهد، بهره وری بیشتر و افزایش کیفیت آموزشی،و شور و نشاط کارکنان، پرورش مدیران و رهبران آموزشی جهت اداره نظام اموزشی مطابق با استانداردها و علم روز مدیریت،توسعه یادگیری های فردی، سازمانی و تیمی ،و ایجاد تفکر ات سیستمی در کارکنان،و تغییرات اساسی در مدل های ذهنی افراد و تسلط فرد به دانش و مهارت های حرفه ای ، فرهنگ یادگیری مداوم، ریسک پذیری،پرسشگری،قبول اشتباهات کارکنان، رفاه کارکنان و آسایش آنان،بهره گیری از تکنولوژی های نوین در آموزش و پرورش چه سخت افزاری و چه نرم افزاری و جلوگیری از موانع اساسی یادگیری سازمانی بعنوان یک نهاد موثر عمل نماید.
اهداف هدف اصلی: بررسی نقش دانشگاه فرهنگیان در یادگیری سازمانی کارکنان آموزش و پرورش.
اهداف فرعی:
1. بررسی نقش دانشگاه فرهنگیان در کسب علم مهارت؛
2. بررسی نقش این دانشگاه در رسیدن به چشم انداز سازمانی؛
3. بررسی نقش این دانشگاه درارتقا شایستگی های کارکنان؛
4. بررسی نقش این دانشگاه در انتقال دانش به بدنه نظام آموزشی؛
5. بررسی نقش این دانشگاه به انواع یادگیری کارکنان؛
6. بررسی نقش این دانشگاه در پرورش مدیران آموزشی، استفاده از تکنولوژی، انطباق با محیط بیرونی، فرهنگ و نگرش های خاص.
تعاریف:
1. یادگیری سازمانی: یادگیری سازمانی به عنوان راهی تعریف شده است که طی آن سازمان ها به تولید، تکمیل و سازماندهی دانش پرداخته، فعالیت های خود را بر اساس آن عادی می سازند و آن را به درون فرهنگ خود وارد می کنند - قربانی زاده،. - 1387
2. دانشگاه فرهنگیان: موسسه آموزش عالی متعلق به آموزش و پرورش ایران.
3. سازمان: مجموعه ای که افراد در آن برای رسیدن به هدفی مشترک در حال فعالیت هستند.
بیان مسئله
در رابطه با تعلیم و تربیت و آثار مترتب بر آن از دیر باز سخن بسیار گفته اند و هر صاحبنظری در این باره اندیشه و تفکر خود را به انواع مختلف بیان کرده است و شاید بی جهت نیست که اعلامیه ی جهانی حقوق بشر در تلاش برای حفظ صلح و آرامش در میان ملل تصریح کرده است که هرکس حق تعلیم و تربیت دارد. به نظر امانوئل کانت که می گوید: - - در بین ابداعات بشر دو تا از مابقی مشکل تر است: هنر مملکت داری یا حکومت و هنر تعلیم و تربیت - - - شکوهی، . - 1378 »تعلیم و تربیت شرط لازم برای آدم شدن آدمیزاد است: تعلیم و تربیت دشوار است لذا تعلیم و تربیت واقعی کم است. آنچه معمولا تربیت نامیده می شود نوعی رام کردن و دست آموز کردن است که بیشتر به کار حیوان می آید تا انسان. در نظام تربیتی فعلی آدمی به طور کامل به هدف هستی خویش نرسیده است.
به قول کانت اگر موجوداتی با طبیعتی برتر از طبیعت انسان، تربیت آدمیان را بر عهده داشتند در آن حال، احتمالا از امکانات رشد کامل آدمی با خبر می شدیم« - شکوهی، . - 1378 در زمان های گذشته تعلیم و تربیت به شکل امروزی یا امکان پذیر نبوده است یا لازم نبوده است و معمولا تعلیم و تربیت در خانواده شکل می گرفت اما با بوجود آمدن مدارس و رسمی شدن تعلیم و تربیت، مقوله های جدیدی وارد عرصه ی تعلیم و تربیت شد و صاحب نظران مختلف در علوم گوناگون مانند فلسفه، جامعه شناسی، روانشناسی و ... پا درعرصه ی تعلیم و تربیت گذاشتند تا به بهترین شکل تعلیم و تربیت اجرا شود.
هر علمی به نوبه خود کمک هایی به آن نمود و حتی ادیان نیز تاثیر چشمگیری بر تعلیم و تربیت نهادند. در این رهگذر آموزش و پرورش بعنوان یک فرآیند مطرح شد یعنی اینکه در این سیستم دانش آموزان وارد و با پردازش هایی که بر روری آنها اعمال می شود از سیستم خارج می شوند در این مسیر آنچه اتفاق میافتد تا این خروجی ها به بهترین شکل درآیند، فرآیند تعلیم و تربیت نام دارد. در جریان فرآیند پردازش نقش معلم، مربی، متربی و استادها و دانشگاهها جهت تجهیز نیروها به دانش جدید بسیار حائزه اهمیت است.
یکی از نقص های موجود در این جریان که سالها با عناوین گوناگون نقش بازی کرده است، تربیت معلم بوده است که با تغییرات بنیادین در آموزش و پرورش نقش خود را به دانشگاه فرهنگیان واگذار نموده است. در این میان دانشگاه فرهنگیان بعنوان عامل یادگیری در قبل و بعد و حین فرآیند تعلیم و تربیت نقش اساسی را بازی می کند. در این مقاله بطور اجمالی به نقش این دانشگاه در یادگیری سازمانی اشاره می شود. که امید است بتوان نتایج ارزنده ای را در این راستا برای بصیرت افزایی بیشتر مسئولان و توجه ویژه آنها به این دانشگاه را فراهم آورد. یادگیری سازمانی با توجه به تعاریف آن، با دانش و کسب مهارت و بینش بسیار مرتبط است و دانشگاه فرهنگیان در این راستا می تواند نقش ارزنده ای داشته باشد.
یادگیری سازمانی
کرت و مارچ در سال 1963 اولین بار عبارت یادگیری سازمانی را ابداع کردند. آنان معتقد بودند که تلاش سازمان ها در پاسخ به تغییرات در محیط خارجی خود برای تطابق اهداف سازمان با شرایط جدید به کنکاش برای یافتن رویه هایی که سازمان را برای رسیدن به اثربخشی بیشتر یاری می کند، منجر می شود. بیتسون در 1972 اصطلاح »یادگیری دوباره« را ارائه کرد تا تکامل ظرفیت مشابهی را برای سازمانها بیان کند،که بتوانند یاد بگیرند که بیاموزند و فراموش کنند: »اینگونه یادگیری صرفاً شامل عادت به انباشت سطحی اطلاعات و رویدادها نیست، بلکه توان تجدید بنای موقعیت ها و پیدا کردن الگوها و مفاهیمی پیشتر نادیده گرفته را نیز شامل می شود.
علی رغم قدمت بحث یادگیری سازمانی، این موضوع تا اواخر دههی 1970 میلادی توجه چندانی را به خود جلب نکرد؛ اما بعد از آن بود که تعدادی از نظریه پردازان فعالیت خود را در این مبحث آغاز کردند. در دهه ی نود قرن بیستم این مبحث تولدی دوباره یافت - علامه و مقدمی، . - 1389 همگان بر این قول متفقاند که یادگیری سازمانی مفهومی پیچیده و چند بعدی است که از منظر رشته های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است.
به دلیل میان رشته ای بودن یادگیری سازمانی، یافتن تعریفی که به طور وسیع مورد پذیرش محققان قرار گیرد، مشکل است - قربانی زاده، . - 1387 یادگیری فرآیندی است که تغییرات رفتار فرد و سازمان را دربرمی گیرد. سازمان هایی که فرهنگ قوی یادگیری را به وجود آورده اند، در ایجاد، دستیابی و انتقال دانش و اصلاح رفتار برای انعکاس دانش و ایده های نو، به خوبی عمل می کنند - اسکرلاواج، . - 2007 به اعتقاد پیتر سنج تعریف گوناگون یادگیری سازمانی در دو گروه عمده طبقهبندی می شوند:
الف: شناختی
ب: رفتاری تعریف دفت و ویک - 1984 - که یادگیری سازمانی را فرآیند سه مرحله ای از:
الف- کنکاش و جمع آوری اطلاعات
ب- تعبیر و تفسیر اطلاعات
ج- یادگیری با استفاده عملی از اطلاعات معرفی کرده است.